Katholieke Vereniging voor Oecumene

Athanasius & Willibrord

Pokrof - Oosterse christenen, kerken en culturen

 

page0003Het tijdschrift Pokrof is gewijd aan de wereld van het Oosters Christendom. Het blad wordt gemaakt door de een onafhankelijke en oecumenisch samengestelde redactie. De redactie streeft ernaar diverse aspecten van het Oosters Christendom voor een breed publiek te presenteren. Behalve aan de spirituele kant van het Oosters Christendom (liturgie, iconen, muziek) besteedt Pokrof aandacht aan de geschiedenis van Oosterse Kerken, de orthodoxie in literatuur en kunst en aan de relatie tussen kerk en staat.

Het tijdschrift Pokrof ging in 1953 als initiatief van de paters Kapucijnen van start. Vanaf het midden van de jaren tachtig werd het uitgegeven door Aktie en Ontmoeting Oosterse Kerken. Vanaf 2001 is het een uitgave van de Katholieke Vereniging voor Oecumene. 

Lees de laatste honderd Pokrofs, vanaf 2001,
hieronder in zijn geheel online !

 

 

Pokrof 2010-1

Jaargang 57 Nummer 1

Met dit eerste nummer van 2010 betreden we weer de boeiende wereld van het oosters christendom. De meeste artikelen gaan over ontmoeting in enigerlei vorm. Bert Groen beschrijft de ‘officieuze’ dialoog tussen oosters-orthodoxen en rooms-katholieken. Arno Burg geeft een boeiend historisch overzicht van de ontmoeting met het oosters christendom van Emmanuel d’Alzon, de stichter van de congregatie der Assumptionisten, die dit jaar 200 jaar geleden werd geboren.  In een korte oecumenische schets tekent  Paul Brenninkmeijer een bijzondere vrouw en een bijzondere icoon. Een meditatie over de figuur van de  profeet Jona voert ons in de spiritualiteit van de oriëntaalse christenen. Gerrit Steunebrink geeft een  momentopname van de schuchtere veranderingen ten goede van de laatste tijd in de relaties tussen Turken, Koerden en christelijke Armeniërs in Zuid-oost-Turkije,  en Josephien van Kessel doet verslag van de ontmoeting tussen kerk en stadssamenleving in het kader van  het 35-jarig jubileum van de Russisch-orthodoxe  Nikolaasparochie te Amsterdam. De recensies van  twee boeken over kerkvaders sluiten de artikelen van  deze editie af.  Met deze keur aan onderwerpen van nu en toen, dichtbij en ver weg, hoopt de Pokrofredactie uw ontmoeting met de christenen van het Oosten weer  naderbij te brengen. 

Pokrof 2009-5

Jaargang 56 Nummer 5

Recente oecumenische ontwikkelingen laten een grote verscheidenheid zien. Huub Vogelaar bezocht in oktober Finland en schetst ons een beeld van de Orthodoxe Kerk daar. De relatie tussen orthodoxen en protestanten is er opmerkelijk goed. Getalsmatige verhoudingen spelen hierin een duidelijke rol, maar ook de open houding van de orthodoxe geestelijkheid.  In september vond in Freising (D) een internationale oecumenische conferentie plaats. Frans Hoppenbrouwers was daar en vertelt over de goede intentie van de deelnemers, maar ook over de grote verschillen in opvattingen en de complexe discussies hierover. Veronderstelt oecumene respect voor eenheid én veelheid, voor de Orthodoxie lijkt dit vooralsnog volgens Hoppenbrouwers een brug te ver. Norbert Nagy, voorzitter van het oecumenische ’Corpus Christi’, vertelt over de gecompliceerde situatie in Transsylvanië (Noord-west-Roemenië). Voor een aantal jonge theologiestudenten uit diverse kerken is deze situatie aanleiding te gaan werken aan dialoog, verzoening en eenheid. Behalve succes ontmoeten zij ook weerstand en wantrouwen, maar zij geloven in hun missie als ambassadeurs van Christus. Zijn er in onze tijd vele problemen om aan te werken, in de oude kerk was het niet anders. Ook de kerkvader Johannes Chrysostomus had met moeilijkheden te maken. Zijn geestelijke nalatenschap blijkt nog steeds verrassend modern te zijn. Dolf Langerhuizen schreef een meditatie over deze kerkvader. Paul Baars laat in zijn bijdrage over de oudere en nieuwere vormen van orthodoxe kerkmuziek zien dat iets ’ouds’ weer kan worden als nieuw. Dolf Bruinsma doet verslag van een studiedag in juni jl. over werk en actualiteit van de kerkvader Athanasius van Alexandrië.

