Slowakije
Materiaal van de Week van Gebed voor de Eenheid 2005.
Inleiding
Aan u, die in dienst staat van Christus, U en ik, wij zijn er ons steeds meer van bewust dat wij leven in een multiculturele samenleving. Daarbij spelen ook verscheidene godsdiensten een rol, naast de invloed die uitgaat van de economische, juridische en politieke verhoudingen. Ook de verschillende christelijke denominaties zoeken hun plaats in een wereld die voortdurend in beweging is. Meer dan ooit ervaren wij dat wij elkaar nodig hebben. Wij kunnen het ons niet veroorloven ons sterk te maken tegenover elkaar, onze kracht ligt in wat we met elkaar delen.
De verschillende christelijke kerken hebben natuurlijk hun eigen accenten. De reformatorische kerken leggen een zwaartepunt bij het bijbelwoord; de orthodoxe traditie laat zich vooral inspireren door de viering van het geloofsmysterie; de rooms-katholieke kerk is extra gevoelig voor de zichtbare Kerk die in de Petrusdienst een principe van eenheid beleeft. Desondanks zullen we met respect voor elkaar naar datgene moeten zoeken wat we samen beleven.
Christus plaatst ons leven binnen het mysterie van de Drie-eenheid, nodigt ons uit te delen in zijn zending en inspireert ons tot het geven van een getuigenis in de wereld van vandaag. Wat we mogen, kunnen en moeten betekenen voor elkaar en voor de wereld om ons heen, putten we uit onze band met Christus. Wij kunnen elkaar als christenen, ieder vanuit zijn of haar eigen traditie, inspireren om die band met Christus te vitaliseren.
De internationale Week van gebed voor de eenheid biedt de kans om dit concreet te maken. Aan de basis van ons gemeenschappelijke gebed liggen twee activiteiten, die vervolgens ook op een nieuwe manier uit het gebed kunnen voortkomen.
a. Het is nodig dat de verschillende christenen de dialoog over het geloof in Christus voortzetten. Wij mogen elkaar bevragen op onze beleving van Christus als de rots waar wij ons geloof op gebouwd hebben. Daarbij zou uitgegaan kunnen worden van elkaars sterke punten. Dat kan ons helpen om een vurig getuigenis te geven.
b. Het blijft van groot belang om in de diaconie samen op te trekken. Christus heeft ons de ogen geopend voor onze naasten. In hen mogen we Christus dienen.
De dialoog en de diaconie kunnen, samen met het gemeenschappelijke gebed, nieuwe gemeenschapszin oproepen. Zo kan het bewustzijn groeien dat we afhankelijk zijn van God. Het is mijn oprechte wens dat in parochies en gemeenten, bij gelegenheid van de internationale Week van gebed voor de eenheid, vele christenen samenkomen voor gebed. U treft bijgaand veel materiaal aan, dit jaar afkomstig uit Slowakije, dat u kan helpen bij de voorbereiding van de gebedsweek. Laten we daarbij ook de stilte zoeken opdat de heilige Geest ons gebed mag dragen. De heilige Geest maakt één, zet aan tot onderlinge liefde en verlicht ons verstand. Op deze wijze kunnen de christenen samen getuigen van Christus, de rots voor de gelovigen, en eveneens samen de uitdaging aangaan de wereld om ons heen te dienen.
Met hartelijke groeten in Christus verbonden,
Drs. A.L.M. Hurkmans,
Bisschop van het bisdom ‘s-Hertogenbosch
Orde van dienst voor een oecumenische viering
Thema ‘Christus, het ene fundament’ (1. Kor. 3,11)
I Dienst van de voorbereiding
Bij het begin van de dienst kunnen twee houten planken of balken voor in de kerk worden geplaatst. Planken of balken worden gebruikt bij het bouwen van huizen. Ze verwijzen naar het fundament dat de kerken wordt aangereikt om er hun eenheid op te bouwen. Bij de schuldbelijdenis en het gebed om vergeving, die in deze dienst ná de verkondiging komen, worden de twee planken of balken aan elkaar bevestigd in de vorm van een kruis, als een teken van ons gemeenschappelijk fundament, Jezus Christus.
(s = stem; v = voorganger; a = allen; GvL = Gezangen voor Liturgie; LvdK = Liedboek voor de Kerken)
Muziek bij de intocht
Welkomstwoord
Begroeting
v: In de naam van de Vader en de Zoon en de heilige Geest. Amen.
Woord aan het begin
v: Niemand kan een ander fundament leggen dan er al ligt – Jezus Christus zelf.. (1 Kor. 3,11)
Lied aan het begin
Here Jezus, om uw woord (LvdK 328) of Lied aan het licht (GvL 489)
Openingsgebed
Litaniegebed van dankzegging
s: Zo spreekt Jezus, de Heer: omwille van mijn liefde tot u,
mijn volk, werd ik geboren in Bethlehem. Ik kreeg de naam Emmanuel, want ik ben God-met-jullie, voor altijd.
a: Christus, wij prijzen u. (kan ook worden gezongen)
s: Ik daalde af in de Jordaan en liet mij dopen in het water.
Dat was een aankondiging van de doop in de Geest
die zou komen om alle vlees te reinigen en nieuw te maken.
a: Christus, wij prijzen u.
s: Ik werd door de Geest naar de woestijn geleid om de strijd
aan te gaan met de Verleider, om hem te overwinnen
en om jullie van zijn ketenen te bevrijden.
a: Christus, wij prijzen u.
s: Ik verkondigde het goede nieuws van het Koninkrijk van God, een rijk van gerechtigheid en ontferming, van liefde en waarheid, van vrede en vreugde. Ik deed tekenen die het nieuwe tijdperk inluidden, mijn handen genazen de zieken, mijn aanwezigheid bracht vrede.
a: Christus, wij prijzen u.
s: Ik heb jullie samengebracht, kleine kudde, zoals een hen haar kuikens bijeenbrengt, en de herder zijn schapen. Ik wilde jullie op mijn schouders nemen en zo de hemel binnenleiden.
a: Christus, wij prijzen u.
s: Ik heb het brood gebroken en nieuwe wijn laten rondgaan om een verbond met jullie te sluiten, om jullie leven te geven in volheid. Ik heb tot de Vader gebeden dat mijn vreugde in jullie mag zijn.
a: Christus, wij prijzen u.
s: Ik stierf op het kruishout om vergeving van zonden te verkrijgen en om de verstrooide kinderen van de Vader weer terug te brenge. Ik opende de poorten van de onderwereld. Op de derde dag stond ik op uit de dood.
a: Christus, wij prijzen u.
s: Zittend aan de rechterhand van de Vader zend ik mijn heilige Geest over jullie. Hij zal je alles in herinnering brengen wat ik jullie geleerd heb. Hij is levensbrood, licht en troost; hij geeft kracht aan je getuigenis en geeft je in hoe je moet bidden.
a: Christus, wij prijzen u.
s: Mijn dierbaren, luistert naar mij, want ik ben met jullie, iedere dag, tot het einde der tijden. Ik wens dat jullie één zijn met mij, zoals ik één ben met de Vader, opdat de wereld mag geloven. Mijn dierbaren, luistert naar mijn stem en volgt Mij, zodat er slechts één kudde is en één Herder.
a: Christus, wij prijzen u. Wij danken God, want hij heeft ons gezegend door onze verbondenheid met Christus.
