Perspectief 2016-32

2016-32 De weg naar een oecumenische mariologie 51 Reag eer 4 Twee voorstellen In 1984 schrijft de Duitse marioloog Wolfgang Beinert nog dat “het zeker nog niet aan de orde [is] om een 'oecumenische' mariologie te ontwikkelen. Maar we kunnen al wel de voorwaarden beschrijven waaronder deze kan ontstaan”. 18 Die voorwaarden zijn beschreven in de drie documenten die ik hierboven noemde. En in vele andere die inmiddels ook het licht hebben gezien. Maar het oecumenische denken over Maria stuit op een grens. En kent bovendien een niet-onderkend probleem. De grens is de vraag in hoeverre de zogenaamde ‘mariale dogma's’ door niet-rooms-ka- tholieken aanvaard dienen te worden om in volledige kerkelijke gemeenschap te kunnen geraken. Is die aanvaarding vanuit katholiek oogpunt noodzakelijk? Het niet-onderkende probleem is dat de exegetische kijk op de plaats van Maria in de nieuwtestamentische teksten weinig weerslag in de oecumenische documenten heeft ge- vonden. Kunnen we inderdaad de historiciteit van alle Bijbelse spreken over Maria vasthouden? En zo niet (en dat is inderdaad mijn overtuiging), wat betekent dat dan voor het dogmatisch en geestelijk spreken over Maria? Daarom doe ik twee voorstellen. Die voorstellen doe ik als katholiek theoloog aan mijn eigen kerk en geloofsgemeenschap. Ik besef dat dit voor sommige van mijn geloofsgeno- ten verrassend of zelfs moeilijk aanvaardbaar zal zijn, maar ik denk dat binnen de katholieke traditie en kerkelijke leer de door mij voorgestelde ontwikkeling mogelijk en heilzaam zal zijn. 19 Mijn eerste voorstel is om de ‘mariale dogma's’ niet binnen de hiërarchie van waarheden een plaats te geven, maar juist andersom. Deze dogma's dienen gedifferentieerd bekeken te worden en de hiërarchie van waarheden dient binnen elk van deze dogma's onderzocht 18 Wolfgang Beinert e.a., Maria – Eine ökumenische Herausforderung , Regensburg 1984, p. 16. 19 Het is onnodig om de vanzelfsprekendheid te vermelden dat ik mij onder het bevoegde leergezag stel, indien mijn voorstel op een gegeven moment een afwijzende reactie zou krijgen.