'Zonder christenen heeft Syrië geen toekomst'
Mgr. Antoine Audo sj., de chaldeeuws-katholieke bisschop van Aleppo, is enkele dagen in Nederland. Hij vertegenwoordigt de Chaldeeuws-katholieke Kerk in het Forum Syriacum, een initiatief van het Weense Pro Oriente dat tot doel heeft de dialoog tussen de negen kerken van de Syrische traditie te bevorderen. In de marge van het symposium, dat dezer dagen in Nederland en Duitsland wordt gehouden, sprak bisschop Antoine Audo sj. in Utrecht met Mgr. dr. Hans van den Hende, de voorzitter van de Nederlandse Bisschoppenconferentie. Op 19 februari vond bij de Tilburg School of Theology een ontmoeting plaats met vertegenwoordigers van kerkelijke hulporganisaties. 's Middags was er gelegenheid voor journalisten om met de bisschop te spreken.
Bisschop Audo heeft de oorlogsjaren in Aleppo doorgebracht. Van 2011 tot 2017 was hij voorzitter van Caritas Syrië. In die functie had hij een goed overzicht over de humanitaire situatie in het land en de hulpverlening. Caritas Syrië heeft verspreid over het land acht afdelingen van waaruit de humanitaire hulp gecoördineerd wordt. Om Aleppo is tot 2017 hard gevochten. In delen van de stad heeft de oorlog een spoor van verwoesting achtergelaten. Maandenlang was de stad verstoken van water en electriciteit. Voor de oorlog was Aleppo een rijke stad. Het was het industriële hart van Syrië. Nu is alle industrie uit de stad verdwenen. Bijna iedereen in Aleppo is arm geworden. De waarde van Syrische munt is ingestort, de prijzen van voedsel en medicijnen zijn hoog, de lonen zijn gelijk gebleven. Degenen die de stad konden verlaten, zijn weggegaan. De armen zijn gebleven.
Vastbesloten
In elk gesprek benadrukt bisschop Audo het belang van de christelijke aanwezigheid in Syrië. De kerken zijn vastbesloten om in Syrië te blijven. De leiders van de kerken begrijpen waarom mensen weggegaan zijn en kunnen dat ook niet tegenhouden. Voor de oorlog waren er ongeveer 120.000 christenen in Aleppo. Nu zijn het er nog maar 30.000. De leiders van de kerken in Aleppo ontmoeten elkaar regelmatig. Natuurlijk hebben ze zorg voor hun eigen gemeenschap, maar ze worden juist nu uitgedaagd om verder te kijken dan het confessionalisme of de eigen groep. In de nood van de oorlog leren we samen christen te worden, zegt mgr. Audo.
Ook onderstreept hij het belang van de christelijke aanwezigheid voor de moslims. De kerken van het Midden-Oosten zijn geworteld in de Arabische cultuur. Zij spreken dezelfde taal als de moslims en openen een ander perspectief. De bisschop ontkent niet dat er ten gevolge van de oorlog en de ellende die mensen is overkomen veel wantrouwen is, maar het is ook zo dat moslims in deze ellende gezien hebben wat christen-zijn betekent.
De aanjagers van de oorlog en de fanatici zijn uit op de ondergang van de christenen in het Midden-Oosten, maar zonder de christelijke aanwezigheid, zo stelt mgr. Audo, heeft Syrië geen toekomst. 'Het is voor de toekomst van Syrië en het Midden-Oosten heel belangrijk dat wij daar blijven'.
Jezuïeten
In de ontmoeting met kerkelijke hulporganisaties spreekt hij zijn dank uit voor de hulp die Caritas Syrië heeft ontvangen. Maar geld alleen is niet de oplossing voor het probleem. Hij vraagt om gebed, contacten en bezoeken. Hij spreekt graag over de betekenis van de Nederlandse provincie van Jezuïeten die zich vanaf de jaren zestig van de vorige eeuw bij uitstek heeft gericht op het Midden Oosten, in het bijzonder op Syrië, Libanon en Egypte. Een groot aantal van hen heeft hij persoonlijk gekend. p. Hans Peter Kolvenbach sj, kenner van de Armeense traditie, die generaal werd van de orde, was één van zijn professoren. p. Michael Brenninkeijer sj. heeft veel betekend voor de stad Homs net als p. Frans van der Lugt die voor de verschrikkingen van de oorlog niet wilde vluchten. Op 7 april 2019 is het vijf jaar geleden dat hij op brute wijze in zijn klooster werd vermoord. Zowel in Nederland als in Syrië wordt de nagedachtenis van pater Frans in ere gehouden.
Op vrijdag 22 februari 2019, 18.30 houdt mgr. Antoine Audo sj. een lezing in de Mozes en Aäronkerk van Sant'Egidio, Waterlooplein 207 in Amsterdam. De bijeenkomst wordt afgesloten met een gebedsdienst