8 Prof. dr. Urs von Arx Perspectief priesterlijke recitatie van het verba testamenti (instellingswoorden) haar - vaak ook ritueel - prominente positie.11 Het reciteren van deze woorden wordt niet langer beschouwd als het precieze moment van de transformatie van de gaven. Daarmee verliest het spreken over de priester als een persoon die handelt in persona Christi (capitis) ook een deel van zijn plausibiliteit, niet in het minst omdat de priester met het hele eucharistische gebed op een “anabatische” manier handelt en communiceert:12 alles is gericht tot God, en dit in naam van de ekklesia (“wij”); tot de gemeente spreekt de voorganger daarbij niet. Aldenhoven geeft overigens toe dat voor een kerk in de westerse traditie ook de met de canon missae in het Westen dominant geworden romeinse traditie een alternatieve typos voor nieuwe eucharistische gebeden kan bieden, mits natuurlijk het karakter van dankzegging vóór het instellingsverslag niet meer wordt onderbroken – zoals in de alexandrijnse traditie vaak het geval is – door beden met betrekking tot de gaven en door gedachtenissen of voorbeden. Een bijzondere minimumvereiste is voor Aldenhoven ook de nauwe verbinding van de twee dimensies van de epiklese, zowel op het vlak van de inhoud als ook op het niveau van formuleringen, die niet uit elkaar mogen worden gerukt als een zogenaamde epiklese van consecratie vóór en een epiklese van communio na de instellingswoorden. Dit houdt in feite een kritiek in op de nieuwe rooms-katholieke hooggebeden en op andere eucharistische gebeden van andere oorsprong die door hen zijn geïnspireerd. In het ruimere verband van het streven om het kunnen volgen van en uiteindelijk ook de deelname aan het eucharistisch gebed door de gemeente (die onder voorzitterschap van de voorganger "wij van de biddenden" is) te vergemakkelijken, hoort ook een andere positionering van de gedachtenis van levenden, overledenen en heiligen, zodat op het centrale deel van het eucharistisch gebed - d.w.z. de opeenvolging van de verba testamenti = afsluiting van de dankzegging – de oblatio met korte anamnese (memores) – de petitio/epiklese - zo snel mogelijk de communie volgt. In de (Zwitserse) oud-katholieke misliturgie zijn de gedachtenissen nu onderdeel van sequentie vredegroet – bereiding van de gaven –13 gedachtenissen – gebed over de gaven. Ook voor deze wijziging verwees Aldenhoven, als ik mij goed herinner, naar oude westerse, maar niet naar “stadromeinse” tradities.
RkJQdWJsaXNoZXIy MzgxMzI=