2022-59 De theologie van Herwig Aldenhoven als voorbeeld van neo-patristisch denken 41 tijd” beschouwt. Aan deze verzoeking toegeven zou ertoe leiden, dat een identiteit van kerk, liturgie en spiritualiteit, die uit het vroegkerkelijke paradigma is ontstaan, innerlijk uitgehold wordt. Het kost wat meer moeite, en het duurt wat langer, maar het is veel spannender, om binnen het neo-patristische paradigma naar genuanceerde antwoorden op hedendaagse vragen te zoeken. Dat zulke antwoorden echt wel te vinden zijn, heeft Aldenhoven ons op voorbeeldige wijze laten zien. 1 Bijdrage aan het Aldenhoven-symposium, Utrecht (evangelisch-lutherse kerk), 28 juni 2022,door dr. Mattijs Ploeger, rector en docent voor systematische theologie en liturgie aan het Oud-Katholiek Seminarie (Universiteit Utrecht) 2 Vgl. de bijdragen van dr. Sam Goyvaerts en ds. Trinette Verhoeven. 3 Vgl. Herwig Aldenhoven, Lex orandi – lex credendi. Beiträge zur liturgischen und systematischen Theologie in altkatholischer Tradition, hg. Urs von Arx mit Georgiana Huian und Peter-Ben Smit, Münster 2021. 4 Hoe fundamenteel deze thema’s voor de oud-katholieke theologie zijn, wordt duidelijk door het brede en diepgaande overzicht, dat Peter-Ben Smit van oud-katholieke theologie gegeven heeft: Peter-Ben Smit, „Old Catholic Theology: An Introduction“, in: Theological Traditions 1.1 (2019), 1-139, vooral 18-98. 5 Vgl. Mattijs Ploeger, „Het ‚onliturgische‘ karakter van de Liturgische Beweging“, in: Nederlands Theologisch Tijdschrift 61 (2007), 109-122. 6 Vgl. Mattijs Ploeger, “Vroegkerkelijk of middeleeuws? Op zoek naar een neo-patristische benadering”, in: Mattijs Ploeger, Geloof dat probeert te begrijpen. Bijdragen tot een oud-katholieke theologische benadering, Amersfoort/Sliedrecht 2020, 41-60. 7 Vgl. Paul Gavrilyuk, Georges Florovsky and the Russian Religious Renaissance, Oxford 2013. 8 Vgl. Gabriel Flynn, Paul Murray (ed.), Ressourcement: A Movement for Renewal in Twentieth-Century Catholic Theology, Oxford 2012. 9 Vgl. bijvoorbeeld van gereformeerd-protestantse zijde: Gerardus van der Leeuw, Sacramentstheologie, Nijkerk 1949; van evangelisch-lutherse zijde: Gordon W. Lathrop, Holy Things: A Liturgical Theology, Minneapolis MN 1993. 10 Vgl. meerdere publicaties van Samuel Goyvaerts over de liturgische, eucharistische, sacramentele theologie in de „Tübinger Schule“ en bij Döllinger. 11 In het Duitse taalgebied is deze controverse bekend door een discussie rond de kerkhistorica Dorothea Wendebourg, die stelde dat lutherse kerken geen eucharistisch gebed zouden moeten invoeren, maar bij Luthers verzelfstandiging van de inzettingswoorden zouden moeten blijven. Vgl. Dorothea Wendebourg, „Noch einmal ‚Den falschen Weg Roms zu Ende gegangen?‘ Auseinandersetzung mit meinen Kritikern“, in: Zeitschrift für Theologie und Kirche 99 (2002), 400-440.
RkJQdWJsaXNoZXIy MzgxMzI=