Lied
Dankt, dankt nu allen God (LvdK 44 of GvL 415)
II Dienst van het Woord
Gebed bij de opening van de bijbel
Laat het pure licht van uw goddelijke aanwezigheid
in ons hart schijnen.
Open ons voor de boodschap van uw evangelie.
Inspireer ons zo dat wij een leven leiden
in overeenstemming met uw geboden en in uw Geest.
Laat alles wat we doen u welgevallig zijn.
Want u bent ons licht tot in eeuwigheid. Amen
Lezingen uit de bijbel
Genesis 28,10-17
Psalm 118,16-24 (kan ook gezongen worden: Psalm 118, 1, 7 en 8)
1 Korintiërs 3,1-23 of 10-13a
Lied
Christus, Gij Heer van alle dingen (GvL 412) of O Vader die uw woning sticht (LvdK 321))
Evangelielezing
Matteüs 7,24-27 Wie mij hoort is als een verstandig man die zijn huis bouwde op een rots
Lied
Een rijke schat van wijsheid (LvdK 326, 1, 4 en 5) of
Ik heb mijn handen vol (Hoop van alle volken, 89)
Korte overweging of getuigenissen
Lied
Zingt een nieuw lied voor God de Here (LvdK 320) of
De ware kerk des Heren (LvdK 303)
III Dienst van de gebeden
Schuldbelijdenis en gebed om vergeving
(achtergrondmuziek)
De twee planken of balken worden nu samengevoegd tot een kruis. De kinderen kunnen er tekeningen op plakken, die zij in de nevendienst gemaakt hebben. Ook kunnen er krantenknipsels en foto’s op gelegd worden om de actualiteit te onderstrepen.
Na elke gesproken tekst wordt een bloem, een korenaar of een ander voorwerp op het kruis gelegd. Ook kan er telkens een waxinelichtje neergezet worden. Dit drukt be-/omkering uit en de hernieuwde wens mee te werken aan de opbouw van de ene kerk.
v1: Eeuwige, u bent vrede en verzoening.
v2: Vergeef ons dat wij soms jaloers en verbitterd reageren op de samenwerking tussen kerken in plaats van vertrouwen en respect te hebben voor elkaar.
Stilte en plaatsing van een symbool
v1: God, u zegent ons overvloedig in de eenheid van geloof.
v2: Vergeef ons dat onze kerken zo vaak de afzondering zoeken en weigeren een zegen te zijn voor elkaar.
Stilte en plaatsing van een symbool
v1: U heeft bedroefden getroost, gevangenen bevrijd en zondaars vergeven.
v2: Vergeef ons dat wij onze handen gesloten hielden en onze ogen afwendden van hen die hulp nodig hadden.
Stilte en plaatsing van een symbool
v1: U heeft als een herder ons bijeengebracht en bent op zoek gegaan naar dat ene verloren schaap.
v2: Vergeef ons dat wij u van ons afduwden en ver van u wegliepen en zo onze verdeeldheid onderstreepten.
Stilte en plaatsing van een symbool
v1 Machtige God, u alleen kunt het fundament leggen onder onze kerk. Ons fundament is Jezus Christus. Op hem bouwen wij. Wij geven toe dat het ons nog niet lukt uw gebouw zo af te maken dat het een plaats van aanbidding wordt. Soms hebben we er zelfs een puinhoop van gemaakt. Geef ons een nieuwe kans om aan eenheid te werken. Schep in ons een vurig verlangen naar de eenheid van uw kerk en geef ons de kracht die daarvoor nodig is. Amen.
v2: Toch zijn er onder ons tekenen van licht, voorbeelden van het zoeken naar eenheid. In alle bescheidenheid noemen wij:
Nu kunnen voorbeelden van een geslaagde samenwerking of getuigenissen van een veranderde houding ten opzichte van de ander gegeven worden. Dit kan individueel of namens een gemeenschap.
v1: O God, wij danken u voor deze tekenen van licht, voor al het goede dat uw Geest onder ons bewerkt. Deze voorbeelden vertellen ons dat u ons niet verlaat en dat u ons nabij blijft in ons zoeken naar eenheid. Amen.
Vredeswens
v: De vrede van de Heer zal altijd met u zijn
a: Vrede ook met u
v: Laten wij elkaar een teken van vrede geven.
(Aanwezigen wensen elkaar vrede)
Geloofsbelijdenis van Nicea
Wij geloven in één God (proeve van een oecumenische vertaling, Raad van Kerken in Nederland; gezongen versie in Dienstboek pag. 619)
Voorbeden
afgesloten met een gezamenlijk gebeden Onze Vader (oecumenische versie)
Eeuwige God,
wij danken u dat u ons bij name roept.
In u leven, bewegen en groeien wij.
Wij bidden voor de kerken en christenen overal ter wereld.
Herinner ons aan onze gezamenlijke afkomst,
ons fundament in Christus.
Dat wij naar elkaar toe mogen groeien in geloof en liefde,
totdat wij de eenheid bereiken naar uw wil.
a: Bouw ons samen op in Christus.
Maak ons tot een woonplaats voor u.
Trouwe God,
zend ons uw Geest.
Leer ons Jezus kennen.
Help ons te leven in de geest van Jezus.
Dat wij van hem getuigen en overal Gods wijsheid verkondigen.
Sterk ons in ons werk voor vrede en verzoening
in kerk en samenleving.
a: Bouw ons samen op in Christus.
Maak ons tot een woonplaats voor u.
Genadige God,
wij bidden voor de kerken in Slowakije
en voor alle kerken die worstelen met veranderingen
door groei, neergang, strijd of conflicten.
Inspireer en sterk hen.
a: Bouw ons samen op in Christus.
Maak ons tot een woonplaats voor u.
Eeuwige God,
wij bidden voor hen die geen huis, geen land, geen voedsel,
geen werk, geen medicijnen hebben en die geen vrede kennen.
Dat wij Christus herkennen in hen die lijden en arm zijn.
a: Bouw ons samen op in Christus.
Maak ons tot een woonplaats voor u.
Goede God,
wij danken u voor de gaven van uw schepping.
