Jaargang 67 Nummer 5

De regering Erdogan heeft beslist dat de Aya Sofya  – eerst een keizerlijke kerk, daarna een keizerlijke moskee en vervolgens sinds 1934 een museum – weer een moskee wordt.

In het buitenland heeft dit veel negatieve reacties opgeroepen. Natuurlijk allereerst van Griekenland en Rusland. Maar ook de Europese Unie heeft de maatregel veroordeeld. Is dit terecht? Is er een verdrag geschonden?

Hernieuwde ingebruikname

In het artikel 'De Aya Sofya is weer een moskee' gaat Gerrit Steunebrink in op deze hernieuwde ingebruikname van de Aya Sofya als islamitisch bedehuis.

Antonius (Teus) Jan Glazemaker (1931-2018) was een beminnelijk mens die het verstond om met allerlei mensen en meningen om te gaan en toch zichzelf te blijven. Hij wist zich gedragen door het geloof en het vertrouwen op God. Misschien dat hij daardoor als aartsbisschop van Utrecht in staat was om tijd te nemen voor het nemen van beslissingen en geen overhaaste stappen te zetten. Juist tijdens zijn ambtsperiode (1982-2000) zijn er door de kerk ingrijpende beslissingen genomen.

Perspectief 2020-49

In deze uitgave van Perspectief gaan we allereerst in op de nota 'Gemeinsam am Tisch des Herrn' van de Duitse studiegroep van katholieke en protestantse theologen. In een interview dat afgenomen werd voordat het commentaar van de Congregatie voor de Geloofsleer bekend werd, spreekt dr. Ton van Eijk, oud-voorzitter van de Raad van Kerken, zich uit over de inhoud en het belang van deze tekst voor de oecumenische relaties tussen katholieken en protestanten. Prof. dr. Peter-Ben Smit onderwerpt in zijn bijdrage de uitvoerige exegetische paragraaf in 'Gemeinsam am Tisch des Herrn' aan een kritische beschouwing.

De overige bijdragen in dit nummer zijn gewijd aan de encycliek 'Fratelli tutti' van paus Franciscus, godsdienstvrijheid in het Midden-Oosten en de oecumenische betekenis van de geloofsbelijdenis van Nicea-Constantinopel.

Op vrijdagmiddag 2 oktober jl. hield de Katholieke Vereniging voor Oecumene een studiemiddag over godsdienstvrijheid in het Midden-Oosten. Spreker was  prof. dr Herman Teule. Herman Teule is professor-emeritus oosters christendom van de Nijmeegse Radboud Universiteit en tevens professor-emeritus van de Katholieke Universiteit Leuven, alwaar hij nog steeds actief is voor de Faculteit van Theologie en Religieuze Studies. Zijn werkterrein is met name het christendom in het Midden-Oosten.

In de figuur van kardinaal Willebrands komen tal van lijnen samen. Om te beginnen de ontwikkeling van het katholicisme in Nederland en zelfs wereldwijd, dat mee onder zijn invloed en door zijn ingrijpen evolueerde van een gesloten en defensief bolwerk, naar een kerk die vanaf de jaren 1960, met het Tweede Vaticaans Concilie, het pad naar dialoog insloeg.

Jaargang 67 Nummer 4

Dit jaar is het 50 jaar geleden dat in de Verenigde Staten de “Orthodoxe Kerk in Amerika” (Orthodox Church in America, OCA) werd opgericht. Ook 50 jaar terug werd monnik Herman van Alaska heilig verklaard. Hij geldt als de grondlegger van de (Russische- maar thans onafhankelijke) Orthodoxe Kerk op het Noord-Amerikaanse continent. Over hem, zijn leven en actualiteit gaat dit artikel van Huub Vogelaar in Pokrof 2020-4.

Het bevorderen van vrede en verzoening behoort tot de kern van een christelijke levenshouding. Hoewel de wens tot vrede op ieders lippen ligt, op de eerste plaats bij hen die lijden onder oorlog en geweld, wordt onze wereld de hele geschiedenis door onverminderd door conflicten en oorlogen geteisterd. Doopsgezinden en Katholieken gingen hierover in de jaren negentig met elkaar in dialoog. Het leverde een interessant rapport op dat nu opnieuw in het Nederlands is uitgegeven. De vertaling is door Peter Nissen grondig gecorrigeerd. Aanleiding voor deze uitgave was een ontmoeting in 2019 tussen katholieke en doopsgezinde theologen over de inzet van kerken voor vrede. Fred van Iersel (RK) en Anne-Marie Visser (Doopsgezinde Broederschap) schreven een inleiding bij deze tekst. Fred van Iersel voegde er nabeschouwing aan toe. Geert van Dartel, voorzitter van de Raad van Kerken, schreef het voorwoord.

Perspectief 2020-48

De nieuwe Perspectief 48 is uit. Met boeiende artikelen.

In deze Perspectief treft u artikelen aan met uiteenlopende thema’s. We konden daarbij niet heen om de reflectie over de coronatijd, waar we allemaal de laatste maanden mee te maken hebben gehad en nog hebben. Vandaar ook de titel van dit nummer: Kerk en corona. We hebben twee artikelen daarover van één auteur. Daarnaast hebben we een belangwekkend artikel over de eucharistie in de oecumene. Ook hebben we achtereenvolgens artikelen over het sociale ethos in de Orthodoxe Kerk, over een lang geleden geschreven maar nog altijd actuele brief over lectio divina en tot slot een bijdrage over de steun aan familieleden binnen de context van palliatieve zorg in Groot-Brittannië, Nederland en Oekraïne.

Op 2 oktober houdt de Katholieke Vereniging voor Oecumene een studiemiddag , getiteld ‘Godsdienstvrijheid in het Midden-Oosten’.

'Het oecumenisch directorium dat in 1993 is gepubliceeerd sluit aan bij de documenten van het Tweede Vaticaans Concilie en andere kerkelijke documenten. Het directorium is bedoeld als een instrument ten dienste van de gehele Kerk en met name van hen die rechtstreeks betrokken zijn bij oecumenische activiteiten in de R.K. Kerk', aldus mgr. dr. J. van den Hende in het voorwoord bij de Nederlandse heruiitgave van het Oecumenisch Directorium, dat onlangs door de Katholieke Vereniging voor Oecumene werd uitgebracht.