Perspectief 2020-47

2020-47 Synodaliteit: idee en realiteit in een protestantse kerk 31 Maar bij synodaliteit wordt toch wel allereerst gedacht aan de gezamenlijke besluitvor- ming van degenen die ambtelijk gezag hebben in de kerk. Het ambt dient ook op collegiale wijze te worden uitgeoefend, want “er is een college van geordineerde ambts- dragers nodig die de gemeenschappelijke taak delen om de belangen van de gemeenschap te vert egenwoordigen”. 6 Deze vorm van synodaliteit wordt concreet in ‘ge- zamenlijke besluitvorming’ (Engels: ‘common decision - making’) en ‘wederzijdse verantwoording’ (Engels: ‘mutual accountability’), als een ‘elkaar a anspreken op het leer- ling zijn dat eigen is a an de doop’. 7 Bij gezamenlijke besluitvorming komt de kwestie van de kerkrechtelijke vormgeving het meest duidelijk in beeld. Hoe wordt vormgegeven aan de gezamenlijke ambtelijke verantwoordelijkheid om leiding te geven aan het kerkelijk leven? Sinds lang onderscheidt Faith and Order drie aspecten van de uitoefening van het ambt. Ik citeer het BEM-rapport van 1982 als voorbeeld: “Het kerkelijk ambt moet op een persoonlijke , collegiale en communale manier uitgeoefend worden. Ze moet persoonlijk zijn, omdat de verwijzing naar de aanwezigheid van Christus te midden van zijn volk het best kan geschieden door die persoon, die geordineerd is om het Evangelie te verkondigen en de gemeenschap op te roepen de Heer te dienen in de eenheid van leven en getuigen. De wijze van gezagsuitoefening moet ook collegiaal zijn, want er is een college van geordineerde ambtsdragers nodig die de gemeenschappelijke taak delen om de belangen van de gemeenschap te vertegenwoordigen. Ten- slotte moet de nauwe band tussen het geordineerde ambt en de gemeenschap worden uitgedrukt in een dimensie die de hele gemeenschap insluit en waarin tot uitdrukking wordt gebracht dat uitoefening van gezag geworteld is in het leven van de gemeenschap en haar daadwerkelijke deel- name vraagt in het ontdekken van wat God wil en waarheen de Geest leidt. 8 Synodaliteit omvat in deze termen twee van deze drie aspecten, namelijk het collegiale en het communale aspect. Het derde aspect, de persoonlijke ambtsuitoefening valt erbuiten. Tenslotte nog dit: bij synodaliteit gaat het dus niet alleen over structuren van besluitvor- ming en leiding, maar ook over een ethos dat we ook zouden kunnen uitdrukken met