Katholieke Vereniging voor Oecumene

Een groot deel van dit nummer van Perspectief is gewijd aan het symposium over de theologie van metropoliet John Zizioulas. De bijdragen zijn van zr. Hildegard Koetsveld OSB, v. Meletios Webber, prof. dr. Rudi te Velde, prof. dr. Heleen Zorgdrager en ds. Saskia van Meggelen. Dit gedenkwaardige symposium werd op 17 mei jl. gehouden in het Auditorium van het Museum Catharijneconvent. Het was een gezamenlijk initiatief van de Katholieke Vereniging voor Oecumene, de Tilburg School of Catholic Theology en uitgeverij Skandalon. De belangstelling was overweldigend en het symposium zeer geslaagd. De twee laatste bijdragen van dit nummer zijn van prof. dr. Erik Borgman en prof. dr. Eduardo Echeverria.

Op het in september 2019 te verschijnen boek ‘Spirituele oecumene: Over de vele vormen van onze gezamenlijke en persoonlijke omgang met God’, wordt op facebook erg negatief gereageerd. Een enkele post leidde tot een oprisping van boosheid en verontwaardiging, waardoor dit boek nog vóór verschijnen in een verkeerd daglicht komt te staan. Beter gezegd, in de schaduw van een andere kwestie: de man-vrouw verhouding in theologie en kerk. In deze bijdrage wil ik bespreken hoe het proces naar de totstandkoming van dit boek verlopen is, wat hier zo onverhoeds gebeurde om er vervolgens voor te pleiten terug te keren naar de zaak waar het in dit nog niet gelezen boek over zou moeten gaan: de vele vormen van onze gezamenlijke en persoonlijke omgang met God.

In september verschijnt onder redactie van dr. Klaas van der Zwaag en dr. Herman Speelman de bundel 'Spirituele oecumene - over de vele vormen van onze gezamenlijke en persoonlijke omgang met God'. De aankondiging van deze publicatie leidde op de facebook pagina van de Katholieke Vereniging voor Oecumene tot scherpe kritiek op het geringe aantal vrouwelijke auteurs dat aan deze bundel heeft meegewerkt. Hieronder een korte reactie van de redactie. Tevens nemen we hier de aankondiging op van de conferentie die op 28 september bij gelegenheid van de presentatie van deze bundel in Amersfoort wordt gehouden.

Met dit thema trof de regionale vlaams-nederlandse DIMMID-groep zich in Westmalle’s OLV abdij van het H. Hart eind juni. Het was niet toevallig dat de twee conferenties – respectievelijk van Luc Omar Vandenbroeck [algemeen-secretaris van het Executief van Moslims in België] en Henry Vesseur [Abt van de S. Willibrord abdij Doetinchem] cirkelden rond gastvrijheid. In de voorlaatste bijeenkomst te Averbode was immers de Nederlandse vertaling van Pierre de Béthune’s boek over gastvrijheid  "Gastvrijheid is heilig: over intra-religieuze dialoog” aangeboden.

Gedurende de voorbereidingen in de aanloop naar opnieuw vijf dagen kerkmuziek van het allerhoogste niveau, heb ik me een beetje te veel laten meeslepen door de romantiek van 19de eeuwse beelden.  Niet handig. In mijn groteske naïviteit had ik gehoopt dat de beelden van de Chichester Cathedral nog een heel klein beetje overeen kwamen met die uit 1833.

Van 1 september t/m 4 oktober wordt in de kerken de periode voor de Schepping gehouden. Het Vlaamse Ecokerk ontwikkelde liturgisch materiaal, dat door de Laudato Si' werkgroep Nederland is aangepast. Het is te vinden op de website www.laudato-si.nl. Op 1 september besteden katholieken wereldwijd extra aandacht aan de zorg voor de schepping. In 2015 riep Paus Franciscus 1 september immers voor de Rooms-Katholieke Kerk uit tot jaarlijkse “Werelddag van gebed voor de zorg voor de schepping”.

In de bundel ‘Rechtvaardige oorlog, rechtvaardige vrede’ (2018) onder redactie van katholiek theoloog Fred van Iersel worden artikelen over de theologie van vrede en de theorie van de rechtvaardige oorlog gecombineerd met bijdragen over de praktijk van kerken in het stichten van vrede. Er wordt veel aandacht gegeven aan ontwikkelingen in de vredestheologie in de katholieke kerk, vooral door de stappen die paus Franciscus zet op dit gebied. Ook is er een sectie met oecumenische bijdragen, met vooral reflectie vanuit verschillende protestantse tradities op de theologie over vrede en oorlog. Deze derde bundel in de reeks ‘religie en veiligheid’[1] wil zo een beeld schetsen van hedendaagse christelijke vredestheologie als work in progress.

Hierbij de aankondiging van het najaarsseizoen 2019 van Bēt Drāshā – Oosters christelijk Leerhuis in ‘s-Hertogenbosch. Titel van deze leergang is «Gebed en Spiritualiteit in de Syrische tradities».

Oecumene is een kostbare gave aan én opdracht van de kerken in de 21e eeuw. Sinds het midden van de 20e eeuw is in de verhoudingen tussen de grote en kleine christelijke kerken en stromingen veel ten goede veranderd. Dankzij de oecumenische beweging is op veel plaatsen vriendschap ontstaan waar eerder onverschilligheid of zelfs vijandschap tussen geloofsgemeenschappen heerste. Dat is kostbaar en dient gekoesterd te worden. Maar daarmee zijn we er nog niet. Oecumene is nog steeds een opdracht die zeer de moeite waard is en die als het er op aankomt veel vraagt en kan kosten. Zijn we ons dat bewust en daarop voorbereid?

‘De Pinksterkerken zijn een prikkelende en prikkende vraag aan de Katholieke Kerk’, zei Erik Borgman op het symposium “Doof de Geest niet uit!” dat op vrijdag 21 juni 2019 in de Sint-Rafaëlkerk in Utrecht-Overvecht werd gehouden. Het symposium, vrucht van samenwerking tussen de MissieNederland (MN), de Verenigde Pinkster -en Evangeliegemeenten (VPE), de Katholieke Charismatische Vernieuwing (KCV) en de Katholieke Vereniging voor Oecumene (KVO), trok ruim 90 deelnemers.