Katholieke Vereniging voor Oecumene

Van 1 september t/m 4 oktober wordt in de kerken de periode voor de Schepping gehouden. Het Vlaamse Ecokerk ontwikkelde liturgisch materiaal, dat door de Laudato Si' werkgroep Nederland is aangepast. Het is te vinden op de website www.laudato-si.nl. Op 1 september besteden katholieken wereldwijd extra aandacht aan de zorg voor de schepping. In 2015 riep Paus Franciscus 1 september immers voor de Rooms-Katholieke Kerk uit tot jaarlijkse “Werelddag van gebed voor de zorg voor de schepping”.

In de bundel ‘Rechtvaardige oorlog, rechtvaardige vrede’ (2018) onder redactie van katholiek theoloog Fred van Iersel worden artikelen over de theologie van vrede en de theorie van de rechtvaardige oorlog gecombineerd met bijdragen over de praktijk van kerken in het stichten van vrede. Er wordt veel aandacht gegeven aan ontwikkelingen in de vredestheologie in de katholieke kerk, vooral door de stappen die paus Franciscus zet op dit gebied. Ook is er een sectie met oecumenische bijdragen, met vooral reflectie vanuit verschillende protestantse tradities op de theologie over vrede en oorlog. Deze derde bundel in de reeks ‘religie en veiligheid’[1] wil zo een beeld schetsen van hedendaagse christelijke vredestheologie als work in progress.

Hierbij de aankondiging van het najaarsseizoen 2019 van Bēt Drāshā – Oosters christelijk Leerhuis in ‘s-Hertogenbosch. Titel van deze leergang is «Gebed en Spiritualiteit in de Syrische tradities».

Oecumene is een kostbare gave aan én opdracht van de kerken in de 21e eeuw. Sinds het midden van de 20e eeuw is in de verhoudingen tussen de grote en kleine christelijke kerken en stromingen veel ten goede veranderd. Dankzij de oecumenische beweging is op veel plaatsen vriendschap ontstaan waar eerder onverschilligheid of zelfs vijandschap tussen geloofsgemeenschappen heerste. Dat is kostbaar en dient gekoesterd te worden. Maar daarmee zijn we er nog niet. Oecumene is nog steeds een opdracht die zeer de moeite waard is en die als het er op aankomt veel vraagt en kan kosten. Zijn we ons dat bewust en daarop voorbereid?

‘De Pinksterkerken zijn een prikkelende en prikkende vraag aan de Katholieke Kerk’, zei Erik Borgman op het symposium “Doof de Geest niet uit!” dat op vrijdag 21 juni 2019 in de Sint-Rafaëlkerk in Utrecht-Overvecht werd gehouden. Het symposium, vrucht van samenwerking tussen de MissieNederland (MN), de Verenigde Pinkster -en Evangeliegemeenten (VPE), de Katholieke Charismatische Vernieuwing (KCV) en de Katholieke Vereniging voor Oecumene (KVO), trok ruim 90 deelnemers.

In dit artikel vertelt Yosé Höhne Sparborth over het kloostertje van de Orde van Mar Musa in het Noord-Irakese Sulaymanyah. De bewoner van dit kloostertje, pater Jens Petzold, komt in dit verhaal ook aan het woord.

De afgelopen eeuwen heeft de mensheid ongebreideld gebruik gemaakt van de natuur. Het westerse christendom rechtvaardigde dit tot voor zeer kort met de opvatting dat de mens centraal staat in de schepping en heerser is over de natuur. Het mensgerichte wereldbeeld is inmiddels zo vanzelfsprekend geworden voor iedereen die in onze cultuur opgroeit, dat we er zelden nog bij stilstaan.

Bij gelegenheid van de uitgave van de Nederlandse vertaling van 'Communion and Otherness', één van de belangrijke werken van John Zizioulas uit 2006, organiseerden de Katholieke Vereniging voor Oecumene, uitgeverij Skandalon, de Tilburg School of Theology en de Vereniging voor Theologie op 17 mei 2019 in Utrecht een drukbezocht symposium. Vijf jaar werkte zr. Hildegard Koetsveld o.s.b. (foto) aan de vertaling.

In dit nummer van Perspectief komen twee grote thema’s aan bod: de interreligieuze verhoudingen en de situatie van christenen in Syrië en Irak én de complexe kerkelijke en politieke verwikkelingen rond Oekraïne. We openen dit nummer echter met een bijzondere bijdrage van Mor Polycarpus, de Syrisch-orthodoxe aartsbisschop van Nederland. Op een symposium van het Instituut voor Oosters Christendom gaf hij onlangs zijn visie op de uitdagingen en kansen van de over de wereld verstrooide Syrisch-orthodoxe gemeenschappen. De beschouwing van Mor Polycarpus is een uiting van hoop en vertrouwen in de toekomst van de Syrisch-orthodoxe en wellicht ook richting wijzend voor andere orthodoxe kerken en tradities.

Naar aanleiding van de publicatie over Maria van de Raad van Kerken die onlangs verscheen, stuurde Jeannette van Andel, één van de dragende krachten van het Landelijk Oecumenisch Platform (LOP - 1988-2014), de tekst van een meditatie over Maria die zij op 2 april 2003 heeft uitgesproken bij een vesper in de veertigdagentijd. Omdat het zo'n mooie tekst is, publiceren we die graag in aansluiting op de bespreking van de publicaties over Maria. Bij de meditatie scheef Jeannette een gedicht dat later door haar broer Wout van Andel (www.woutvanandel.nl) op muziek is gezet. Met toestemming van beiden stellen we ook de bladmuziek beschikbaar voor koren en liefhebbers (Redactie).