Katholieke Vereniging voor Oecumene

Ieder jaar wordt in Nederland sinds 2007 op 17 januari de Dag van het Jodendom gehouden. De dag beoogt kennis over het Jodendom onder christenen te bevorderen. Ook wil het initiatief de dialoog tussen joden en christenen stimuleren. Inhoudelijk wordt deze dag voorbereid door de Katholieke Raad voor het Jodendom. Dit jaar is het thema 'Het doorgeven van traditie van generatie op generatie'. Op 14 januari werd in het Bossche Sint-Janscentrum een symposium gehouden over dit thema. Sprekers waren mgr. dr. G. de Korte en rabbijn Corrie Zeidler. 

In Vrijheid Verbonden is een forum voor interreligieuze ontmoeting en dialoog. Het werd opgericht in 2005 naar het voorbeeld van het vredesgebed in Assisi. Jaarlijks vindt in Utrecht een bijeenkomst plaats om de rijkdom en verbondenheid tussen godsdiensten en levensbeschouwingen zichtbaar te maken. Op 23 januari 2017 zal prof. Herman van Rompuy, oud-voorzitter van de Europese Raad een lezing houden over 'Godsdienst, levensbeschouwing en de rechtsstaat in Europa'. Drs. Berry van Oers, vanaf het ontstaan nauw bij dit initiatief betrokken, beschrijft in dit artikel hoe het initiatief ontstond en wat het beoogt.

In Vrijheid Verbonden is een forum voor interreligieuze ontmoeting en dialoog. Het werd opgericht in 2005 naar het voorbeeld van het vredesgebed in Assisi. Jaarlijks vindt in Utrecht een bijeenkomst plaats om de rijkdom en verbondenheid tussen godsdiensten en levensbeschouwingen zichtbaar te maken. Op 23 januari 2017 zal prof. Herman van Rompuy, oud-voorzitter van de Europese Raad een lezing houden over 'Godsdienst, levensbeschouwing en de rechtsstaat in Europa'. Ds. Jan Wessels, vice voorzitter van In Vrijheid Verbonden en directeur van MissieNederland legt in dit artikel uit wat dit forum voor hem betekent en waarom het in Nederland zo belangrijk is.

In 1997 ging ik in Leuven theologie en godsdienstwetenschappen studeren. Toen reeds, was mijn belangrijkste drijfveer de vaak moeilijke verhouding tussen jodendom en christendom beter begrijpen. Ik wilde, als bachelorstudent meer vat krijgen op de vragen zoals vanwaar het Joodse neen op Jezus? Hoe verhouden christelijk anti-Judaïsme en nazi-anti-semitisme zich tot elkaar? Hoe kunnen we de christelijke particulariteit denken en tegelijk (zoveel mogelijk) recht doen aan het joodse zelfverstaan? Hoe kan de dialoog tussen joden en christenen bijdragen tot verzoening?

In 1951 richtte een kleine, bevlogen groep Nederlandse katholieken de Katholieke Raad voor Israël op. Grote initiator was Toon Ramselaar, praeses van het kleinseminarie Apeldoorn. De oprichters hadden twee doelen voor ogen. Allereerst wilden ze katholieken bewust maken van de Joodse wortels van het christendom. Daarnaast streefden ze naar een nieuwe, positieve verhouding tot het levende Jodendom.

Een nieuwe vorm van interreligieuze dialoog zoals die nu in West-Europa in een stroomversnelling komt vanwege een nieuwe generatie migranten en een heftige vluchtelingenstroom via de Mediterrane regio drukt ons met de neus op de voorgeschiedenis van die contacten in vroegere Europese samenlevingen. Met name die met Joodse en Moslim geloofsgemeenschappen.

In mijn jeugd waren er geen moslims. Nu ja, niet in mijn omgeving in ieder geval. Waar zou je nu in de jaren ’50 een moslim tegenkomen? Die hoorden thuis in verre landen. En aanhangers van nog verdere, exotische godsdiensten kon je je al helemaal niet voorstellen in je eigen nabijheid. Hindoes en boeddhisten kwam je alleen als ontdekkingsreiziger tegen. Daar droomde ik dan wel eens van, als jongetje.

De voorbije kwart eeuw reed ik het land door om de interreligieuze dialoog te promoten in parochies, op scholen, bij organisaties en tijdens bezoeken aan moslims, hindoes en boeddhisten. “Waarom interreligieuze dialoog?”, is een veel gehoorde vraag. De antwoorden die men geeft liggen meestal op het vlak van goed samenleven. Aan de praktijk van de dialoog gaat voor christenen echter een spirituele instelling vooraf die op basis van de gelijkwaardigheid van iedere mens het goede wil ontdekken in de ander en een relatie van broederschap wil aangaan met iedere mens.