Van Conflict naar Gemeenschap

THEOLOGISCHE POGINGEN OM HET CONFLICT BIJ TE LEGGEN 35 uit de geschriften van de kerkvaders. Nu dat dan zo is, oordelen diegenen onrechtmatig die ons als ketters beschouwen. ”16 70. De Augsburgse Confessie is een eenduidig bewijs dat de lutherse hervormers vastbesloten waren om de eenheid van de Kerk te bewaren en binnen de ene zichtbare kerk te blijven. Door het verschil expliciet als secundair te beschouwen, komt ze overeen met wat wij nu een gedifferentieerde consensus zouden noemen. 71. Sommige katholieke theologen wilden meteen op de Augsburgse Confessie antwoorden en schreven een weerlegging, de Confutatio Augustana. Deze weerlegging volgde nauwgezet de tekst en argumentatie van de Augsburgse Confessie. De Confutatio bevestigde met de Augsburgse Confessie een aantal essentiële christelijke doctrines zoals de Triniteit, Christus en de doop. Op grond van bijbelse en patristieke teksten verwierp ze echter een aantal lutherse opvattingen over de doctrines van de kerk en de sacramenten. Omdat de lutheranen de argumenten in de Confutatio niet overtuigend vonden, werd eind augustus 1530 een officiële dialoog georganiseerd om de verschillen tussen de Confessie en de Confutatio te overbruggen. Het lukte echter niet de problemen rond ecclesiologie en sacrament op te lossen. 72. Een andere poging om het religieuze conflict bij te leggen waren de zogeheten ‘Religionsgespräche’ (godsdienstgesprekken) of Colloquia in Speyer/Hagenau (1540), Worms (1540-1541) en Regensburg (15411546). Die gesprekken werden verordend door de keizer dan wel door diens broer, koning Ferdinand, en vonden plaats onder leiding van een keizerlijk vertegenwoordiger. De bedoeling was dat de lutheranen zouden terugkeren tot de overtuigingen van hun tegenpartij. Tactiek, intriges en politieke druk speelden hierbij een belangrijke rol. 73. De deelnemers kwamen in het Regensburger Buch (1541) tot een opmerkelijke tekst over de rechtvaardigingsleer, maar het conflict over de eucharistieleer bleek onoverkomelijk. Uiteindelijk verwierpen 16 K. Zwanepol et al., Belijdenisgeschriften van de Protestantse Kerk in Nederland, Heerenveen: Protestantse Pers, 2009, 36.

RkJQdWJsaXNoZXIy MzgxMzI=