Pokrof 2009-4

Jaargang 56 Nummer 4

Weet hebben van de geschiedenis van je vaderland en de kerk waartoe je behoort, kan behulpzaam zijn om gebeurtenissen in het heden te plaatsen en te begrijpen. Klaas van der Grijp schrijft in deze Pokrof over crisis in Oekraïne. Niet alleen financieel en economisch. Hij gaat ook in op de geringe rol van de kerken in het crisisdebat. Er is nog veel te doen voor de Oekraïense kerken. Dat ook in Georgië geschiedenis, politiek en kerk niet los van elkaar te denken zijn, blijkt uit het artikel van prof. Khachidze en Mariam Mgebrishvill. Vertrekkend vanuit de historie geven zij hun visie op het huidige Georgië. Politiek, godsdienst, etniciteit en een gegroeide mentaliteit spelen een bepalende rol. Leo van Leijsen vertelt over Alexandrië, een plaats met een bewogen geschiedenis en één van de vijf ’oude’ patriarchaten. Naar deze plaats is ook de ‘Bijbel van Alexandrië’ genoemd; over drie recente Septuagintvertalingen en hun belang voor de oecumene is in deze Pokrof de nodige informatie te vinden. Begin mei bracht een aantal kerkmensen een bezoek aan Turkije. Ze bezochten daar plaatsen die verwijzen naar ontstaan en aanwezigheid van christenen. Jan Schukkink analyseert en vertelt van zijn ervaringen. Paul Brenninkmeijer schrijft over het grote belang van iconen. In zijn artikel gaat hij in op de fysieke verering ervan en geeft daar een filosofische reflectie op. Het Geboortefeest van de Theotokos is 8 september en daarom krijgt de icoon van dit feest uitleg.

Pokrof 2009-3

Jaargang 56 Nummer 3

De kerken van Oost én West zijn zich bewust van hun eigen identiteit, maar staan nooit op zichzelf. Altijd verhouden ze zich tot invloeden van buiten; denken we daarbij ook aan instituties als de staat of aan zusterkerken. Dat daar verschillende (en soms lastige) kanten aan zitten blijkt uit Paul Baars’ artikel over de nieuwe patriarch van Moskou. Ook in het artikel van Johannes Oeldeman over de verhouding tussen westerse en oosterse theologie stoten we op die niet altijd onproblematische maar broodnodige (wederzijdse) beïnvloeding. Josephien van Kessel vertelt over een hernieuwde uitgave van De kracht van de Naam van metropoliet Kallistos van Diokleia. Het Jezusgebed staat in dit boek centraal. Paul Brenninkmeijer bespreekt het boek Heeswijkse Ikonen, het contact tussen hemel en aarde van de hand van Désirée Krikhaar, iconenspecialiste, en Piet Al, kenner van het christelijk Oosten. Over een Maria-icoon uit dit boek schreef Leo van Leijsen een meditatieve beschouwing. Wim Lamfers schetst de wondere wereld van het Roemeense kloosterleven. Daar wordt nog heel anders gedacht en geleefd dan wij in onze jachtige maatschappij gewend zijn. ‘Antiochië in Syrië’ zal menig bijbellezer en geïnteresseerde in het oosters christendom bekend in de oren klinken. De katholieke pastoor van deze plaats (nu Antakya in Zuid-Turkije), Dominico Bertogli, wijst in ons openingsartikel op het belang van de stad in de christelijke Oudheid, maar vertelt tevens hoe in dit Paulusjaar vele bezoekers Antakya aandoen. Voor de kleine christenheid van orthodoxen en katholieken aldaar betekent dit een belangrijke nieuwe (oecumenische) impuls.

