Perspectief 2021-50

2020-50 Wij geloven 45 Aan het tweede historische gedeelte over het leven van Jezus besteden Van de Beek en Rikhof maar liefst vier hoofdstukken (4 tot en met 7). Personen die aan het begin (Maria) en aan het einde (Pontius Pilatus) van het aardse leven van Jezus gestaan hebben, komen aan de orde. Een beetje merkwaardig misschien is dat eerst de kruisiging onder Pilatus behandeld wordt voordat de geboorte en de betekenis van Maria aan bod komt, maar toch past het goed in de compositie van dit boek. Het gaat niet om chronologie, maar om het verhelderen van de geloofsbelijdenis. Maria is van groter belang dan Pilatus en daarom beginnen we met hem. Pontius Pilatus is de representant van de politieke macht aan wie Jezus wordt overgeleverd en die hem ter dood veroordeelt. Opvallend is dat hier geen oordeel achteraf over Pilatus wordt uitgesproken. Pilatus is niet meer dan een figurant in een groter drama. In dit stukje gaat het ook niet om Pilatus maar om de betekenis voor ons. Jezus is niet omwille van zichzelf of omwille van Zijn Vader gekruisigd, maar ‘ voor ons’ . Zo worden wijzelf (alle ge- neraties voor en na ons) betrokken in deze grote beweging van de menswording van Christus, Zijn leven, lijden en sterven, Zijn opstanding tot aan Zijn wederkomst. In dat grote verhaal neemt Maria, onaanzienlijk, van lage komaf, een bijzondere plaats in. Zij is de tegenpool van Pilatus en in tegenstelling tot hem hooggeprezen door alle gene- raties na haar. In het grote gebeuren van de menswording van God is zij op wel heel bijzondere wijze betrokken. Maar toch gaat het in deze belijdenis ook niet om Maria zelf, maar ‘ om ons mensen ’ en ‘ om ons behoud ’ . In een boek dat onder gezamenlijke verantwoordelijkheid van een katholieke en protes- tantse theoloog verschijnt kunnen de verschillen in leeropvatting en devotionele beleving tussen katholieken en protestanten niet onbesproken blijven. Vaticanum II, zo betogen de auteurs, wijst een richting om het wederzijdse onbegrip (katholieken hebben een verhou- ding tot Maria, waar protestanten geen raad mee weten) te overwinnen. Het unieke middelaarschap van Jezus Christus staat niet ter discussie. Maria is geen concurrent van Jezus. In haar werd op heel bijzondere wijze Gods genade werkzaam en in haar antwoord op de aanzegging van de belofte is zij model van alle gelovigen en wordt zij moeder van de Kerk.