Fred Omvlee is predikant bij de Protestantse Kerk in Nederland, werkzaam als geestelijk verzorger bij Defensie, Koninklijke Marine en als internetpastor van de Internetkerk MijnKerk.nl. Voor ‘In ’t Veld’ schreef hij over de vanzelfsprekende en minder vanzelfsprekende oecumene op zee:
Mijn werk als dominee bij de Geestelijke Verzorging van Defensie is per definitie oecumenisch. Ten eerste omdat ik samenwerk met de Rooms-katholieke aalmoezeniers, de humanistische geestelijk verzorgers, de rabbijnen, imams en pandits van Defensie. Ten tweede omdat aan boord – ik werk bij de marine- er meestal maar één geestelijke verzorger is voor de gehele bemanning. En ten derde omdat ik wezenlijk oecumenisch geloof: ik geloof dat God één en dezelfde is voor ieder mens, ook als iemand een heel ander geloof of levensbeschouwing aanhangt.
De realiteit op zee is al vele jaren, misschien zelfs eeuwen, dat elke zeeman of militair die iets gelooft, blij is met een bijeenkomst van een geestelijke, protestants of rooms-katholiek of iets anders. Het moment bezinning op dat wat wezenlijk is, bezinning op thuis, op leven en dood, stijgt uit boven de verschillende geloofstradities. Misschien is de oecumene wel op zee geboren! Ik ben in 2002 begonnen bij de marine na vier jaar als dorpsdominee gewerkt te hebben. Mijn collega’s vertelden over de oecumene op zee in de jaren ’70 en ’80. ‘Voorlopers waren we’, hoorde ik hen trots zeggen. Want op zee geloven we allemaal hetzelfde. Misschien klinkt dat wat al te rooskleurig, maar er zit een kern van waarheid in. Als je ver van huis bent, worden de verschillen die op het land gelden, minder. Dat gold ook voor Nederlanders in de Oost en de West. Hervormd, gereformeerd, katholiek – daarginds telden niet de verschillen, maar de overeenkomsten. Prachtig!
Fred Omvlee vertelt voor MijnKerk.nl over zijn werk als vlootpredikantMaar anno 2015 is de oecumene niet meer vanzelfsprekend. Nederlandse bisschoppen trekken de touwtjes aan. Terwijl een seculariserend Nederland zich zorgen maakt over radicaliserende moslim-jongeren en leeglopende kerken, is er minder ruimte voor oecumene. In het land, maar ook op zee. Natuurlijk gaat de oecumene door. Ik heb juist door mijn werk voor de marine oecumenische diensten geleid in Afghanistan, aan boord voor de kust van West-Afrika en op Curaçao. Ik heb oecumenische huwelijken mogen zegenen met protestantse en katholieke partners. Ik heb kinderen mogen dopen met een Rooms-katholieke moeder en een protestantse vader. Ik heb een huwelijk mogen zegenen tussen een rooms-katholieke vrouw en haar protestantse echtgenote… Ik heb mogen bidden met een stervende Ierse militair, Rooms-katholiek. De ruwe oecumene gaat zijn gang, zoals mensenlevens en hun geloof zich ontwikkelen. Ik voel me dankbaar dat ik mensen mag zegenen op hun fragiele weg door het leven. In Gods Naam.
Hierbij spreek ik dan ook de wens uit dat we als broeders en zusters in Christus, met wortels in Rome, in Genève, in Jeruzalem, in Dordrecht, beseffen dat we in verschillende talen dezelfde Vader, Zoon en Heilige Geest aanbidden, en daarbij Maria eren, de moeder van Jezus. Als rechtgeaarde protestant heb ik op zee geleerd Moeder Maria, als Stella Maris, haar welverdiende plaats te gunnen. De oecumene is oud, staat onder druk, maar biedt – vanuit mijn perspectief- alleen maar winst voor ons allemaal.
Fred Omvlee, vlootpredikant
fr.omvlee.01@mindef.nl