Perspectief 2018-39

Perspectief Symposium: De impact van de Hervorming in onze kerken 81 Orthodoxie en hervorming en volgens de hierboven uiteengezette methode, als ze banden van vertrouwen en vriend- schap ontwikkelt, dan zou deze hervorming heel vlug vruchten kunnen dragen. Men kan dit afleiden, ook al gaat het studieobject ervan over iets heel ander dan het kerkelijke leven, uit het lezen van het boek The speed of Trust van Steven Covey, een eminent pro- testants denker over management. De kwestie van de hervorming van de orthodoxe Kerk heeft een wereldwijde insteek. Vader Alexander Schmemann schreef ooit dat de betekenis van het kerkelijke leven erin bestond te bidden en te werken voor het leven van de wereld. Zullen de orthodoxe christenen in de Oost-Europese landen in staat zijn om andere wegen te bewandelen dan die van het cesaro-papisme ? Zullen de orthodoxe christenen hun eenheid ad intra terugvinden, maar ook ad extra met hun katholieke, oriëntaalse, anglicaanse en protestantse broeders, opdat de wereld moge geloven in de levende God en opdat de mensen die op zoek zijn naar zorg en genezing, een toevlucht mogen vinden? Zullen de met elkaar verzoende christe- nen eindelijk in staat zijn met één stem te spreken in de internationale instellingen, om bijvoorbeeld een einde te maken aan de nucleaire bedreiging en te komen tot een politiek die het milieu respecteert. Het is te vroeg om een antwoord te geven op deze vragen. Daartegenover zullen een bewustwording van de noodzaak van een hervorming van de orthodoxe Kerk en een vernieuwde visie op de richting van het christelijke geloof haar kunnen toestaan haar glorievolle weg naar het Rijk Gods terug te vinden. 1 Antoine Arjakovsky, « Primauté et juste gouvernance dans l'Eglise », Istina, LVIII 2013 N° 4 (Octo- bre-décembre) . 2 Alexandre Schmemann, Introduction to Liturgical Theology , Londen, Faith Press, 1966. 3 Zijn boek Pour la vie du monde Paris, Desclée, 1969, is een van de grootste bestsellers in de or- thodoxe literatuur in de XXste eeuw. Cf. bv. David Fagerberg, Theologia Prima, What is Liturgical Theology? , Chicago, Hillenbrand Books, 2004. 4 P. Ricoeur, La mémoire, l’histoire, l’oubli, Paris, Seuil, 2000. 5 Aanbevolen is het uitstekend boek van Alexandre Etkind, Warped Mourning, Stories of the Undead in the Land of the Unburied, Stanford, SUP, 2013.