Pokrof 2009-2

Jaargang 56 Nummer 2

Ontwikkelingen in een samenleving werken altijd door in het leven van kerken. De dramatische gebeurtenissen in Irak zijn van grote invloed op de kerken aldaar. Herman Teule beschrijft de moeilijke situatie van christenen in Irak. Hij ziet ook mogelijkheden die worden benut, en hoopvolle initiatieven die worden genomen.Huub Vogelaar had een interview met de Roemeense theoloog Ioan Sauca. Deze orthodoxe priester en intellectueel laat zien wat oecumene in zijn eigen leven en in de vorming van zijn studenten betekent. Werken aan goede verhoudingen met andere christelijke kerken, het kennen van elkaars cultuur en een relevante presentie in de samenleving maken deel uit van de oecumene. De reden dat de katholieke universiteit van Lviv een tweejarige master oecumene verzorgt heeft hier alles mee te maken. Geeft van Dartel vertelt over het werk van dit zogeheten ’Instituut voor oecumenische studies’ in Oekraïne. Vanwege de Grote en Heilige Vastentijd beschrijft Paul Brenninkmeijer het leven van de heilige Maria van Egypte. Een andere ascetische heilige is Silouan de Athoniet. Dolf Bruinsma bespreekt het boek dat archimandriet Sophrony over deze heilige heeft geschreven. Josephien van Kessel vertelt in haar bijdrage ’Mensenrechten en Orthodoxie’ over de veelomvattende relatie tussen beiden. Evenals in de oecumene spelen ook hier niet alleen geloofsopvattingen, maar evenzeer culturele visies een belangrijke rol. Geert van Dartel doet verslag van een druk bezochte studiedag van de PKN over de hedendaagse Orthodoxie in Rusland. De nieuwe hoofdredacteur van Pokrof wordt ook in dit nummer aan u voorgesteld. Namens de redactie wens ik u veel leesplezier en inspiratie toe!

Pokrof 2009-1

Jaargang 56 Nummer 1

In deze tijd van licht en donker zijn we alweer het Nieuwe Jaar ingegaan. Licht en donker schetst Katja Tolstaja ook van de Russisch-orthodoxe spiritualiteit, en wel in een verslag van (een deel van) haar reis door Oost-Europa. In Irak leven de christenen onder moeilijke opstandigheden. Attiya Tunc schetst haar visie op de politieke rechten van de Assyrische christenen aldaar. Lev Tolstoj had een gespannen relatie met de Orthodoxe traditie. Hij had zo zijn eigen opvattingen over wat christendom is: ‘het evangelie volgens Tolstoj’, zoals Dolf Bruinsma dit noemt in zijn artikel over de beroemde Russische graaf. Bij een fragment uit een vita-icoon mediteert Cor Sinnema over de roeping van Paulus, rondom wie thans het Paulusjaar wordt gevierd. Wat is wijs…? - op een congres in Rusland rondom de goddelijke Wijsheid wisten de deelnemers pas bij de eindborrel tot wat meer eensgezindheid te komen. Josephien van Kessel doet verslag. Een Oekraïense en Roemeense Grieks- katholiek vertelden onlangs beiden over de oecumene in hun landen. Dolf Langerhuizen en Leo van Leijsen tekenden hun visies op. Wil van de Bercken kijkt terug op het patriarchaat van de overleden Russisch-orthodoxe kerkleider Alexij II, de eerste patriarch sinds jaren die weer een kerk onafhankelijk van de staat leidde. In dit eerste nummer van 2009 wenst de redac- tie u alle voorspoed toe en daarbij speciaal veel leesplezier met Pokrof.

