Perspectief 2016-32

Perspectief 40 Hendro Munsterman Mariaverering en haar dogmatische uitspraken over Maria.” 3 En dan komen vanzelfspre- kend – overigens op bijzonder mooie wijze beschreven – de traditionele “vier katholieke mariale dogma's” aan de orde: Maria als Moeder God, de altijddurende maagdelijkheid van Maria, Maria's Onbevlekte Ontvangenis en Maria's Tenhemelopneming. En daar zou in 1985 de gemiddelde protestant natuurlijk afhaken. En laten we eerlijk zijn: ook nu nog. Toch is er in de afgelopen decennia het een en ander gebeurd als het gaat over Maria en de oecumene. In deze bijdrage wil ik – in sneltreinvaart en in twee punten – met u door die 20e eeuw lopen en daarna een eigen, persoonlijke poging doen om het vastgelopen mariaal-oecumenische schip aan katholieke kant weer vlot te trekken. Daarom eerst een beschrijving van de herontdekking van Maria aan zowel katholieke als protestantse zijde. Daarna in een tweede punt een beschrijving van de resultaten van ver- schillende oecumenische dialogen over Maria, alvorens in een derde punt een voorstel te doen voor een oecumenische mariologie. 4 2 Ontwikkelingen aan protestantse en katholieke zijde in de 20e eeuw Als ik de ontwikkelingen in de tweede helft van de 20e eeuw omtrent de figuur en de plaats van Maria in de protestantse en rooms-katholieke theologie in één zin mag samen- vatten, dan kan dat met de volgende zin: Protestanten en katholieken herontdekten Maria in de Bijbel en in de oude geschriften. Maar de intonatie in deze zin is van belang. Want protestanten herontdekten Maria in de Bijbel (met de nadruk op Maria) en in de geschrif- ten van de 16e-eeuwse reformatoren, en rooms-katholieken herontdekten Maria in de Bijbel (met de nadruk op Bijbel) en in de geschriften van de kerkvaders. Vanwege de beperkte tijd die mij ter beschikking staat wijs ik slechts op twee uitgaven uit het jaar 1962 die symbool kunnen staan voor de ontwikkeling van de aandacht voor Maria aan protestantse zijde. 3 Ibid ., p. 169. 4 Vanwege de Nederlandse context waarin wij spreken, zal ik de orthodoxe bijdrage aan deze mariologie buiten beschouwing laten en mij concentreren op de dialoog tussen de Rooms-Katholieke Kerk en de protes- tantse kerken.