Van Conflict naar Gemeenschap

RECHTVAARDIGING 51 ontvangt de christen de ‘rechtvaardigheid van God’ waardoor God ons rechtvaardig maakt. LUTHERS/ROOMS-KATHOLIEKE DIALOOG OVER RECHTVAARDIGING 122. Luther en de andere hervormers zagen de leer van de rechtvaardiging van zondaars als het “eerste en belangrijkste artikel”,38 de “gids en rechter over alle bestanddelen van de christelijke leer”.39 Daarom was de verdeeldheid op dit punt zo fundamenteel en kreeg overbrugging van die verdeeldheid de hoogste prioriteit in de katholiek-lutherse betrekkingen. In de tweede helft van de twintigste eeuw werd deze controverse uitvoerig besproken en onderzocht door tal van individuele theologen en een aantal nationale en internationale dialogen. 123. De resultaten van die onderzoeken en dialogen zijn samengevat in de Joint Declaration on the Doctrine of Justification en zijn in 1999 officieel door de Rooms-Katholieke Kerk en de Lutherse Wereldfederatie aanvaard. De volgende uiteenzetting berust op deze ‘Gezamenlijke Verklaring’ (JDDJ), die een gedifferentieerde consensus biedt, bestaande uit gezamenlijke stellingen naast verschillende accentueringen aan beide kanten, met dien verstande dat de verschillen geen afbreuk doen aan de overeenstemming. Deze consensus sluit verschillen dus niet uit, maar neemt ze expliciet op. Door genade alleen 124. Zowel katholieken als lutheranen belijden: “Door genade alleen, in geloof in Christus’ heilswerk en niet vanwege enige verdienste van onze kant, zijn wij aanvaard door God en ontvangen wij de heilige Geest, die onze harten vernieuwt en ons bedeelt met en oproept tot goede werken” (JDDJ 15). De uitdrukking “door genade alleen” wordt als volgt toegelicht: “De boodschap van rechtvaardiging […] zegt ons als zondaars dat ons nieuwe leven uitsluitend te danken is aan de vergevende en vernieuwende genade die God ons toebedeelt als geschenk en die wij in geloof ontvangen en ons nooit als verdienste kunnen aanrekenen” (JDDJ 17). 38 Smalkaldische Artikelen II,1 (BSLK 415,6). 39 WA 39/I, 205,2v. (promotiedisputatie van Palladius en Tilemann, 1537).

RkJQdWJsaXNoZXIy MzgxMzI=