Oosters pinksteren uit Afrika
Zondag 3 juni. Pinksteren! Maar wel op z’n oosters. De Orthodoxen berekenen Pasen anders, dus óók Pinksteren. Dit jaar een week later dan in het westen. De Ethiopische kerk, deze oeroude kerk uit Afrika die teruggaat op ongeveer 300 na Christus, is ook Orthodox. In Pernis kwamen ze op hun Pinksterzondagochtend samen. Schoenen uit, als je de kerk binnengaat. Dat gaat niet terug op de islam, maar op Mozes die zijn schoenen uitdeed bij het brandende braambos. Zo ook de Ethiopiërs, uit eerbied. Eerbied is de sfeer die hangt in de kleine kerk in Pernis-Dorp. Hij zit vol, links de mannen, rechts de vrouwen. Vrijwel allemaal in hun traditionele witte Ethiopische dracht. In de hoek van de kerk het altaar in het heiligdom, achter een iconostase. Twee priesters en twee diakens in blinkend witte liturgische gewaden gaan voor.
Eerbied
Wij – d.w.z. Aline Verbaas en Leo van Leijsen van het Bēt Drāshā-team – komen binnen als de dienst al ruim driekwartier aan de gang is. We zijn hier om het bezoek voor te bereiden van het nieuwe Bēt Drāshā-seizoen (najaar 2012, zie elders op deze website). Kort na binnenkomst wordt er uit het evangelie van Johannes 
voorgelezen. Daarna gaat men met het evangelieboek de héle kerk rond, zodat iedereen het kan vereren met drie keer een kus en kleine hoofdbuiging. Na het eucharistisch gebed achter de gesloten gordijnen van de iconostase, vindt de communie plaats. In tegenstelling tot wat Nederlandse protestanten en rooms-katholieken traditiegtrouw gewend zijn, gaan hier vrijwel alleen baby’s en kinderen ter communie onder twee gedaanten. Zij zijn nog in staat met het voor de Ethiopisch-orthodoxen vereiste zuivere hart de Tafel van de Heer te naderen. Op een enkeling na doen de volwassenen en masse aan ‘Avondmaalsmijding’. Heeft hier de eerbied niet een schaduwzijde die toch niet de bedoeling van diezelfde Heer geweest kan zijn? Het maakt er de intensiteit en de aandacht van hun gebeden en gezangen niet minder op. Op het einde van de dienst zet een van de diakens de populaire kerkliederen in. Een vrouw hangt een trom om (zie foto boven), slaat erop en danst deinend mee op het ritme van de zang en het begeleidend handengeklap vanuit de kerk. Daarna houdt de diaken een preek, waarin twee woorden die ik herken: Jeruzalem en het Ethiopische woord voor ‘heilige Geest’. Het is tenslotte vandaag Pinksteren, oosters Pinksteren uit Afrika, maar de Nederdaling van de Geest over de apostelen vond plaats in Jeruzalem. Natuurlijk op deze zondag op Ethiopisch-orthodoxe wijze ongetwijfeld ook in Pernis. Alleen had mijn nieuwsgierige ziel graag ook iets van het talenwonder van Pinkstren meegekregen, want ook de lange toespraak van een van de priesters (zie foto) na de diaken kon ik niet verstaan.
Hartelijk
Wel hebben de harten meer tot elkaar gesproken. Na de dienst worden we onthaald op drinken en traditioneel Ethiopisch eten, en met enige reserve niettemin op de hartelijkheid en gastvrijheid van de mensen. De kerk is te klein. Buiten praten we met elkaar. Een jonge gelovige met rastafari-haar vertelt dat hij getrouwd is met een Nederlandse, van oorsprong katholieke vrouw. Uit zijn verhaal is duidelijk dat ze bij haar toetreden tot de Ethiopisch-orthodoxe kerk in Addis Abeba is gedoopt. Voor een tweede keer gedoopt, daarmee. Er is blijkbaar geen wederzijdse dooperkenning tussen room-katholieken en Ethiopisch-orthodoxen. Er is nog genoeg werk aan de winkel voor de oecumene. De warme ontvangst was er niet minder om.