Perspectief 2014-23

2014-23 Een herlezing van de door het Concilie van Trente en de Protestantse Belijdenisgeschriften uitgesproken veroordelingen 101 R eageer Met ‘daarmee’ wordt bedoeld al wat eerder in deze Verklaring is gezegd over de overeen- stemming die bij alle blijvende, maar overkomelijke verschillen in taal, accentlegging en theologische formulering over fundamentele punten van de leer van de rechtvaardiging tussen katholieken en lutheranen bestaat. – Hier treedt nog eens het verschil aan het licht tussen de vorming van consensus langs de weg van de dialoog en de LV -studie die zich bezighoudt met de leerstellige veroordelingen. De gedifferentieerde consensus die bereikt is maakt het noodzakelijk dat men in dat licht nog eens kijkt naar de veroordelingen die men vier eeuwen geleden over elkaar heeft uitgesproken en die op gespannen voet staan met de consensus waartoe men nu gekomen is. 2. Ook inzake de eucharistie kan worden gesproken van een gemeenschappelijk verstaan, waardoor oude tegenstellingen als die over de werkelijke tegenwoordigheid en het offer- karakter van de eucharistie kunnen worden overwonnen. In de 16 e eeuw hebben katholieke en protestantse theologen aan de fundamentele, bijbelse waarheid van de te- genwoordigheid van de Heer in het sacrament elk op eigen wijze en met eigen begrippenapparaat recht proberen te doen. Die konden in die tijd niet tot elkaar worden gebracht of met elkaar worden verzoend. Die theologische benaderingswijzen hebben hun sterke en zwakke kanten, maar geen van beide mag aanspraak maken op een exclusieve gelding die het standpunt van de ander automatisch tot ketterij maakt. (Hier is dus van rooms-katholieke zijde het begrip transsubstantiatie in het geding). Wel blijven er ook hier verschillen in theologie en spiritualiteit en is ook hier van een ‘gedifferentieerde consen- sus’ sprake. Maar ten aanzien daarvan moet de vraag worden gesteld of die bij een overeenstemming in wat fundamenteel is nog langer kerkscheidend moeten zijn. In het Eindrapport van de GÖK wordt alleen over de eucharistie gesproken, terwijl in de ÖAK toch ook de leer van de sacramenten in het algemeen, vormsel/confirmatie, boete, huwelijk en ziekenzalving afzonderlijk onderwerp van gesprek zijn geweest. 3. In alle gepubliceerde resultaten van oecumenische dialogen blijken op het terrein van het ambt de standpunten het verst uiteen te liggen. Toch worden in het LV -project ook op www.oecumene.nl/files/Documenten/Eindtekst_Gemeenschappelijke_Verklaring_Rechtvaardi- ging .