2022-57 15 Een protestantse kijk op een bijna katholiek onderwerp 1. er komen vrouwen in voor, terwijl over het algemeen alleen mannen worden genoemd; 2. het is een reeks van drie keer veertien generaties. 3. Jozef wordt genoemd als eindpunt, terwijl hij niet de biologische vader van Jezus is. Ik ga in op het eerste punt, de voormoeders. ‘Ten eerste komen er vier vrouwen in voor, terwijl normaal alleen mannen worden genoemd. (…) Sara, Rebekka, Rachel en Lea zijn belangrijk in de Joodse traditie, maar dat geldt van de vier vrouwen op Mattheüs’ lijst niet.’ (p. 167). Hier vermeldt Huijgen niet dat in de lange genealogie van Kronieken deze vier vrouwen ook niet genoemd worden. De eerste negen hoofdstukken van dat bijbelboek worden gevormd door namen, namen, namen, waaronder die van vrouwen. Niet die met de grote verhalen zoals Eva, Sara en Rebecca, wel enkele andere vrouwen, zoals Ketura, de bijvrouw van Abraham (1 Kr 1:32). Het is zo bijzonder dat vrouwennamen voorkomen in genealogieën, dat we ervan uit kunnen gaan dat deze er niet zomaar staan, en dat de verteller – wie dat ook geweest moge(n) zijn – er een bedoeling mee heeft om ze op te voeren. Mijn these is dat in de genealogie van 1 Kronieken 1-9 vrouwen worden vermeld die in productieve zin een rol spelen in de voortzetting van de geslachtslijnen.2 Hierbij is het niet van belang wat de mogelijke status van een vrouw was; als er al een omschrijving van een vrouw is, dan is dat in haar familiaire context (zoals bij Tamar (1 Kr 2:4)), waarbij deze omschrijving functioneel is voor de voortzetting van de familiaire lijn. Omdat de verhalen er niet toe doen voor geslachtslijsten, zijn vrouwen aan wie een bijbelboek als Genesis uitvoerig aandacht besteedt, nauwelijks tot niet interessant voor een opsomming. Hier laat zich de agenda van de tekstopstellers zien: wat in theologische zin van belang is in het bijbelboek Genesis, hoeft dat niet te zijn vanuit historisch perspectief, maar ook niet van het theologisch perspectief van de Kronist. En daarom kan een vrouw als Ketura uitvoerig worden vermeld in de genealogische opsomming, en Sara niet. Maar er komen dus zeker vrouwen voor in geslachtslijsten. Huijgen bespreekt een aantal opties die andere theologen hebben genoemd om deze vier vrouwen te noemen (Tamar, Rachab, Ruth, die van Uria). Hij werkt er drie uit:
RkJQdWJsaXNoZXIy MzgxMzI=