Leer ons onze tijd, onze mogelijkheden,
onze energie en onze liefde te delen met elkaar.
Geef ons oog voor de wonden die geslagen worden
in de mensenfamilie en in de schepping.
Maak ons gevoelig en geef ons de kracht om wonden te helen.
Laat ons trouw zijn aan onze roeping.
Dat wij ons hele leven geven aan Christus,
want hem behoren wij toe.
Alles op aarde en in de hemel is in Hem tot eenheid gebracht.
Zo bidden wij allen:
Onze Vader die in de hemel zijt,
Uw Naam worde geheiligd.
Uw koninkrijk kome.
Uw wil geschiede, op aarde zoals in de hemel.
Geef ons heden ons dagelijks brood.
En vergeef ons onze schulden
zoals ook wij onze schuldenaars vergeven.
En leid ons niet in verzoeking,
maar verlos ons van de boze.
Want van u is het koninkrijk
en de kracht en de heerlijkheid in eeuwigheid. Amen.
Slotlied
Staat op en weest niet bang (Zingend geloven 6, nr. 72)
Wegzending en zegen
Orgelspel na de dienst
De acht dagen, meditaties en gebeden
Eerste dag – Volwassen
Geroepen tot geestelijke volwassenheid (1 Kor. 3,1-4)
Hosea 2,21-23: Tot wie niet mijn volk is, zal Ik zeggen: jullie zijn mijn volk
Psalm 24: Wie mag de berg van de Heer bestijgen?
Kolossenzen 1,25-28: Een geheim, van alle eeuwigheid en van alle generaties af verborgen
Johannes 15,1-8: Ik ben de wijnstok, jullie zijn de ranken.
Paulus roept in zijn brief de Korintiërs op tot geestelijke rijpheid. Terwijl hij Gods gaven aan hun gemeenschap bezingt, wijst de apostel hen echter op tekenen van verdeeldheid in hun gemeenschap. De een zegt immers: ‘Ik ben van Paulus’, een ander: ‘Ik ben van Apollos’, en weer een ander: ‘Ik van Kefas’. Paulus vraagt dan ook onthutst: ‘Is Christus soms verdeeld?’ In het Hebreeuws bestaat de traditie om mensen een naam te geven die bij hun geest past. In die traditie noemt Paulus de Korintiërs ‘kinderen in het geloof in Christus’, omdat zij nog niet volwassen zijn in hun geloof. Zolang zij verdeeld zijn, leven zij niet werkelijk in de geest van Christus. Paulus’ woorden getuigen van de grootsheid van de christelijke roeping: in Christus zijn alle christenen één.
Gebed
Goede God, steeds opnieuw roept u ons
tot volwassenheid in geloof.
Wij zijn uw volk.
Open ons hart en onze geest,
zodat wij onze roeping horen.
Help ons voort te gaan op de weg naar eenheid. Amen.
Vraag
Zijn er in uw gemeente of parochie verschillende partijen? Wat kan er gedaan worden om meer eensgezindheid te zoeken?
Tweede dag – Groei
God doet groeien (1 Kor. 3,5-9)
Genesis 1,26-2,9: De Heer God legt een tuin aan in Eden
Psalm 104,24-31: U maakt de aarde weer helemaal nieuw
Romeinen 8,14-25: De schepping verlangt vurig
Lucas 8,4-15: Zij die het woord horen… en vrucht dragen
Als Paulus tot de christenen van Korinte spreekt, gebruikt hij het bekende beeld van planten en groeien. Het is een agrarisch beeld om Gods werk in de wereld te illustreren. Paulus heeft geplant en Apollos gaf water, maar het is God die het geloof van de Korintiërs doet groeien. Evenals Paulus en Apollos worden ook wij opgeroepen medewerkers van God te worden en onze talenten in te zetten in zijn dienst. God heeft deze wereld goed geschapen, lezen we in het eerste hoofdstuk van Genesis. Maar mensen hebben de schoonheid en de volmaaktheid van de aarde verwoest. Daarom worden wij opgeroepen mee te werken aan genezing en verzoening (Romeinen 8). God wil de schepping heel maken met onze hulp. In deze veelzijdige dienst mogen wij mensen ons verenigd weten. We kunnen over de grenzen van religie en cultuur heen reiken naar elkaar in onze gebroken wereld.
Gebed
Goede God, wij danken u voor uw vertrouwen en uw zegen
die u aanbiedt aan ieder die zich inzet voor de komst van uw rijk.
Help ons om nieuwe manieren te vinden
om uw werk ten dienste van de mensen te volbrengen.
Maak ons trouwe rentmeesters van uw schepping,
zodat de hele schepping u als schepper en verlosser herkent. Amen.
Vraag
Kent u concrete voorbeelden van hoe gelovigen uit verschillende kerken werken aan het heel maken van de schepping? Kunnen christenen hier meer samenwerken?
Derde dag – Fundament
Christus is het fundament (1 Kor. 3,10-11)
Jesaja 28,14-16: Ik leg een steen als fundament
Psalm 118,16-24: De steen die werd verworpen, is hoeksteen geworden
Efeze 2,19-22: Jezus Christus is de hoeksteen
Matteüs 7,24-27: Een huis dat gegrondvest is op de rots, stort niet in
God heeft door het werk van de heilige Geest in Christus een gemeenschappelijk fundament gelegd voor alle christenen. Daarom kunnen christenen hun geloof in Christus samen belijden: hij is het ene en enige fundament waarop de kerk van God gebouwd is. Niemand kan een ander fundament leggen dan er al ligt – Jezus Christus zelf.
In onze inspanningen om op het ene fundament te blijven, worden christenen echter dikwijls uitgedaagd door stemmen van buitenaf, die ons geloof tegenspreken of die Christus verwerpen. We moeten echter steeds standvastig blijven. Christus is de rots waarop wij kunnen bouwen. Christus’ liefde vervult ons met de hoop dat alles wat we in zijn naam doen, zal voortbestaan en zal overleven te midden van de moeilijkheden.
Gebed
God onze Heer, door het werk van de heilige Geest
heeft u Christus gemaakt tot de rots waarop onze kerk is gebouwd.
Wij danken u voor wat u in Christus voor ons hebt gedaan.
Wij danken u dat u steeds uw kerk hebt bewaard.
Help ons de weg van Jezus te gaan. Amen.
Vraag
Ook in onze tijd wordt het geloof van veel christenen uitgedaagd, of zelfs bedreigd. Welke bedreigingen ziet u in onze samenleving en hoe kunnen christenen daarop reageren?
