Perspectief 2019-43

Perspectief 58 Eerst de Geest dan de Kerk opvolgers, de bisschoppen, en bij uitbreiding ook priesters, diakens, pastoraal werkenden, en oecumenisch gedacht, dominees, diakens, kerkeraad enz. Het is niet alleen een zaak van de sacramenten en van wat werkers in de wijngaard verder voor ons doen. Het is ook een zaak van de Geest zelf en van aan ieder geschonken gaven; ‘… de Heilige Geest leidt het Godsvolk niet alleen door de sacramenten en bedieningen, maar ook door charismata die hij elke gelovige schenkt’ (aldus Lumen gentium 12 in eigen woorden). 7 In de derde plaats moet aangetekend worden dat de verwijzing naar speciale gaven niet betekent dat het iets exclusiefs is. Zeker, er zijn bijzondere gaven van buitengewoon in- spirerende mensen. Denk aan zuster Helen Prejean (van de film Death Man Walking), moeder Theresa (van de Missionaries of Charity), broeder Roger (van de gemeenschap van Taizé), of paus Francicus – en hier kan ik natuurlijk niet om de naam van Chiara Lubich heen. Maar evengoed in gewone mensen, met gewone charisma’s. Mensen die op zon- dagmorgen vroeg kosteren en zorgen dat de kerk piekfijn in orde is. Of die belangstellend en menslievend zieken en ouderen bezoeken, of creatief de kindercrèche of jongerenwerk doen. Alles telt mee. Of met de woorden van Lumen gentium 12 zelf: ‘deze charismatische gaven ( charismata ) kunnen wonderbaar zijn of ook eenvoudiger en breder verspreid’. Dit is overigens ook het moment om aan te geven dat charisma doet denken aan de cha- rismatische vernieuwing, maar dat het in deze teksten daar niet over gaat. Ten tijde van het concilie was de Pinksterbeweging wél al ontstaan, maar nog niet in de RKK; dat begon pas na het concilie, namelijk in 1967 (en de vierde en laatste zitting van het concilie ein- digde in 1965). 8 Ten vierde, de genade van de charisma’s is niet een genade voor jezelf. Traditioneel wordt wel het onderscheid tussen genade voor jezelf, om zélf te groeien in heiligheid (gratia gratam faciens) en de genade die gegeven wordt om er anderen mee te dienen (gratia gratis data). 9 Ik weet niet zeker of ik dat een behulpzaam onderscheid vind, maar wat wel behulpzaam is, dat is om te zeggen dat de genade zoals hier bedoeld duidelijk voor an- deren is. Dat betekent bijvoorbeeld dat je priester gewijd wordt, niet omdat je dat zelf graag hebt, maar omdat andere mensen er wat aan hebben. En je kunt wel van jezelf vinden dat je goed bent in geestelijke begeleiding, of in het bestuurswerk, of in lector zijn in de parochie;