In Maastricht vond van 12 tot en met 22 juni 2025 de Heiligdomsvaart plaats. De traditie ervan gaat terug tot de Middeleeuwen en dit was de 56e editie van dit geloofsfeest, dat om de zeven jaar gevierd wordt.
Het fenomeen van de Heiligdomsvaart lijkt zo katholiek te zijn als het maar kan. Wezenlijke aspecten zijn de verering van de talrijke relikwieën waarover de verschillende kerken en parochies van Maastricht beschikken, in het bijzonder van de heilige Servatius († 384) de eerste bisschop van Maastricht. Deze herinneringen aan heiligen worden plechtig meegedragen in de ommegang (dat is een processie waarin niet het Allerheiligste wordt meegedragen) die op twee achtereenvolgende zondagen midden door de stad trekt.
Het thema van de Heiligdomsvaart is in 2025: ‘Wees een bruggenbouwer’. Hiermee wordt enerzijds gewezen naar bisschop (in het latijn ook pontifex, dat is bruggenbouwer, genoemd) Servatius, anderzijds naar de verschillende bruggen over de Maas die kenmerkend zijn voor het stadsbeeld van Maastricht.
‘Wees een bruggenbouwer’ wijst echter ook erop dat het evenement bruggen wil slaan naar de samenleving in het algemeen. Naast veel religieuze vieringen en bijeenkomsten is er ook een heel uitgebreid aanbod van culturele activiteiten zoals concerten, tentoonstellingen en toneel in het programma van de heiligdomsvaart opgenomen.
Bruggen bouwen is ook het streven van de oecumene, waar christenen van verschillende kerken en confessies in contact komen en banden ontstaan en verstevigd worden. Ook hieraan wordt door de heiligdomsvaart Maastricht aandacht geschonken. Leden van verschillende kerken zoals van de Protestantse Kerk in Nederland, zijn van begin af aan bij de planning van de heiligdomsvaart betrokken geweest.
Wat het religieuze programma betreft is er een aanbod van vieringen die door de Armeens-Apostolische Kerk, de Orthodoxe Kerk en de Protestantse Kerk in Nederland worden verzorgd. Vertegenwoordigers van dezelfde kerken nemen ook met vanzelfsprekendheid elk met een eigen groep deel aan de ‘ommegangen’.
Het zou zeker te ver gaan om de Heiligdomsvaart Maastricht een ‘oecumenisch’ geloofsfeest te noemen. Maar het evenement draagt er wel toe bij, de al goede banden en samenwerking tussen de verschillende kerken te versterken en mensen nieuwgierig te maken naar verschillende wijzen van geleefd christendom. Vandaar mag men de Heiligdomsvaart Maastricht als een katholiek-cultureel feest met een oecumenisch tintje beschouwen.
Tekst: Pr. Bernhard Hegge, gedelegeerde voor de oecumene van Bisdom Roermond.
Beeld: Het Vrijthof van Maastricht tijdens de Heiligdomsvaart. Op de achtergrond de kerk van St. Jan van de Protestantse gemeente naast de katholieke basiliek van Sint Servaas.
Columns
In onze columns beschrijven de bisschoppelijk gedelegeerden voor oecumene belangrijke oecumenische momenten in hun bisdom en bieden andere bestuursleden en experts hun visie op actuele thema’s en gebeurtenissen. Ook een bijdrage leveren? Stuur een tekst van ongeveer 400 woorden (en bij voorkeur een toepasselijke rechtenvrije foto) naar de redactie via het contactformulier. Inzenders ontvangen na lezing een reactie of hun bijdrage geplaatst wordt.