Katholieke Vereniging voor Oecumene

Yosé Höhne-Sparborth is na een jaar opnieuw in Irak. Ze brengt de kerstperiode door bij de chaldeeuwse (katholieke) gemeenschap in Erbil en Kirkuk en houdt een blog bij over haar ervaringen dat we hier graag publiceren.  

Om 16.00 uur houdt zuster Habiba een vespergebed met een groep vrouwen, dominicaanse leken zegt ze. Ze bidden den Dominicaanse vesper van de vrijdag. Jawel. Ze hebben inmiddels ook een mooie map waarin de gebeden gekopieerd zijn, met Fra Angelico voorop. Er is meer veranderd in dit kamp sinds ik er verleden jaar was.

Na zes weken tussen Iraakse vluchtelingen in Koerdistan, confronteert YoséHöhne-Sparborth de bisschop van Kirkuk, Yousif Thomas Mirkis, met stevige visies van vluchtelingen op de islam: „IS is de islam, de zuivere islam. IS is de praktijk die Mohammed voorschrijft.” Hoe gaat hij daar als pastor mee om? Want hij pleit juist steeds voor verzoening.

Zondagmiddag 4 januari wordt er concilie gehouden. Alle families of clans vaardigen iemand af. Zaken bespreken. Er zijn drie probleemvragen: de verdeling van de petroleum voor verwarming. Daarover wordt de basisbeslissing die ‚vader Abt’nam, geaccepteerd. Dan gaat het om wooncontainers. De prijs is veel te hoog voor de beperkte winst aan comfort, daarom was Pater Jens tegen.

2 Januari is er, voor mij onverwacht, een invasie: een groep jongeren van de Jozefkerk in Suleimania komt met een Dominicanes en een seminarist van de Jozefkerk ontbijten samen met de jongeren hier. Dan vertrekken ze met een bus om bij de Jozefkerk voor drie dagen een tent op te zetten. Bezinningsdagen voor de jongeren. De grote meerderheid zijn vluchtelingen.

Veel hebben we allemaal samen niet, de vluchtelingenhulp langs diverse wegen zorgt dat het noodzakelijke er is. De ene instantie betaalt elke familie een maandgeld, afhankelijk van de samenstelling. Daarvan wordt vooral groente gekocht, eieren, soms vlees, en de kleine noodzakelijke dingen. Sommige ouders houden hun kinderen zoet met zakjes chips. Het klooster is door de eigen reserves heen, heeft de eerste maanden alles betaald.

Een gesprek met Abouna Qais (foto links) over de huidige situatie en toekomst van Irak. Mijn eerste vraag is: Kan deze regering de situatie in Irak op den duur aan?  Abouna Qais: „We hebben nu een sociaal zeer intelligente Minister-president. Hij kan de situatie aan. Maar dan moet je eerst bedenken, dat hij een verschrikkelijke situatie heeft geërfd van zijn voorganger.

Zondagmorgen 28 december. In de keuken is inmiddels, plus op de kloostergang, de voorbereiding begonnen van het middagmaal. Patriarch Sako zal langskomen, op weg naar zijn bezoek aan de president van Irak, Taliban, die al enige tijd ziek is. Opmaak dus op grote schaal. Gisteravond hoorde Jens van mij dat hij naar Suleimaniya zou komen, heeft hem gesmst of-t-ie niet even kan aankomen in het klooster? Sms’te terug: jawel, ik kom middageten.

En toen vertrok ik naar Sulemania, want in Kirkuk bleek niemand meer tijd te hebben voor iets met mij. „Na Kerst” klonk als vrije tijd, maar de sociale plichten zijn vele; alle afspraken gelden niet meer. Abuna Jens (Duitse oorsprong) vertelt, dat ook van zijn vluchtelingen acht families op pad zijn. „Dat is het vreemde in onze situatie; ze kwamen allemaal met auto’s aan, daarmee zijn ze gevlucht. Maar ze hadden geen onderbroek meer. Hals over kop in de auto’s en wegwezen!”

De laatste week voor Kerst werd overal hard gewerkt aan de voorbereiding: Op alle kerkpleinen zijn kerststallen te vinden. Bij de kathedraal is het een kunstwerk, waaraan vier dagen lang vier, vijf mensen werkten. Eigen ontwerp van een parochiaan, samen gebouwd. Bijzonderheid: De boormachine werd door een jonge vrouw gehanteerd. Op alle scholen, bij de parochies, voor de vluchtelingen zijn kerstvieringen. Liederen op Amerikaanse melodieën, kerstmannen, zakken met cadeaus. Bij ons poogt Abouna Ajaad tussen het gezang door ook gelovige kennis te laten klinken. Mag ook.

De hele dag, 23 december, ben ik weer in St. George, de school die vol ‚immigranten’ zit. Ditmaal neemt een andere familie me op voor de maaltijd. Als we thee drinken, 16.45 uur, komt zr. Marisa, Dominicanes, en haalt me op. Mét het echtpaar samen gaan we naar de kerk, bidden. Ditmaal een Syrisch katholieke kerk. Van de H. Familie. De kerk werd op 2 augustus 2011 door een autobom vernield. Nu staat hij weer, al wordt aan de ingang nog gewerkt.