 

Pokrof 2008-5

Jaargang 55 Nummer 5

Deze vijfde en laatste Pokrof van 2008 is een Servië-special. In heel het nummer dat voor u ligt, staat de Servisch-orthodoxe Kerk centraal. We laten zowel Servisch-orthodoxen zelf als specialisten aan het woord. Het gesprek tussen mensen uit Servië en uit West-Europa is van groot belang. De Balkan is volop in de belangstelling geweest tijdens de oorlogen van de jaren ’90. Het Joegoslaviëtribunaal dat in het kielzog van die oorlogen werd gehouden, loopt inmiddels op zijn einde. Het is nu juist goed om Servië en zijn kerk weer onder de aandacht te brengen. Vanwege dat broodnodige gesprek - om stem te geven aan de beweging uit het isolement. Dat kan heel dichtbij zijn. Daarom komt ook - in een interview - iemand met een leidende rol in een Servische parochie in Nederland aan het woord. De meditatie over de H. Sava, grondlegger van de Servische kerk, laat iets zien van de spiritualiteit van de Servische Kerk. Deze spiritualiteit maakt deel uit van die van de grote Orthodoxe Kerk, waarmee wij ons verbonden voelen. Het is in deze verbondenheid dat wij voor u deze Servië-special hebben samengesteld. Wij hopen dat deze Pokrof aan u als lezer naast leesplezier meer inzicht mag verschaffen in de boeiende Servische Kerk van vandaag.

 

Pokrof 2008-4

Jaargang 55 Nummer 4

Voor u ligt de eerste Pokrof na de vakantie. Als redactie hopen we dat u goede, inspirerende en ontspannende ervaringen hebt opgedaan en dat u met nieuwe energie het komend werkjaar ingaat. Dit nummer biedt in het eerste artikel aandacht aan de Grieks-katholieke kerk van Oekraïne. De protestantse theologe Heleen Zorgdrager die zelf een paar keer per jaar langere tijd in Oekraïne colleges geeft, beschrijft naar aanleiding van een gesprek met Myroslav Marynovych en Michaylo Dymyd wat deze kerk drijft en wat er de komende tijd van haar te verwachten is. Jacques van der Vliet kijkt in zijn artikel terug op twee bijeenkomsten die ieder op een andere manier iets te zien geven van de wijze waarop Koptische christenen van nu de onzekere situatie in Egypte beleven. Leo van Leijsen doet verslag van een boeiende conferentie over de apostel Andreas en de oecumene in het Beierse Freising. In de meditatie verwijlt Paul Brenninkmeijer aan de hand van de icoon van de wonderbare broodvermenigvuldiging bij de betekenis van delen en geven. Dolf Bruinsma besteedt in zijn artikel aandacht aan Osip Mandelstam (1891- 1938), een van de grootste Russische dichters, die echter tijdens zijn leven aan de zijlijn stond. Aleksandr Zakurenko tenslotte, van het Bijbels-Theologisch Instituut van de Apostel Andreas in Moskou, bespreekt het boek van Anton Houtepen God: een open vraag. Theologische perspectieven in een cultuur van agnosme dat zijn instituut in Russische vertaling op de markt bracht.

 

Pokrof 2008-3

Jaargang 55 Nummer 3

Voor u ligt het zomernummer van Pokrof. We hopen dat u er in het zonnetje, in uw tuin, op het balkon of ergens in Gods vrije natuur weer van kunt genieten. Alle artikelen nemen u in ieder geval in de geest alvast mee op reis.Het eerste artikel vormt een vervolg op het artikel over Roemeens muziek in het vorige nummer. Na de wortels van de Roemeense muziek beschreven te hebben gaat Dan Sandu nu in op de verdere ontwikkeling die deze muziek heeft doorgemaakt tot vandaag de dag toe. Leo van Leijsen interviewde vader Gregorios Perris, priester in de Grieks-orthodoxe parochie van Utrecht. Hij staat stil bij de mooie en moeilijke kanten van het pastoraat onder de Grieks-orthodoxen in Nederland. De oecumenisch theoloog Antun Cecatka uit Kroatië evalueert de verhouding tussen de Servisch-orthodoxe Kerk en de Rooms-katholieke Kerk tijdens de oorlog in de jaren '90, in een artikel dat later dit jaar gevolgd zal worden door andere artikelen met weer andere visies. In de meditatie verwijlt Dolf Langerhuizen bij Petrus en Paulus. Wat verbindt deze zo verschillende personen met elkaar? Huub Vogelaar neemt u mee op reis naar Estland. Hij bericht over het kerkelijk leven daar en over het oecumenisch klimaat en de resultaten die dit heeft opgeleverd. Tot slot vertelt Paul Baars over de Oudgelovigen in Pskov, met wie hij al jaren vanuit de stedenband Nijmegen-Pskov contacten onderhoudt.

