Jaargang 68 Nummer 5

opgesteld om bijna alle oude kerkgebouwen, die nog in de stad waren te heropenen. Het was een initiatief van boven af. In de buitenwijken werden drie nieuwe kerken gebouwd. Op dit moment zijn er 35 parochies her- of geopend, waarvan de meeste dicht op elkaar in het ontvolkte stadscentrum liggen. Pskov werd na de TweedeWereldoorlog eenmuseumstad. Veel kerkgebouwen werden daarom gerestaureerd en kregen een niet kerkelijke bestemming. De meeste steden hebben zo’n achtergrond niet. Daar wordt nu ieder parkje omgehakt om plaats temaken voor een nieuwe kerk. Dat leidt tot protesten van burgers, soms met succes. Dankzij sponsors zijn sommige nieuwe kerken heel luxueus. Maar vooral op het platteland zijn de kerken heel arm. De kosten van de exploitatie zijn hoog en de priesters moeten veel energie steken in het verzamelen van geld. Priesterstudenten krijgen nu vaak alleen nog het kleinseminarie (duchovnoje utsjilisjtsje) als opleiding en worden heel jong tot priester gewijd. Ze benaderen het geloof heel formeel. Ze weten wat wel en niet mag, maar kunnen Pokrof 12 Ik ben op bezoek bij vader Artemi in het dorp Gorbúnovo Gorá, regio Pskov. De oude man is een veteraan. Hij zei mij: “Tijdens de oorlog ben ik met het Rode Leger tot de Elbe gekomen. Ik heb toen de Amerikaanse soldaten een hand gegeven. Jij bent de eerste buitenlander, die ik sindsdien ontmoet heb!” Drievuldigheids-kathedraal te Pskov (Foto: Wikimedia Commons/S. en N. Pavlov) nog niet vanuit ervaring en mensenkennis over hun geloof spreken. Tegelijk werd de Russisch-orthodoxe Kerk een soort staatsideologie. Je zag een soort visuele klerikalisering van de Russische samenleving, waarbij president Poetin en patriarch Kyrill niet vandeTVweg te slaanzijn,met eenverhaal

RkJQdWJsaXNoZXIy MzgxMzI=