GEBED VOOR EENHEID 85 Christus indruist tegen de wil van de Heer. Het weerspreekt ook de expliciete apostolische vermaning die wij lezen in Efeziërs 4:3-6: “Span u in om door de samenbindende kracht van de vrede de eenheid te bewaren die de Geest u geeft: één lichaam en één geest, zoals u één hoop hebt op grond van uw roeping, één Heer, één geloof, één doop, één God en Vader van allen, die boven allen, door allen en in allen is.” De verdeeldheid in het lichaam van Christus is tegen de wil van God. Evaluatie van het verleden 231. Wanneer katholieken en lutheranen samen de theologische controverses en de gebeurtenissen van de zestiende eeuw vanuit dit perspectief herdenken, moeten zij rekening houden met de omstandigheden van toen. Lutheranen en katholieken in de zestiende eeuw kunnen niet de schuld krijgen van alles wat heeft plaatsgevonden, aangezien sommige gebeurtenissen buiten hun macht vielen. In de zestiende eeuw waren theologische overtuigingen en machtspolitiek vaak vervlochten. Veel politici gebruikten zuiver theologische ideeën om hun doel te bereiken, terwijl veel theologen hun theologische inzichten uitdroegen met politieke middelen. Op dit complexe speelveld van factoren is het moeilijk om verantwoordelijkheid voor de gevolgen van bepaalde handelingen toe te schrijven aan individuele personen en hen als de schuldigen aan te wijzen. 232. De verdeeldheid in de zestiende eeuw ging terug op uiteenlopende opvattingen omtrent de waarheid van het christelijk geloof en was bijzonder precair omdat het heil op het spel stond. Aan beide kanten had men theologische overtuigingen die men niet kon opgeven. Je kunt niet iemand verwijten zijn of haar geweten te volgen wanneer dat gevormd is door het Woord van God en die persoon zijn of haar oordeel heeft gevormd na serieuze overdenking met anderen. 233. Hoe theologen hun theologische overtuigingen presenteerden in de strijd om de publieke opinie is een andere zaak. In de zestiende eeuw hebben katholieken en lutheranen hun tegenstanders niet alleen verkeerd begrepen, maar ook overdreven en karikaturaal afgeschilderd om hen belachelijk te maken. Ze hebben meermaals het achtste gebod overtreden, dat voorschrijft geen vals getuigenis af te leggen over je naaste. Ook al waren de tegenstanders soms intellectueel eerlijk tegenover de ander, ze waren niet werkelijk bereid naar de ander te luisteren en diens vragen serieus te nemen. Beide partijen wilden hun
RkJQdWJsaXNoZXIy MzgxMzI=