 

Pokrof 2008-2

Jaargang 55 Nummer 2

Alweer de tweede Pokrof van dit jaar. Onder u zijn er die feitelijk alweer op weg zijn naar Pinksteren, anderen wachten nog op het Paasfeest. In deze Pokrof treft u weer aantrekkelijke artikelen aan. Zo geeft Thom Sicking s.j., al bijna vijftig jaar werkzaam als socioloog in Libanon, inzicht in de maatschappelijke, kerkelijke en politieke positie van christenen in Libanon.  Geert van Dartel interviewde filmmaker Nick Goryachkin. Deze journalist en directeur van Blagovest-Media, zelf Russisch-orthodox, maakt documentaireseries voor de Russische televisie. Daarnaast maakt hij films om de onwetendheid met betrekking tot de Katholieke Kerk in Rusland weg te nemen. Sinds 1995 zijn er zo al achttien documentaires door hem gemaakt. Op het ogenblik is hij bezig met een film over Paus Benedictus. Hij wil daarmee bijdragen aan een meer objectief beeld van de paus en de Katholieke Kerk in Rusland.
Jim Forest beschrijft het leven van Moeder Maria Skobtsova. Deze uit Riga afkomstige Russisch-orthodoxe vrouw vluchtte vanwege de burgeroorlog van 1917 naar Parijs. Daar zette zij zich als religieuze in voor de allerarmsten. Zij werd tijdens de Tweede Wereldoorlog samen met haar medewerkers gevangen genomen en stierf uiteindelijk in kamp Ravensbrück. Tijdens haar gevangenschap wist zij op allerlei manieren haar medegevangen te ondersteunen.
Stefan Schevers staat in zijn meditatie stil bij het feest van de Verkondiging van de Heer. In het artikel van Dan Sandu wordt u ingevoerd in de principes en wortels van de Roemeense kerkmuziek. Jules den Oude beschrijft ten slotte de ervaringen opgedaan tijdens een jongerenreis naar Syrië.
Speciale aandacht vraagt Pokrof voor de Zondag voor de Oosterse Kerken, die dit jaar op 20 april valt. Het thema is dit jaar 'Christenen van het Heilig Land. Leven tussen uitersten'.

 

Volledige Agenda >



 

Geen komend evenement!
 

 

Laatste lezersreacties:

  • Tom Buitendijk zei Meer
    Uitstekend initiatief. Niet alleen theologen maar ook inspirerende kerkleiders zijn ervoor nodig. En... vrijdag 26 januari 2024
  • Jan Schuiling zei Meer
    Dag Kees, een tip: kloosterdorpen en meer: pro-werelddorp.nl donderdag 25 januari 2024
  • keano zei Meer
    mooi vrijdag 19 januari 2024
  • Vasílis zei Meer
    Na een goede voorbereiding altijd. Zoek contact met een parochie en de betreffende priester. Kijk... donderdag 21 december 2023
Inloggen


 

 

Deze website wordt mede mogelijk gemaakt door een
bijdrage van de Commissie Projecten in Nederland (PIN)
van de Nederlandse Religieuzen (KNR).


 

 

 

Katholieke Vereniging voor Oecumene
Emmaplein 19A 5211 VZ 's-Hertogenbosch
T:  073-7370026   M: 

KvK 51477351 - RSIN 809400698
IBAN-nummer:  NL97 INGB 0000 8019 19
IBAN-nummer:  NL73 INGB 0001 0876 28 

 

LogoWebsiteANBI