Perspectief 2020-47

In dit nummer van Perspectief publiceren we de inleidingen van de 53e ontmoetings- en studiedag van de Katholieke Nationale Commissie voor Oecumene van België. Deze bijeenkomst vond plaats op 30 november 2019 in Hoepertingen in de provincie Limburg (België) en was gewijd aan het thema “Synodaliteit in het leven en de zending van de Kerk”.

Aanleiding was de publicatie in 2018 van het document “Synodality in the life and mission of the Church” van de Internationale Theologische Commissie. Het doel van de studiedag was om dit document beter bekend te maken onder Belgische katholieken en de lezing ervan te bevorderen. Graag nemen we deze teksten in ons tijdschrift op, mede omdat er Nederland tot op heden nauwelijks of geen aandacht is besteed aan deze belangrijke tekst van de Internationale Theologische Commissie. Onlangs maakte paus Franciscus bekend dat er in 2022 een bisschoppensynode over de synodaliteit van de Kerk zal worden gehouden. Dat geeft extra gewicht aan het document van de Internationale Theologische Commissie.

Het document van de Internationale Theologische Commissie over de Synodaliteit in het leven en de zending van de Kerk vindt u HIER

Anmar Hayali is coördinator van Samen Kerk in Nederland (SKIN), de landelijke vereniging van migrantenkerken en internationale kerken, www.samenkerkinnederland.nl. Hij schetst de huidige situatie van de Oriëntaals-orthodoxe kerken in Nederland. 

Perspectief 2019-46

Het tijdschrift Perspectief brengt dit keer een nummer met bijdragen van enkel vrouwelijke theologen. 'Wat raar?’ denkt u misschien. Waarom zou je dat doen en willen? Dit nummer is ontstaan naar aanleiding van de ophef rond de uitgave van het boek ‘Spirituele oecumene, over de vele vormen van gezamenlijke en individuele omgang met God’. In dit boek komen 52 theologen aan het woord, van wie er 2 vrouw zijn. Dat kwam de redacteuren op veel kritiek te staan. Zijn er dan geen vrouwelijke theologen die over deze thematiek belangrijke dingen te zeggen hebben? Zeker wel zoals mag blijken uit het nummer dat nu voor u ligt. Op onze oproep waren vrijwel onmiddellijk 11 vrouwen bereid een artikel te schrijven over wat hen in die spirituele oecumene bezighoudt: protestantse en katholieke vrouwen met uiteenlopende interesses. Veel leesplezier!

In de winter van 2020 vinden drie maandelijkse dagbijeenkomsten plaats van DIDASKALÍON – Leerhuis Oosters Christendom en Cultuur, Seizoen X.

De titel van dit leerhuis is ‘HEB DE VREEMDE LIEF’  VREEMDELINGSCHAP EN GASTVRIJHEID IN HET VROEGE EN OOSTERSE CHRISTENDOM.
Thema’s zijn vreemdeling op aarde, Abraham’s gastvrijheid, eucharistie en gastvrijheid, pelgrimeren et cetera.
Steeds worden naast de toepasselijke Bijbelpassages begeleidende teksten gelezen van oosterse en westerse Kerkvaders (zoals Johannes Chrysostomus, Origenes, Augustinus, Johannes Climacus) en oosterse liturgische teksten.
Inleider is Leo van Leijsen, medewerker Oosterse Kerken, Katholieke Vereniging voor Oecumene en gespreksleider Victoria van Aalst, directeur A.A. Brediusstichting.

Jaargang 66 Nummer 5

Als de tijd weer daar is, wordt overal wel geschreven over de heilige Nicolaas van Myra: de feiten en de verhalen. Dolf Bruinsma schrijft over hem voor Pokrof.

De Russische Sint-Nicolaas verschilt van de Nederlandse Sint. De rol die onze Sinterklaas heeft, wordt in Rusland vervuld door Ded Moroz, Grootvadertje Vorst, die als een soort Santa Claus op 31 december zijn cadeautjes rondbrengt. Sint Nicolaas is daar echter als heilige een wonderdoener en beschermer van Rusland. In onze eeuw zijn enige stukjes gebeente van de heilige nog in Rusland geweest om als relikwie te worden vereerd. Ze werden in mei 2017 voor een poosje aan Rusland uitgeleend.

Op 8 november jl. vierde Geert van Dartel in de Grote Kerk van de protestantse gemeente in Den Bosch zijn 25-jarig dienstjubileum bij de Katholieke Vereniging voor Oecumene. Het was een drukbezochte bijeenkomst die begon met een oecumenische dankdienst waarin mgr. dr. J. van den Hende voorging. 's Middags sprak Geert van Dartel een lezing uit onder de titel 'Onze gezamenlijke roeping'. Drie co-referenten, Rick de Vries, Fokke Wouda en ds. Christien Crouwel, spraken vervolgens over hun roeping en passie.

De Russische icoonschilders Philip Davydov en Olga Shalamova publiceerden een uitgebreid interview met de Servische icoonschilder Todor Mitrović  die net als zij een verrassend nieuwe hedendaagse stijl vond voor zijn iconen die toch geheel recht doet aan de traditie. Paul Brenninkmeijer geeft in het tijdschrift Pokrof een samenvatting van dit interview.  In zijn samenvatting zien we dat in dit interview door Mitrović indringende vragen worden gesteld. Hoe kunnen iconen de mens van vandaag op een nieuwe manier aanspreken? Hoe kunnen iconen weer een echt liturgische betekenis krijgen die het oude evangelie op een nieuwe manier in de wereld van vandaag tot leven wekt? Mitrović verzet zich tegen het reproduceren van oude middeleeuwse iconen, zoals veel hedendaagse iconenschilders plegen te doen. In het artikel ziet men enkele treffende voorbeelden van Mitrovićs werk. 

Vrijdagmiddag 13 september jl. hield het Instituut voor Oosters Christendom een seminar “A Long, Rich and Ongoing Story. The Tawahedo Churches of Ethiopia and Eritrea." De bijeenkomst vond plaats in het Elinor Ostromgebouw van de Radboud Universiteit te Nijmegen.

Een groot deel van dit nummer van Perspectief is gewijd aan het symposium over de theologie van metropoliet John Zizioulas. De bijdragen zijn van zr. Hildegard Koetsveld OSB, v. Meletios Webber, prof. dr. Rudi te Velde, prof. dr. Heleen Zorgdrager en ds. Saskia van Meggelen. Dit gedenkwaardige symposium werd op 17 mei jl. gehouden in het Auditorium van het Museum Catharijneconvent. Het was een gezamenlijk initiatief van de Katholieke Vereniging voor Oecumene, de Tilburg School of Catholic Theology en uitgeverij Skandalon. De belangstelling was overweldigend en het symposium zeer geslaagd. De twee laatste bijdragen van dit nummer zijn van prof. dr. Erik Borgman en prof. dr. Eduardo Echeverria.

In september verschijnt onder redactie van dr. Klaas van der Zwaag en dr. Herman Speelman de bundel 'Spirituele oecumene - over de vele vormen van onze gezamenlijke en persoonlijke omgang met God'. De aankondiging van deze publicatie leidde op de facebook pagina van de Katholieke Vereniging voor Oecumene tot scherpe kritiek op het geringe aantal vrouwelijke auteurs dat aan deze bundel heeft meegewerkt. Hieronder een korte reactie van de redactie. Tevens nemen we hier de aankondiging op van de conferentie die op 28 september bij gelegenheid van de presentatie van deze bundel in Amersfoort wordt gehouden.