Vierde dag – Bouwen
Verder bouwen op het fundament (1 Kor. 3,12-13)
Nehemia 2,17-18: Kom, laat ons de muur van Jeruzalem weer opbouwen
Psalm 127: Als de Heer het huis niet bouwt
1 Korintiërs 12,4-11: Er zijn verschillende gaven, maar slechts één Geest
Matteüs 20,1-16: Een landeigenaar ging uit om arbeiders te huren
Christus is Gods geschenk aan de wereld. In Hem is de redding en de bevrijding van de mensheid geopenbaard. Hij is de bron van het nieuwe leven, dat God ons wil geven. Maar dit betekent niet dat we nu achterover kunnen gaan leunen. Op het fundament van Christus mogen wij verder bouwen. We worden opgeroepen om mee te bouwen aan Gods heilswerk. We worden werkers in zijn wijngaard. God heeft ons verschillende gaven en talenten gegeven, die we mogen inzetten om te getuigen van Gods liefde en onze eenheid in Christus. Niet alles wat ooit is gedaan in de naam van Christus, was ook werkelijk uit Christus. Te vaak werd verzoening overschaduwd door verdeeldheid. We kunnen geen kerk opbouwen door ons te verschuilen achter godsdienstige muren. We moeten juist bruggen bouwen om samen te werken aan hoop en eenheid in Christus. Zo wordt de kerk een kerk vol liefde voor de armen en voor allen die hun vertrouwen op God hebben gesteld.
Gebed
God,
wij danken u voor uw unieke gave van leven en vrede in Christus.
Aan alle kerken hebt u verschillende gaven gegeven.
Help ons de verscheidenheid te zien als een uitnodiging
om te bouwen aan uw veelkleurig huis in onze wereld. Amen.
Vraag
Voor de bouw van het veelkleurig huis zijn mensen van verschillende culturen nodig. Zijn er in uw omgeving christenen uit andere landen die u kunt uitnodigen voor een viering?
Vijfde dag – Gaven delen
Van ieders werk zal duidelijk worden wat het waard is (1 Kor. 3,13-15)
Genesis 4,1-10: Ben ik mijn broeders hoeder?
Psalm 51, 1-4 en 9-13: Tegen u alleen heb ik gezondigd
Filippenzen 2,1-5: Acht anderen uitnemender dan u zelf
Matteüs 25,14-30: Iemand vertrouwde zijn slaven zijn bezit toe
Het blijft een wonder dat God mensen nodig heeft die met hem voortbouwen op dit ene fundament, Jezus Christus. Paulus legt de nadruk op de kwaliteit van ons bouwen: we moeten de gaven die God ons heeft gegeven om aan het koninkrijk te bouwen, goed gebruiken. Die gaven zijn verschillend, van mens tot mens, en van kerk tot kerk. Mensen en kerken mogen hun gaven delen. We hebben samen een schat gekregen: het leven op een kwetsbare planeet, zusters en broeders wereldwijd om voor te zorgen, het kostbare woord van het evangelie om te delen. Deze schat is aan Gods hele volk gegeven en geeft ons mensen gelegenheid om met elkaar te delen, om te leren van onze successen en mislukkingen.
Gebed
God, omdat u tot ons gekomen bent in Jezus
en omdat u mensen gebruikt die fouten maken,
hebt u zich als een kwetsbare God laten kennen.
Wij danken u dat u ons nog steeds toevertrouwt
dat wij u dienen en aan uw koninkrijk bouwen.
Geef dat we van elkaar kunnen leren,
zodat wij verenigd mogen worden
in onze verantwoordelijkheid voor elkaar
en in onze dienst aan uw rijk. Amen.
Vraag
We kunnen voortbouwen aan het rijk van God door onze gaven te delen met anderen. Is er een oecumenisch diaconaal project waarvoor uw gemeenschap zich wil inzetten?
Zesde dag – Tempel
Jullie zijn een tempel van God (1 Kor. 3,16-17)
Genesis 1,26-27: God schiep mensen naar zijn beeld en gelijkenis
Psalm 8: Wat is de mens dat u aan hem denkt
1 Petrus 2,9-10: Gods eigen volk
Matteüs 16,24-27: Als jullie mij wilt navolgen
Mensen hebben zich altijd afgevraagd wie ze in wezen zijn, wat hun identiteit is. Dat geldt niet alleen voor individuen, ook kerken bezinnen zich op hun identiteit. Mensen en kerken zoeken vaak naar wat ons onderscheidt van anderen. Paulus herinnert ons eraan dat we juist bijzonder zijn, omdat we allemáál een tempel van God zijn en de gave van de heilige Geest ontvangen hebben. Zo zijn álle mensen bijzonder, geschapen naar Gods beeld en gelijkenis.
Wij zijn als een tempel voor God: bij ons wil God zich thuis voelen. Waar we ook leven, welke uitdagingen ons ook wachten of welke talenten we ook gekregen hebben, we zijn één in de heilige Geest.
Gebed
Eeuwige God, u hebt hemel en aarde geschapen,
u hebt mensen geschapen naar uw beeld en gelijkenis,
geef ieder van ons waardigheid en een eigen identiteit.
We danken u voor het geschenk van het leven –
leven dat ons verbindt met u en uw schepping.
Vervul ons met uw Goede Geest,
zodat we steeds meer mogen lijken op Christus
en zijn beeld mogen worden in de wereld. Amen.
Vraag
Wat betekent het voor u dat u een ‘tempel van God’ bent? Probeer daarover te mediteren, denkend aan de verschillende delen van uw lichaam.
Zevende dag – Wijsheid
Dwaasheid en wijsheid, leven in Christus (1 Kor. 3,18-20)
Job 32,7-22: De adem van de Almachtige geeft inzicht
Psalm 14,1-7: God ziet neer uit de hemel om te zien of er iemand is die God zoekt
1 Korintiërs 1,17-30: God kiest wat dwaasheid in de wereld is om de wijzen te beschamen
Matteüs 10,17-25a: Het is de Geest van uw Vader die in u spreekt
Kerken en christenen zijn geroepen om te getuigen van Jezus Christus als gemeenschappelijk fundament voor het leven op aarde, ook als dit getuigenis haaks staat op gangbare wijsheid en inzichten. Paulus is bereid dwaas te zijn in de ogen van de wijzen van zijn tijd door de dwaasheid van de gekruisigde Heer te verkondigen. Want – schrijft hij – het dwaze van God is wijzer dan mensen, en het zwakke van God is sterker dan mensen.
Ook in onze tijd lijkt het dwaas om eenheid te zoeken tussen onze kerken die door de dwaasheid van mensen sinds lang gescheiden zijn. Toch is in onze door oorlog en geweld verscheurde wereld het streven naar vrede en verzoening de enige wijsheid.
Gebed
O God, vol wijsheid en waarheid,
u hebt ons de dwaasheid van uw liefde bekendgemaakt
toen de mensen uw enig kind, Jezus, kruisigden.
Toen u hem uit de dood deed verrijzen als de Christus,
begonnen we iets van uw grote wijsheid te begrijpen.
