Staan voor je geloof: martelaarschap als verbindend begrip - Recensie
Het is een aantrekkelijk boek geworden, het boek uitgegeven vanuit de Hofkerk, de Amsterdamse kerk van de Martelaren van Gorcum. Een boek over martelaarschap in de geschiedenis én in de moderne tijd. Martelaarschap als een verbindende lijn tussen toen en nu,tussen kerk en maatschappij, tussen verschillende kerken en religies, tussen mensen die niet zo gauw en vanzelfsprekend in contact met elkaar (willen) zijn. Uitgaande van centrale en menselijke kernwaarden zoals Verbinding, Verzoening, Vergeving, Verdraagzaamheid, Vrijheid, Vrede: de mooie aangegeven V-woorden. Persoonlijk zou ik er nog een aan durven toevoegen: Vertrouwen.
Het boek is in drie delen ingedeeld. Eerst over martelaarschap in het algemeen en in de loop der geschiedenis. Hier ook over waarom dit boek überhaupt is geschreven en uitgegeven. Over de Martelaren van Gorcum, die naam gegeven hebben aan de Hofkerk in Amsterdam-Oost, is er een lang en gedetailleerd verhaal, dat zeer leerzaam is. En over het feit dat het dit jaar 150 jaar geleden is dat ze heilig werden verklaard; een eerste aanleiding voor het ontstaan van het boek. Hier speelt ook mee dat de Protestantse Reformatie dit jaar 500 jaar oud is (Maarten Luther en zijn stellingen op een kerkpoort in Wittenberg in 1517). Aan de wijze woorden van paus Franciscus, dat ‘Het martelaarschap oecumenisch is’, wordt een hoofdstuk besteed.
Oecumenische martelaren
Bijzonder en indrukwekkend is ook deel twee van dit boek. Een aantal moderne (oecumenische) martelaren, die zeer bewuste keuzes hebben gemaakt, worden gepresenteerd. Bekend zijn wellicht Etty Hillesum en Dietrich Bonhoeffer. De trappisten, die in 1996 in de Algerijnse woestijn vermoord werden, komen in beeld en ook het door de abt achtergelaten geestelijk testament. De film ‘Des hommes et des dieux’ vertelt onvergetelijk hun verhaal. Zr Dorothy Stang (Brazilië) is voor mij een nieuwe en bijzondere kennismaking. En de twee laatste zijn zeer recente martelaren: Frans van der Lugt (Syrië) en Jacques Hamel (Frankrijk). Allemaal getuigen in eigen bloed om niet te vergeten.
Getuige zijn vandaag
In het derde deel wordt Martelaarschap anno nu besproken. Met een aantal voor mij nieuwe voorbeelden komt het oecumenisch en interreligieus aspect van het martelaar zijn aan bod. En in de epiloog wordt o.a. de simpele en eigenlijk vanzelfsprekende vraag naar voren gebracht, die ik herhaaldelijk aan mezelf heb gesteld: ‘Waar haalt een mens of een ideologie … het recht vandaan om andere mensen te doden?’ Was er geen reden om die vraag te stellen, dan zouden we geen martelaren hebben (gehad).
Een prachtig boek dus is dit, mooi afwisselend tussen tekst en afbeeldingen. Vanwege wat het uit de geschiedenis vertelt, vanwege de verhalen van nieuwe martelaren en het feit dat er zeker nieuwe zullen komen. En ook vanwege dat het een heel mooi gedenkboek is over de imposante en grootse Hofkerk, mooi gelegen aan het Linnaeushof in Amsterdam-Oost.
Hofkerk: proficiat ermee!
19 augustus 2017, Killarney, Ierlandm(waar in de kloosterkerk van de Franciscanen relikwieën van de Martelaren van Gorcum aanwezig zijn)
'Staan voor je geloof: martelaarschap als verbindend begrip', Ari van Buuren, Frank de Haas en Coen van Loon. Juli 2017.
Het boek kost € 10,-- plus € 3,95 verzendkosten en is te bestellen via Ellie Togni, Email: