Overeen 2007 18

6 Overeen, nr. 18, april 2007 gen we alle christenen en kerken in Europa uit om zich bij ons aan te sluiten in gebed, reflectie en berouw in ons zoeken om het hart van onze Heer Jezus Christus die genade en vernieuwing schenkt te kennen en er vanuit te leven”. Geert van Dartel Voorbereiding Nederland De Katholieke Vereniging voor Oecumene levert in ons land een belangrijk aandeel aan de voorbereiding van de Oecumeni- sche Assemblee in Sibiu. Op Willibrordzondag 2006 werden alle parochies in Nederland over het oecumeni- sche proces in Europa geïnformeerd. De thematiek van Willibrordzondag ‘Licht over allen’ sloot aan op het motto van de as- semblee: ‘Het licht van Christus schijnt over allen. Hoop op eenheid en vernieu- wing in Europa’. In samenwerking met de Raad van Kerken en de Nederlandse Zendingsraad maakte de vereniging ter voorbereiding op Sibiu een boekje met bijbelstudies. Het boekje werd uitgegeven in de reeks oecumenische bezinning van de Raad van Kerken (zie pagina 2 van dit nummer). In samenwerking met de Raad van Kerken organiseert de vereniging een reeks van zes Sibiu lezingen. Hierin worden de thema’s die in Sibiu centraal zullen staan vanuit de Nederlandse context belicht. Van de bijeenkomsten wordt in verschillende tijdschriften en op de website van de vereniging (www.oecumene.nl ) verslag gedaan. “Zonder Gods liefde en barmhartigheid kunnen we als christenen en kerken aan de opbouw van Europa niet veel bijdragen”, zei de protestantse bisschop Axel Noack in zijn preek bij de opening van de oecumeni- sche ontmoeting in het Duitse Wittenberg. Van 15 tot 18 februari kwamen in Luther- stad-Wittenberg 150 mensen uit 44 landen bijeen ter voorbereiding op de Derde Europese Oecumenische Assemblee die van 4 tot 9 september 2007 in Sibiu wordt gehouden. Vanuit Nederland namen Mgr. A. van Luyn s.d.b. en Mgr. J. van Burgste- den s.s.s. als vervanger van kardinaal A.J. Simons aan de bijeenkomst deel. Uitdaging voor Europa Mgr. Van Burgsteden spreekt van een “missionaire bijeenkomst” waarin het accent lag op ontmoeting en viering. “Wittenberg was een belangrijke statie in de peregrinatio op de weg naar Sibiu. Het was een ontmoeting van de kerken die tot doel had bij te dragen aan de herontdek- king van de ziel van Europa en de wereld.” De bijeenkomst in Wittenberg stond in het teken van de herontdekking van het licht van Christus voor het huidige Europa. De Hongaarse kardinaal Peter Erdö, de voor- zitter van de Raad van Europese Bisschop- penconferenties (CCEE), die de assemblee mede organiseert, benadrukte dat de ‘geestelijke en culturele eenheid van Euro- pa voor christenen een grote uitdaging is: in een zich verenigend Europa dient de Kerk een belangrijke factor voor geestelijke eenheid en hoop te zijn.’ De Duitse bis- schop Wolfgang Huber, voorzitter van de Synode van de Evangelische Kerk in Duitsland, zei dat op een reeks terreinen van de kerken een helder getuigenis ver- wacht wordt. Hij noemde de mensenrech- ten, de zorg voor het milieu en de strijd tegen armoede. Verantwoordelijkheid van kerken Tijdens de driedaagse conferentie ging het vooral over de verantwoordelijkheid van de kerken in het Europese verenigingsproces en de secularisatie in Europa. Sprekers uit de orthodoxe, katholieke en protestantse tradities vertelden elkaar over de visie van de kerken op Europa. Eén van de sprekers was mw. Olga Oleinik, afkom- stig uit Wit-Rusland en algemeen secreta- ris van de orthodoxe jeugdorganisatie Syndesmos. Zij hield kerkelijke vertegen- woordigers in Wittenberg voor dat de christelijke gemeenschap gevoed wordt in “bescheiden gemeenschappen die ver- enigd zijn rond Christus, waar ze zich ook bevinden”. Te vaak is de officiële oecume- ne “een zaak van professionals”. Ze riep de kerken op om “de levende oecumene van de lokale gemeenschappen” te bemoedi- gen. Als voorbeeld noemde ze een honger- staking van een coalitie van christenen in de buurt van Minsk vanwege de dreigende sluiting door de overheid van een kerk van een pinkstergemeente. Religie als ‘consumptiegoed’ De Anglicaanse godsdienstsocioloog dr. Grace Davie stelde dat ‘religie in Europa steeds meer bepaald wordt door de markt en daardoor de verhouding van mensen tot de religie verschuift van ‘plicht’ naar ‘con- sumptie’. De groeiende aanwezigheid van nieuwe geloofsgemeenschappen, in het bijzonder van moslims, daagt onze samen- levingen volgens haar uit “om het debat over de plaats van de godsdienst in het publieke en het persoonlijke leven te heropenen”. Volgens Mgr. Aldo Giordano, algemeen secretaris van de CCEE, is de secularisatie een uitdaging om “de essen- tie van het christelijk geloof opnieuw te ontdekken”. De essentie kan als volgt worden samengevat: “God is trinitaire liefde, de menselijke persoon wordt be- paald door het kindschap van God en de betekenis van leven is het eigen leven als gave te geven”. Aan de taak van de ver- zoening onder christenen moet, zo zei hij, serieus worden gewerkt, “omdat onmis- kenbaar de verdeeldheid van christenen één van de wortels van de secularisatie is”. Brief De bijeenkomst in Wittenberg werd afgeslo- ten met een brief (voor de volledige tekst zie: www.oecumene.nl ) aan de christenen van Europa: “We zoeken naar het licht van Christus dat schijnt in de duisternis. Dit licht roept ons op om onze duisternis van wan- trouwen, achterdocht en vijandschap te erkennen en om verzoend te worden in de heilige tegenwoordigheid van Christus kruis dat onze duisternis omvormt in het licht van de opstanding. Met deze erkenning nodi- Sibiu Tussenstop in Wittenberg In april gaat de vernieuwde website www.chartaoe- cumenica.nl de lucht in. De website heeft de Vereni- ging ontwikkeld in samenwerking met de Raad van Kerken van Friesland. Met deze site willen we aan ieder die zich voor de lokale oecumene inzet een ontmoetingsplaats bieden om even op adem te komen, om inspiratie op te doen en daarna weer verder te gaan. Aan de hand van de verschillende hoofdstukken van de Charta Oecumenica worden voorbeelden uit de praktijk van de lokale oecumene gegeven als handreiking en om ideeën op te doen. Geheel vernieuwde website rond Charta Oecumenica gaat in april van start Het succes van de site is mede afhankelijk van uw bijdrage. Ondersteun uw collega’s in de lokale oecumene en kom leren van de ervaringen van anderen!