Wij bidden u, dat wij de smalle weg naar het leven gaan.
Laat uw kerk trouw blijven bij hem die het fundament is,
en breng alle volkeren tot de wijsheid van uw Geest. Amen.
Vraag
Ook in onze tijd wordt ‘geloven’ vaak voorgesteld als achterhaald. Welke mogelijkheden hebben wij om zo van Christus te getuigen dat ons getuigenis ook mensen van onze tijd aanspreekt?
Achtste dag – Van Christus zijn
U bent van Christus (1 Kor. 3,21-23)
Jesaja 44,1-8: Ik ben de eerste en Ik ben de laatste
Psalm 89,1-4: uw betrouwbare liefde staat voor eeuwig vast
Openbaring 4,1-11: zij aanbidden Hem, die eeuwig leeft
Marcus 9,33-35: Indien iemand de eerste wil zijn, die zal de laatste zijn
Paulus schrijft het kort en krachtig: u bent van Christus en Christus is van God. Wij behoren Christus toe. De eenheid die wij in Christus delen, is groter dan alle verschillen tussen de kerken. Daarom roept Christus ons op zijn lichaam, de kerk, op te bouwen. Dat kan door samen te getuigen van ons geloof en door mensen die in nood zijn, te dienen. Misschien is een gezamenlijke viering wel de duidelijkste manier om te laten zien dat alle christenen tot Christus behoren. Elke oecumenische viering is een overwinning van onze verdeeldheid en een kans om de eenheid die we in Christus hebben, te ervaren. We weten ons zo verbonden met allen die, waar ook ter wereld en door alle tijden heen, van Christus zijn en God willen dienen. Wanneer we niet gezamenlijk kunnen vieren, speciaal tijdens avondmaal of eucharistie, wordt onze verdeeldheid voor iedereen pijnlijk duidelijk. Hier is nog veel werk te doen!
Gebed
Liefdevolle God, wij danken u dat u ons verenigt in Christus.
Geef ons creativiteit en moed om samen aan uw kerk te bouwen.
Maak ons leven, en het leven van onze kerken, tot een getuigenis
van uw liefde voor ons en voor de hele schepping.
Geef ons eenheid in onze tijd. Amen.
Vraag
Op deze laatste dag van de Gebedsweek is het goed een plan te maken om ook ná deze week te blijven werken aan ontmoeting en gezamenlijk gebed met andere christenen.
naar boven
Achtergrondinformatie, de oecumenische situatie in Slowakije
(Deze beschrijving van de Slowaakse oecumenische situatie is voorbereid door een Slowaakse voorbereidingsgroep en wordt onder haar verantwoordelijkheid gepubliceerd.)
Slowakije is een nieuwe staat met oude nationaliteiten. De meerderheid van de 5,3 miljoen inwoners van de Slowaakse Republiek bestaat uit Slowaken (86%). De Hongaren vormen de grootste etnische minderheid (11%). Zij wonen voornamelijk in het zuiden en oosten van het land. Slowakije heeft relatief de grootste Roma-bevolking in de regio. Hun aantal wordt geschat op 500.000 mensen. Andere etnische groepen zijn: Tsjechen, Ruthenen, Duitsers en Polen. Recente en soms niet-geregistreerde immigratie is afkomstig uit de armere Oost-Europese landen. Zo hebben zich aanzienlijke groepen Russen, Oekraïners, Serviërs en Bulgaren in de grotere steden gevestigd.
Het christendom is voor het eerst in deze regio in zijn Oosterse vorm gebracht in de 9e eeuw door de Slavenapostelen Cyrillus en Methodius. Van de 11e tot aan de 20e eeuw viel het huidige Slowakije onder Hongaars bestuur en werd een voornamelijk rooms-katholiek gebied. Intellectuelen die de Slowaakse taal en cultuur wilden bevorderen, gaven in de 19e eeuw de aanzet tot een Slowaakse nationale opleving.
De vorming van de Republiek Tsjecho-Slowakije in 1918 na het einde van de Eerste Wereldoorlog, kwam tegemoet aan de gezamenlijke wens van de Tsjechen en de Slowaken tot onafhankelijkheid van het Habsburgse Rijk. Op 17 november 1989 begon een reeks van openbare protesten, bekend onder de naam Fluwelen Revolutie, die leidden tot de ondergang van de communistische regering in Tsjecho-Slowakije. De onderhandelingen over een nieuwe federale grondwet liepen in 1992 vast op de kwestie van de Slowaakse autonomie. In de tweede helft van 1992 werd overeenstemming bereikt om Tsjecho-Slowakije vreedzaam te verdelen in een Tsjechische Republiek en een Slowaakse Republiek.
De sociaal-economische situatie blijft zorgelijk hoewel de situatie over het algemeen beter is dan bij de oosterburen van Slowakije. Na de parlementsverkiezingen in 2002, die een nederlaag te zien gaven voor de nationalistische partijen, werd Slowakije aanvaard als kandidaat-lid van zowel de NAVO als de Europese Unie. Het lidmaatschap van beide organisaties, dat inmiddels een feit is, zal van grote invloed zijn op de toekomstige ontwikkeling van het land.
Het werkeloosheidscijfer in Slowakije ligt boven de 15%. In sommige regio’s is het zelfs meer dan 30%. Naast de werklozen, zijn Roma, eenoudergezinnen, kinderen en grote gezinnen andere kwetsbare groepen die met armoede te kampen hebben. Het lage niveau van sociale zorg en de gezondheidszorg heeft ertoe geleid dat de verwachte levensduur van de Roma-bevolking gemiddeld 15 jaar lager is dan die van de rest van de Slowaakse bevolking.
De georganiseerde vormen van oecumene in Slowakije hebben hun oorsprong in de protestantse kerken. Zij waren gericht op de belangenbehartiging van de protestanten in relatie tot de meerderheid van de Rooms-Katholieke Kerk. In 1927 werd de Unie van Evangelische Kerken in Tsjecho-Slowakije (waartoe Slowakije tussen 1918 en 1993 behoorde) opgericht. Vanuit deze unie werden de eerste contacten met de jonge, internationale oecumenische beweging gelegd.
De vertegenwoordigers van de afzonderlijke kerken werden zich steeds meer bewust van de betekenis van de oecumenische beweging, die in Europa en de hele wereld na de Tweede Wereldoorlog tot ontwikkeling kwam. Zij realiseerden zich dat de boodschap van het evangelie de kerken zou moeten verenigen en niet verdelen. De Oecumenische Raad van Kerken in Tsjecho-Slowakije werd opgericht op 20 juni 1955. Eén van de doelstellingen was om de kerken in staat te stellen publiek te spreken over de sociale situatie in het land na 1948, toen de communisten aan de macht kwamen in Tsjecho-Slowakije. Het leven en de dienst van de kerken werden in deze periode op de proef gesteld. Actieve christenen werden vervolgd. Er was behoefte aan samenwerking met de kerken uit de nabuurlanden. Het was de taak van de Oecumenische Raad om de ideeën van de oecumenische beweging in het land ingang te doen vinden.
