28 HOOFDSTUK III in volkstaal, ‘Over aflaat en genade’ (‘Sermo von Ablass und Gnade’). Door dit enorm succesvolle pamflet was hij in een mum van tijd een publieke figuur in Duitsland. Luther heeft herhaaldelijk gezegd dat de stellingen (afgezien van de eerste vier) geen definitieve stellingnamen waren, maar thesen voor een disputatie. 45. Rome vreesde dat Luthers theologie de kerkleer en het gezag van de paus zou ondermijnen. Luther werd naar Rome ontboden om zich tegenover een curiale rechtbank voor zijn leer te verantwoorden. Op verzoek van de keurvorst van Saksen, Frederik de Wijze, vond het proces echter plaats in Duitsland, tijdens de Rijksdag te Augsburg. Kardinaal Cajetanus kreeg het mandaat om Luther te ondervragen. Het pauselijk mandaat stelde dat Luther zijn leer moest herroepen en dat, mocht hij dit weigeren, de kardinaal bevoegd was hem direct in de ban te doen of te arresteren en naar Rome te laten brengen. Na de bijeenkomst schreef Cajetanus een verklaring voor het magisterium, en de paus vaardigde haar kort na het verhoor in Augsburg uit, zonder in te gaan op Luthers argumenten.11 46. Het hele proces tot aan Luthers excommunicatie was in wezen dubbelzinnig. Luther opperde vragen voor een disputatie en gaf argumenten. Hij en het publiek, dat door allerlei pamfletten en publicaties op de hoogte was van zijn positie en van het lopende proces, verwachtten een uitwisseling van argumenten. Luther was een eerlijk proces beloofd. Hoewel hem verzekerd was dat hij gehoord zou worden, kreeg hij zelf meermaals te horen dat hij ofwel zijn leer moest herroepen, ofwel als ketter beschouwd zou worden. 47. Op 13 oktober 1518 stelde Luther in een plechtige protestatio dat zijn theologie in overeenstemming was met de Katholieke Kerk en dat hij niets zou herroepen, tenzij men hem ervan kon overtuigen dat hij fout zat. Op 22 oktober herhaalde hij dat wat hij dacht en zei binnen de leer van de kerk van Rome viel. 11 Leo X, Cum postquam, 9 november 1518, DH 1448, vgl. 1467 en 2641.
RkJQdWJsaXNoZXIy MzgxMzI=