50 HOOFDSTUK IV gerechtvaardigde mens is uiteraard verplicht Gods geboden te vervullen, en doet dat onder bezieling van de heilige Geest. Zoals Luther in de Kleine Catechismus zei: “Wij moeten God vrezen en liefhebben, dat wij…”, waarna zijn uitleg van de Tien Geboden volgde.36 KATHOLIEKE VRAGEN INZAKE RECHTVAARDIGING 119. Al in de zestiende eeuw bestond er een aanzienlijke convergentie tussen lutherse en katholieke posities inzake de behoefte aan Gods genade en het menselijk onvermogen om op eigen kracht het heil te verwerven. Het Concilie van Trente leerde eenduidig dat de zondaar noch door de wet noch door menselijke inspanning gerechtvaardigd kan worden, en deed iedereen in de ban die zei dat “de mens zonder goddelijke genade van Jezus Christus voor God gerechtvaardigd kan worden door eigen werken die gedaan worden vanuit zijn natuurlijke vermogens, of door de leer van de wet”.37 120. Katholieken vonden sommige van Luthers posities echter problematisch. Sommige van zijn formuleringen wekten de indruk als zou hij de persoonlijke verantwoordelijkheid van mensen voor hun daden ontkennen. Dit verklaart waarom het Concilie van Trente de menselijke verantwoordelijkheid en het vermogen om met Gods genade mee te werken beklemtoonde. Katholieken stelden dat de gerechtvaardigde betrokken moest zijn bij het ontplooien van de genade in zijn of haar leven. Voor de gerechtvaardigde draagt menselijke inspanning dus bij tot een intensere groei in genade en gemeenschap met God. 121. Bovendien – aldus de katholieke lezing – leek Luthers leer van ‘forensische imputatie’ een ontkenning van de creatieve macht van Gods genade om de zonde teniet te doen en de gerechtvaardigde te veranderen. Katholieken wilden niet alleen de vergeving van zonden benadrukken, maar ook de heiliging van de zondaar. In heiliging 36 Luthers Catechismus, vertaald en ingeleid door K. Zwanepol, Heerenveen: Protestantse pers 2009, 54vv. 37 DH 1551 (Canones over de rechtvaardiging, can. 1; zesde sessie, 13 januari 1547).
RkJQdWJsaXNoZXIy MzgxMzI=