Het jaar 1989 en de democratisering gaven een impuls aan het werk van alle kerken; ze konden met het werk voor de opbouw en de vernieuwing beginnen. De veranderingen in de algehele situatie waren ook van invloed op de zending en doelstelling van de oecumenische beweging in het land.
De Oecumenische Raad van Kerken in de Slowaakse Republiek ontstond na de verdeling van Tsjecho-Slowakije in twee staten. De Raad startte de werkzaamheden op 15 april 1993. Lid zijn de kerken die werkzaam zijn in Slowakije. Momenteel telt de Raad elf leden waarvan er drie de status van waarnemer hebben. De leden van de Raad zijn: de Evangelische Kerk van de Augsburgse Confessie in Slowakije, de Gereformeerde Christelijke Kerk in Slowakije, de Orthodoxe Kerk in Slowakije, de Kerk van de Broeders in de Slowaakse Republiek, de Evangelische Methodistische Kerk, de Tsjechoslowaakse Hussitische Kerk in Slowakije, de Unie van Baptisten in de Slowaakse Republiek en de Oud-Katholieke Kerk in Slowakije. Waarnemend lid zijn de Rooms-Katholieke en de Grieks-Katholieke Kerken, de Apostolische Kerk in Slowakije en de Zevendedags Adventisten.
De oecumenische context wordt gekenmerkt door een ongelijkheid in aantallen leden van de verschillende kerken. De volgende cijfers geven een indruk van de ledentallen van de kerken volgens de resultaten van de volkstelling van 2001: Rooms-Katholiek 68,9%, Grieks-Katholiek (geunieerd) 4%, – in totaal 72,9%, Luthers 6,9%, Gereformeerd 2,03%, Orthodox 0,93%; overige: minder dan 0,1%. Er bestaat een relatie tussen de religieuze binding en nationaliteit. De meerderheid van de gereformeerde christenen zijn etnische Hongaren. De meeste orthodoxen zijn etnische Ruthenen of Oekraïense immigranten. De totale bevolking van Slowakije bedraagt 5,3 miljoen. In deze context dient de Oecumenische Raad vooral als instantie voor de vertegenwoordiging van de ‘kleinere kerken’. Volgens de volkstelling van 2001 is het aantal mensen met een religieuze binding in Slowakije toegenomen van 72% in 1991 tot 84% in 2002. Deze toename is gedeeltelijk te verklaren uit de terughoudendheid van enkele religieuze groepen in 1991 om hun religieuze binding publiek te maken en gedeeltelijk uit het missionaire werk van de kerken in Slowakije.
De verhoudingen tussen kerk en staat in Slowakije zijn over het algemeen goed en in de laatste jaren versterkt. Het departement voor de Kerk op het ministerie van Cultuur behartigt de relaties tussen kerk en staat. Dit departement beheert de staatssubsidies voor de geregistreerde religieuze gemeenschappen. Het heeft geen bevoegdheid om in te grijpen in de interne activiteiten. Het ministerie beschikt over een cultureel fonds dat, naast andere zaken, historische religieuze gebouwen onderhoudt en renoveert. De Oecumenische Raad, die door de staat gesubsidieerd wordt, is een belangrijk gremium voor de vertegenwoordiging van de kerken bij en de dialoog met de autoriteiten. Uit opinieonderzoek blijkt dat de kerk als een van de meest betrouwbare instellingen in het land beschouwd wordt. De laatste verkiezingen hebben de positie van expliciet christelijke partijen en leiders in de regering versterkt.
In 2000 ondertekende de Slowaakse regering een internationaal verdrag met het Vaticaan waarin de positie van de Rooms-Katholieke Kerk geregeld wordt. In een poging om de gelijke status met de Rooms-Katholieke Kerk te waarborgen, ondertekende de regering in april 2002 een gezamenlijke overeenkomst met de elf geregistreerde kerken die met de Oecumenische Raad verbonden zijn. Deze nationale overeenkomst wordt verstaan als een waarborg voor de erkenning, de status en de financiële ondersteuning van de kerken en de Oecumenische Raad. De steun van de staat voor het bijzonder onderwijs is ook versterkt.
Toch is er een voortdurende onzekerheid over de financiering door de Slowaakse staat van de clerus en het kerkelijk personeel. Dit betekent een uitdaging voor de economische houdbaarheid van kerkelijke structuren en activiteiten.
In maart 2003 riep de Oecumenische Raad van Kerken de Slowaakse burgers op om de toetreding tot de Europese Unie te ondersteunen. Volgens de kerken is de uitbreiding van de Europese Unie een uitdaging voor de interne integratie van volken en kerken in Slowakije. De uitbreiding vraagt van de kerken om hun gezamenlijke verantwoordelijkheid voor de dienst van het evangelie in de huidige wereld te aanvaarden. Het proces van de Europese integratie zou niet beperkt moeten blijven tot de economische en politieke aspecten die door de Europese Unie worden bepaald. De kerken vinden dat er een lijst met eigen doelstellingen met betrekking tot de integratie zou moeten zijn. Tegelijkertijd dient de spirituele identiteit van de kerken en de culturele integriteit van Slowakije zorgvuldig gecultiveerd en behoed te worden om te voorkomen dat deze verdwijnen in een nieuwe integratie. Enkele kerken zijn bezorgd over de groeiende invloed van sektarische doctrines in het schoolsysteem en over de neoliberale opvattingen in de Slowaakse samenleving, die traditionele morele waarden kunnen ondermijnen.
Vanaf 2000 werkt de Oecumenische Raad van Kerken aan een educatief programma dat de lidkerken helpt om hun dienst aan de samenleving gestalte te geven. Het gaat hierbij in hoofdzaak om sociaal werk, jeugdwerk en werk met gemarginaliseerde groepen. Met één secretaris biedt het programma vaardigheidstrainingen en conferenties aan voor de gespecialiseerde kerkelijke werkers. Het programma coördineert en begeleidt tevens het werk van de jeugdcommissie en van de vrouwen – en de diaconale commissies van de Oecumenische Raad. In 2002 bood het programma negen vaardigheidstrainingen en één conferentie over de positie van vrouwen in het licht van het Nieuwe Testament.
