Katholieke Vereniging voor Oecumene

In de Grieks-orthodoxe theoloog Ioannis Zizioulas (1931) heeft de westerse kerk een grootse en uitdagende gesprekspartner gekregen. Zijn boodschap is echter niet alleen voor kerkelijke lezers interessant. Zijn boek Communion and Otherness, (Gemeenschap en Andersheid) weet precies de existentiële snaar van de nood en het verlangen van de hedendaagse mens te raken. Zr. Hildegard C. Koetsveld, benedictines van de Onze Lieve Vrouwe-abdij te Oosterhout, schrijft over deze bijzondere theoloog.

Het was bij toeval dat ik het monumentale werk van Paul Luykx, “Heraut van de katholieke herleving Gerard Brom (1882-1959)” ontdekte. Het stond in de kast van ‘boeken om mee te nemen’ op de eerste verdieping van het gebouw, waar ons kantoor gevestigd is, met de omslag naar voren. Een jonge Brom, geschilderd door Jan Toorop, keek me met zijn heldere, positieve en vriendelijke blik aan. De naam van Gerard Brom had ik weleens gehoord, maar in zijn levensgeschiedenis me nooit verdiept. En daar was dan ineens die dikke biografie van 851 pagina’s tekst en 155 pagina’s voetnoten, verwijzingen naar bronnen en literatuur en een uitvoerig personenregister.

Op de Vijfde Zondag van Pasen, 19 mei 2019, wordt in Nederlandse parochies de Zondag voor de Oosterse Kerken gehouden. Motto van deze bijzondere zondag is: God verheerlijken in liturgie en leven. Uitgangspunt is dat het Bijbelse begrip van verheerlijken en het liturgische begrip 'verheerlijken' op elkaar betrokken zijn.

Het Oud-katholieke Seminarie publiceert vanaf 1975 de reeks Theologische Verkenningen. Vorig jaar verscheen de 60e aflevering met bijdragen van twee symposia uit 2017 en 2018. Het eerste symposium “Ambt en spiritualiteit” werd gehouden naar aanleiding van het 12,5 jarig priesterjubileum van Peter-Ben Smit, die voor de eindredactie van deze aflevering tekent. De aanleiding voor het tweede symposium over roeping was het afscheid van Grete Verheij-de Jager als studentenpastor. De titel volgt de chronologie van de symposia. Inhoudelijk was het beter geweest  om in de titel 'roeping' vooraan te zetten.

Meer dan 80 mensen van verschillende kerken verzamelden zich op 19 januari 2019 in Mariënkroon (Nieuwkuijk) voor een oecumenische studiemiddag. Maar het was veel meer dan een studiemiddag. Het werd een waarlijk oecumenische ervaring.

Onze paus heeft in Genève voor de Wereldraad van kerken gezegd: "Die Ökumene ist ein grosses Verlustgeschäft” wat ik meen te moeten vertalen zoals hierboven. Heeft de paus soms een hele pessimistische kijk op de Oecumene? Zou ie ervan af willen?

Dit jaar staan protestanten in Nederland stil bij de nationale synode die 400 jaar geleden in Dordt heeft plaatsgevonden. Het was een belangrijke periode in de jonge Republiek en in de ontwikkeling van het Nederlands protestantisme. De Dordtse leerregels behoren tot het protestantse erfgoed. Gijsbert van den Brink schreef bij gelegenheid van 400 jaar Dordt het boek "Dordt in context." Eduardo Echeverria schreef een recensie. Een langere versie verschijnt later in het tijdschrift Perspectief. Het belang van het boek van Van den Brink is onder andere dat hij de theologische vragen waar het in Dordt over ging in een veel breder, oecumenisch perspectief plaatst. Daarover gaat de studiemiddag op 8 februari van de Katholieke Vereniging: "Dordt en Franciscus over de bestemming van de mens"

"Spijt hebben van het verleden,                              

verlangen naar de toekomst,                                

en nooit tevreden zijn met het heden:

dat is wat ik mijn hele leven heb gedaan.”

De Orthodoxe Kerk is diep verdeeld over de toekenning van de autokefalie aan de Orthodoxe Kerk in Oekraïne. De kwestie heeft diverse kanten: kerkrechtelijke en ecclesiologische, maar ook culturele, nationale en politieke. In de publicaties van de Katholieke Vereniging voor Oecumene willen we verschillende visies op deze brandende kwestie voor het voetlicht brengen. Hieronder een interview met v. Živko Panev (foto), een Franse theoloog van Macedonische komaf, die canoniek recht en de geschiedenis van locale Orthodoxe Kerken doceert aan het bekende Instituut van Saint Serge in Parijs. Tevens is hij directeur van de website www.orthodoxie.com. Het interview werd gemaakt door Daniela Sala van het tijdschrift Il Regno. De Nederlandse vertaling is gemaakt door v. Theodoor van der Voort.

Willem Visser ’t Hooft was vanaf de jaren dertig nauw betrokken bij de ontwikkeling van de oecumenische beweging. Vanaf de oprichting in 1948 bekleedde hij achttien jaar de post van secretaris-generaal. In die hoedanigheid heeft hij een beslissende invloed uitgeoefend op het karakter en het beleid van de Wereldraad van Kerken. Dr. Jurjen Zeilstra schreef een prachtige biografie over Willem Visser ’t Hooft die eerder dit jaar bij uitgeverij Skandalon verscheen.