Perspectief 2018-39

2018-39 Symposium: De impact van de Hervorming in onze kerken Ds. Bruneau Jousselin 50 Reag eer Christus zelf of van de heiligen betrof en de meerderheid ervan was natuurlijk vals. “Als obsederend en bezwarend beeld, stond de hel mensen voortdurend voor de geest. Het was de meest kwaadaardige kiem van de angst die de mensen in dit tijdvak kwelde. Ze voelden zich bedreigd door zonden, en dus om gestraft te worden, en probeerden met alle middelen – gebeden, boetedoeningen en talismannen – te ontsnappen aan de ver- doemenis.” 2 Het was niet voor niets dat Martin Luther een tijdlang de biecht tot het derde sacrament maakte. Bij het begin van zijn traktaat Over de Babylonische gevangenschap van de kerk , schreef Luther: “Om te beginnen weiger ik zeven sacramenten te herkennen en stel er slechts drie voor: de doop, de biecht en het avondmaal… Als ik mijn woorden zou aanpassen aan het gebruik in de Schrift, zou ik slechts één sacrament overhouden en drie sacramentele te- kens.” 3 Op het einde van hetzelfde traktaat, houdt hij er slechts twee over want in de biecht is er geen zichtbaar en materieel teken buiten de mens dat de onzichtbare en geestelijke genade zichtbaar maakt die door God wordt gegeven: 4 “Men wende er echter aan – om de waarheid te zeggen om de beloften waaraan de tekenen waren bijgevoegd, sacramen- ten te noemen… Hieruit volgt dat, als we precies willen zijn, er slechts twee sacramenten zijn in de kerk van God, de doop en het avondmaal…. Want het sacrament van de biecht, dat ik aan de eerste twee heb toegevoegd, ontbeert een zichtbaar teken dat een godde- lijke instelling heeft en ik gaf aan dat het niets anders is dan een weg naar het doopsel, een terugkeer naar het doopsel.” 5 Gedurende Luthers hele leven, zal de biecht een essen- tieel geloofsonderdeel blijven. “Het staat buiten kijf dat de belijdenis van de zonden noodzakelijk is en dat ze het voorwerp uitmaakt van een goddelijk bevel … De privébiecht, zoals men haar vandaag praktiseert, is, ook al wordt ze niet erkend door de Schrift, niet minder waard om goedgekeurd en bewonderd te worden: ze is nuttig, ja noodzakelijk en ik zou niet willen dat ze dat niet was.” 6 Om het eenvoudig te stellen, ze is geen gevangenis meer voor de zielen, maar hun bevrijding door Gods genade, al was het maar omdat “aan al wie om vergeving vraagt en boete doet in aanwezigheid van slechts één broeder, of hij nu spontaan gebiecht heeft of berispt werd, de absolutie van verborgen zonden toege- kend wordt.” 7