Sinds 1999 beschikt de Oecumenische Raad over een centrum voor de studie van de nieuwe religiositeit. Dit programma wordt in samenwerking met de Oecumenische Associatie voor de Bestudering van Sekten aangeboden. De belangrijkste activiteit is de publicatie van een kwartaalblad, ROZMER (Dimensie). In 2002 werden vier nummers gepubliceerd in een oplage van 2500 exemplaren. Een andere activiteit is het verspreiden van informatie. Het centrum organiseerde negen lezingen over onderwerpen die te maken hebben met nieuwe religiositeit in verschillende delen van het land. Het centrum heeft een eigen website. Vorige jaar werd de site 12.000 keer bezocht. Een programmacoördinator en een administratieve kracht vormen de bezetting van het centrum. De Oecumenische Raad is op zoek naar financiële steun om dit programma te versterken en een fulltime adviesfunctie op te zetten.
Vanaf februari 2001 bereidde de Oecumenische Raad wekelijks een bulletin voor met nieuws over de kerken en oecumenische organisaties in de wereld. In samenwerking met de Slowaakse staatsradio wordt een 10 minuten durend programma voorbereid dat gebaseerd is op nieuws van de oecumenische persdiensten zoals ENI, EPD, LWI, KNA en met interviews met internationale gasten. Een transcriptie van het programma wordt via e-mail toegezonden aan een groot netwerk van abonnees.
Het Ronde Tafel Programma is een belangrijk instrument dat de kerken in Slowakije helpt om hun dienst aan de samenleving te versterken. Vanaf 1996 heeft het programma een groot aantal projecten gesteund, dat edragen werd door de lidkerken of door het secretariaat van de Oecumenische Raad. In 2002 werden in totaal 113 projecten gesteund met een bedrag van 210.000 euro. Het waren projecten op het gebied van onderwijs, sociale diaconie, missie, media en organisatieontwikkeling.
Eén van de thema’s waarop de kerken zich in de toekomst moeten richten is de verandering en decentralisatie van het door de staat beheerde systeem van sociale zorg. De kerken zijn zich bewust van de historische betekenis van deze uitdaging en zij onderzoeken momenteel hun mogelijkheden om enkele instituties over te nemen en in hun diaconale structuren te integreren.
Een andere uitdaging voor het sociale werk van de kerken zijn de groeiende mogelijkheden van de Slowaakse economie om humanitaire hulp te bieden. De Oecumenische Raad is bezig met het verkennen van het terrein en de condities voor de oprichting van een onafhankelijke hulporganisatie.
Er zijn veel goede voorbeelden van oecumenische activiteiten aan de basis in de kerken in Slowakije. Eén voorbeeld is de oecumenische gemeenschap in de stad Kosice, een industrieel en administratief centrum in het oosten van Slowakije.
Aan de Week van Gebed voor de eenheid van de christenen wordt deelgenomen door de meeste kerken in Slowakije. Op veel plaatsen ontmoeten christenen van verschillende confessies elkaar in de Week van Gebed. Vanaf 2003 organiseren de christelijke jeugdbewegingen in Slowakije speciale oecumenische gebedsbijeenkomsten in januari. Een belangrijke gebeurtenis in de Week is de nationale oecumenische dienst die bijgewoond wordt door de vertegenwoordigers van de meeste kerken, die participeren in de oecumenische beweging, en ook door vertegenwoordigers uit het maatschappelijke en politieke leven. De Slowaakse televisie zendt de oecumenische dienst rechtstreeks uit op de landelijke zender.
De kerken in Slowakije bidden de laatste jaren vooral om wijsheid en kracht in het proces van de hervorming van de samenleving; voor de groei in eenheid die de kerken in staat stelt om de nieuwe mogelijkheden te gebruiken, als zij opgenomen worden in de gemeenschap van de Europese Unie; dat zij een verrijking mogen zijn voor deze gemeenschap; en dat zij wegen mogen vinden om effectief om te gaan met de negatieve sociale effecten van de transformatie.
naar boven
Toegevoegde gebeden
I. Gebeden uit Slowakije
Gebed van de heilige Cyrillus toen de dood hem nabij kwam
De heilige Cyrillus werd geboren in Macedonië en was van Griekse en Slavische afkomst. Hij vertaalde de bijbel in het Slavisch, de volkstaal. De eis van de ‘drie talen’ verwijst naar de dwaling dat alleen Hebreeuws, Grieks en Latijn als liturgische talen mochten worden gebruikt.
O Heer, mijn God,
U hebt de koren der engelen geschapen en alle hemelse machten,
U bracht alle dingen van niet-zijn tot zijn en
U luistert altijd naar de gebeden van hen, die uw wil volbrengen
en die in vreze voor U uw voorschriften onderhouden.
Luister dan ook, o Heer, naar mijn nederig gebed.
Bewaar de gelovige kudde
die U hebt toevertrouwd aan mij, uw geringe en onwaardige dienstknecht.
Bevrijd hen van de godloze en heidense kwaadwilligheid van hen die uw Naam lasteren, maak een einde aan de dwaling van drie sacrale talen,
laat uw kerk zich verbreiden en houd haar krachtig bijeen.
Verenig uw volk in de belijdenis van hun geloof
en verwarm hun harten met de waarheid van uw woord.
U hebt ons een groot voorrecht geschonken
door ons te roepen voor de prediking van het evangelie van uw Gezalfde,
en uw volk is bereid om uw goede werken te volbrengen.
Degenen die U mij hebt toevertrouwd geef ik terug in uw handen –
leid hen met uw sterke rechterhand en bescherm hen,
zodat allen uw heilige Naam prijzen en verheerlijken,
Vader, Zoon en heilige Geest. Amen.
Gebed voor Kerstmis
Gebed van Juraj Tranovský (1592-1637), lutherse dominee in Liptovský Mikulás, dichter van veel liederen en uitgever van Cithara Sanctorum (Luthers Liedboek, tot 1991 gebruikt in de Lutherse Kerk in Slowakije).
Hemelse Vader, bron van alle goedheid,
Wij danken U dat U in uw welwillendheid ons herinnert
aan de glorierijke dag van de geboorte van uw Zoon
en dat U ons de kans geeft om Hem te zien met de ogen van ons geloof.
Wat een geweldige vreugde!
Geboren voor allen, rijk en arm, brengt hij ons allen goede gaven.
Hij werd de Mensenzoon, opdat wij zonen en dochters van God zouden worden.
Eeuwige God, mogen de hemelen U prijzen
en moge ons op aarde vrede geschonken worden.
Onze Redder, Jezus Christus,
hoe kunnen wij U genoeg danken voor uw oneindige liefde?
Ontvang de dankbare hulde van onze harten!
Verlicht ons met uw heilige Geest,
dat wij nooit uit onze herinnering bannen
dat het Gods genade is die redding brengt,
en die alle mannen en vrouwen helpt
om goddeloosheid en wereldse hartstochten te verwerpen.
