Het geloof in God – Vader, Zoon en Heilige Geest - is wat ons christenen het meest verbindt. Wij kunnen elkaar telkens weer herkennen en bemoedigen rond dat geloof. Christus’ gebed om eenheid “zoals Gij, Vader, in Mij en Ik in U,” (Johannes 17:21) staat centraal in de oecumenische opdracht die de Katholieke Vereniging voor Oecumene elk jaar op Willibrordzondag onder de aandacht brengt.

Het thema, genomen uit de lezing uit de profeet Maleachi voor die zondag (5 november 2023), bepaalt ons bij de tekortkoming die verdeeldheid is, maar is natuurlijk ook een bemoediging en aansporing. Vind hier het materiaal voor die zondag.

Begin september vindt in het Duitse Karlsruhe de 11^e algemene vergadering van de Wereldraad van Kerken plaats. Deze bijeenkomst is het forum waar christenen uit alle hoeken van de wereld elkaar ontmoeten om met elkaar te spreken over de vragen en noden van onze tijd. De Rooms-katholieke Kerk is geen lid van de Wereldraad, maar werkt op belangrijke terreinen wel nauw met de Wereldraad samen: bij de voorbereiding van de Gebedsweek voor de Eenheid in januari, in het werk voor de eenheid van de Kerk in de Commissie Geloof en Kerkorde, in de inzet voor gerechtig en vrede in onze wereld. In Karlsruhe zal een delegatie van de Pauselijke Raad voor de Eenheid aanwezig zijn.

Het Evangelie is een boodschap van vreugde die van generatie op generatie wordt doorgeven. De heilige Willibrord (658-739) houden we als een van grote geloofsverkondigers in ere. Samen met zijn gezellen legde hij de basis voor de Kerk in de lage landen. De Kerk heeft in de loop der tijden hoogte- en dieptepunten gekend. Telkens kwam de vernieuwende en levendmakende kracht het Evangelie weer naar boven. 

De tijden zijn onzeker. Het valt niet te voorzien hoe het er in onze wereld over 50 jaar aan toe zal gaan. De Bijbelteksten die op deze zondag gelezen worden, bieden houvast in de omgang met de tijden, die altijd onvoorspelbaar zijn. Christenen van alle kerken leven vanuit de hoop en de verwachting dat Jezus Christus opnieuw zal komen.

Oecumene is een kostbare gave aan én opdracht van de kerken in de 21e eeuw. Sinds het midden van de 20e eeuw is in de verhoudingen tussen de grote en kleine christelijke kerken en stromingen veel ten goede veranderd. Dankzij de oecumenische beweging is op veel plaatsen vriendschap ontstaan waar eerder onverschilligheid of zelfs vijandschap tussen geloofsgemeenschappen heerste. Dat is kostbaar en dient gekoesterd te worden. Maar daarmee zijn we er nog niet. Oecumene is nog steeds een opdracht die zeer de moeite waard is en die als het er op aankomt veel vraagt en kan kosten. Zijn we ons dat bewust en daarop voorbereid?

Op 21 juni jl. was paus Franciscus op bezoek bij de Wereldraad van Kerken in Genève. De Wereldraad viert dit jaar het 70-jarig jubileum. Paus Franciscus werd enthousiast ontvangen door de vergadering van het Centraal Comité. 's Ochtends hield paus Franciscus tijdens de oecumenische gebedsdienst in de kapel van de Wereldraad de homilie over een belangrijke tekst van Paulus uit Galatenbrief 5,13-26, die hij als leidraad nam voor de oecumenische pelgrimstocht van christenen en kerken op zoek naar herstel van eenheid en een geloofwaardig christelijk getuigenis in deze wereld. De overweging van paus Franciscus sloot naadloos aan bij het motto dat de Wereldraad voor de viering van dit jubileum had gekozen: Samen wandelen, bidden en werken.

'De ware hervorming vandaag, voor onze kerken en voor de samenleving in haar geheel, zou er weleens in kunnen bestaan, dat we eerlijk tegenover onszelf en anderen zijn over onze kwetsbaarheid en onze beperktheid. Wij maken het leven niet. Wij maken de samenleving niet. Ons leven is pas dan vervuld en ‘geslaagd’ wanneer we afzien van zelfprofilering en zelfhandhaving door ons te richten op Christus alleen.' 

Wat betekent de Reformatie vandaag? 500 jaar geleden bracht de Reformatie van Maarten Luther Kerk en wereld in rep en roer. Een nieuw zicht op het Evangelie, op de relatie met God, op Kerk en sacrament. Eeuwenlang was de scheiding tussen de katholieke en protestantse wereld ook in ons land een bepalende factor. Door allerlei oorzaken is dat vandaag veranderd. Dankzij de volgehouden oecumenische dialogen zijn scheidslijnen van toen deels overwonnen.

Op Willibrordzondag vragen we daarom vanuit onze verbondenheid in Christus uw aandacht voor de herdenking van de Reformatie. We willen dat doen met het oog op de toekomst van de Kerk in ons land en vanuit de overtuiging dat het herstel van de eenheid de Reformatie van vandaag is.

Het thema ‘Gezicht geven aan Barmhartigheid’ is een verwijzing naar de pauselijke tekst Misericordiae vultus (Het gelaat van de barmhartigheid). Hiermee kondigde paus Franciscus in april 2015 een heilig jaar van barmhartigheid af dat op 20 november 2016 op het feest van Christus Koning wordt afgesloten. ‘Het mysterie van het christelijk geloof lijkt in dit woord zijn samenvatting te vinden. Het is levend, zichtbaar geworden en heeft zijn hoogtepunt bereikt in Jezus van Nazareth’, schreef paus Franciscus.

De encycliek Laudato Si' van paus Franciscus is door de werdeldwijde oecumenische beweging met enthousiasme ontvangen. Metropoliet John Zizioulas, die namens patriarch Bartholomeus bij de presentatie aanwezig was, zei dat de uitgave van 'Laudato Si' 'een aangelegenheid is van grote vreugde en tevredenheid voor orthodoxen'. Olav Fyske Tveit liet in een verklaring namens de Wereldraad van Kerken weten dat deze encycliek laat zien dat de zorg voor het milieu tot het hart van het christelijk geloof behoort en dat we deze als christenen aan de orde moeten stellen samen met alle mensen die zorg hebben voor onze gezamenlijke toekomst.