Door zo te handelen worden onze levens veranderd,
worden ze deugdelijk en goddelijk.
Amen.
Gebed van Kristina Royova
Gebed van Kristina Royova (1860-1936) uit de bundel Piesne Sionske (Liederen van Sion), schrijfster van novellen en liederen, sleutelpersoon in de Slowaakse beweging voor geestelijke opwekking.
O Heer Jezus Christus, goede Herder,
U geeft redding, vreugde en kracht.
Zie neer op ons in uw liefde, zie neer op ons uw kudde, en bescherm ons.
Wolven omringen ons en trachten uw liefde ongedaan te maken, dag en nacht.
Zij zijn met velen en zonder uw hulp zijn wij machteloos.
Wees onze voorspraak, o Prins van vrede.
U stierf voor onze zonden, we verwachten uw hulp.
Want wij weten dat U ons ongetwijfeld zult redden.
Want aan U komt toe de glorie en de eer tot in eeuwigheid,
O goede Herder, grote God,
die ons voor altijd dichtbij wil houden.
Leid ons naar onze Vader in de hemel. Amen.
II. Gebeden uit de katholieke traditie
Anima Christi. (vertaling uit Katholiek Gebedenboek, blz. 841)
Ziel van Christus, heilig mij.
Lichaam van Christus, red mij.
Bloed van Christus, verblijd mij.
Water uit de zijde van Christus, was mij.
Lijden van Christus, sterk mij.
O goede Jezus, verhoor mij.
In uw wonden, verberg mij.
Laat mij niet van U gescheiden worden.
Tegen de boze vijand, bescherm mij.
In het uur van mijn dood, roep mij
en laat mij tot U komen
om met uw heiligen U te loven
in de eeuwen der eeuwen. Amen.
III. Andere gebeden
(Uit het Dienstboek, een proeve, p. 828)
152. God, Gij geeft uw overvloed van gaven
aan de mensen.
Bewaar uw kerk in de liefde
die Gij geschonken hebt.
Doordring ons met de dauw van uw Geest
om vruchten te dragen
van vrede en gerechtigheid,
en bevestig hetgeen Gij in ons bewerkt hebt.
Door Christus, onze Heer. Amen.
154. Maak ons vrij als vogels, God.
U heeft ons de ruimte gegeven
om te worden wie wij zijn.
Maak ons vrij als vogels, God.
Geef ruimte aan alle mensen:
jongens en meisjes,
mannen en vrouwen.
Geef dat wij elkaar mogen vinden
in vriendschap en verbondenheid.
Maak ons vrij als vogels, God.
U gaf ons de aarde.
Wij mogen erop leven
en ervoor zorgen
Help ons het zo te doen
dat zij een goede aarde blijft
zodat wij er vrij kunnen leven. Amen.
naar boven
Suggesties voor liederen
Voor de oecumenische viering volgen hier alternatieve liederen:
(LvdK = Liedboek van de kerken / GvL = Gezangen voor liturgie / BNA = Bouwen aan de Nieuwe Aarde)
1. Antwoord op de danklitanie
God wij loven U BNA19, Opwekking 108
Dank nu, dankt, dankt de Heer BNA 64
Geprezen zij de Heer BNA 149 (refrein)
Prijst Hem in de morgen BNA 33, Opwekking 108
Aan God komt de lof toe BNA 23
2. Lofzang voor de Dienst van het Woord
Zingt van de Vader GvL 381
Ere zij aan God de Vader LvdK 255, Laus Deo 950
O Heer, mijn God, wanneer ik in verwond’ring BNA 113, Opwekking 407
3. Lied na de verkondiging
Vergeef ons, Heer, dat duizendvoud LvdK 307
Zonne der gerechtigheid LvdK 313
Heer, ik kom tot U BNA 177, Opwekking 125
Vredevorst, kom tot ons Hoop van alle volken 74
Doorbreek onze muren De zon is al op 62
4. Geloofsbelijdenis
Wij geloven in God Zingend geloven deel 6, nrs. 98 en 99
5. Bij de voorbeden
Gij die onze gedachten raadt Dienstboek p 648
6. Slotlied
Er is en stad voor vriend en vreemde Laus Deo 1070
Heer, uw licht en uw liefde BNA 523, Opwekking 334
Andere liederen:
De vrede van Christus Hoop van alle volken 79
Jezus uw lieve naam willen wij eren Hoop van alle volken 110
Gij die gelooft, verheugt u samen LvdK 314
Mogen allen één zijn GvL 498, Laus Deo 908
U maakt ons één Laus Deo 1173, BANA 127
Wij zijn hier bijeen in Jezus’ Naam Laus Deo 1208, BANA 114
Aan wat op aarde leeft GvL 575
Wij treden biddend in uw licht GvL 558
Al heb ik hoge woorden GvL 576 (naar 1 Kor.13)
Houd ons tezamen, Heer BNA 359
naar boven
Verantwoording
Het eerste ontwerp van dit materiaal is voorbereid door een oecumenische groep bestaande uit leden van de theologische commissie van de Oecumenische Raad van Kerken in Slowakije. Degenen die deelgenomen hebben aan de voorbereiding waren (in alfabetische volgorde):
Bisschop Augustin Bacinsky (Oud-Katholieke Kerk)
Rev. Tsolt Görözdi (Gereformeerde Kerk)
Rev. Jan Halama (Katholieke Kerk)
Rev. Jozef Havercak (Orthodoxe Kerk)
Rev. Jan Henzel (Kerk van de Broeders)
Rev. Gabriela Kopas (Methodistische Kerk)
Rev. Jozef Kulacik (Unie van Baptisten)
Rev. Mikulas Lazor (Orthodoxe Kerk)
Rev. Ondrej Prostrednik (Evangelische Kerk van de Augburgse Confessie)
Een internationale voorbereidingsgroep, samengesteld door de Commissie voor Geloof en Kerkorde van de Wereldraad van Kerken en de Pauselijke Raad voor Bevordering van de Christelijke Eenheid van de Rooms-Katholieke Kerk, kwam bijeen in een retraitehuis van de Jezuïeten in Piestani (Slowakije). Deze voorbereidingsgroep heeft de nieuwe versie van de teksten voor de Week van gebed vastgesteld. Deze teksten werden in het voorjaar van 2004 wereldwijd verzonden aan de lidkerken van de Wereldraad en de Bisschoppenconferenties van de Rooms-Katholieke Kerk.
De Nederlandse uitgave werd verzorgd door de projectgroep Week van Gebed van de Raad van Kerken in Nederland. De projectgroep bestaat uit de volgende personen:
Ineke Bakker
Annie Coppens-Baeten
Geert van Dartel
Christien Duhoux-Rueb
Leo van der Klaauw
Rian Rensen-Bronkhorst
Anneke van Wijngaarden
naar boven