Jaargang 66 Nummer 4

Pokrof 2 0 Onder de titel ‘Vernieuwing van icoon- schilderkunst’ schreef Paul Brenninkmeijer in Pokrof 2018 nr 5 een artikel over de Russische icoonschilders Philip Davydov en Olga Shalamova. Beiden publiceerden een uitgebreid interview met de Servische icoonschil- der Todor Mitrovic die net als zij een verrassend nieuwe hedendaagse stijl vond voor zijn iconen die toch geheel recht doet aan de traditie. In het onder- staand artikel ziet u enkele treffende voorbeelden van zijn werk. Hij verzet zich tegen het reproduceren van oude middeleeuwse iconen, zoals veel heden- daagse iconenschilders plegen te doen. Paul Brenninkmeijer schildert zelf ook iconen. In zijn samenvatting van dit interview worden door Mitrovic indrin- gende vragen gesteld. Hoe kunnen ico- nen de mens van vandaag op een nieu- we manier aanspreken? Hoe kunnen iconen weer een echt liturgische beteke- nis krijgen die het oude evangelie op een nieuwe manier in de wereld van vandaag tot leven wekt? T odor Mitrovic is geboren in Belgrado, Ser- vië in 1972. Hij studeerde kunsten en theologie en is lid van de internationale kunstgroep ‘Eikona’ (http://eikona.org/ ). Hij do- ceert aan de Academie van Servische Orthodoxe Kerk voor Schone Kunsten in Belgrado. Hij is ge- promoveerd op de relatie tussen middeleeuwse kunst en demoderne kunst. Geen loutere reproductie van oude iconen Diepgaande theologische studie beïnvloedde dit onderzoek. Hij verzet zich tegen het reproduce- ren van oude middeleeuwse iconen. Hij ver- klaart: “Het lijkt erop dat we de geest van de kerkvaders niet begrepen hebben als het gaat om kerkelijke kunst. Wat voor ons als het voorbeeld van een na te schilderen icoon geldt, heeft een bijzondere geest. Deze geest leert ons juist om niet te kopiëren. Het hedendaagse kopiëren is onverenigbaar met middeleeuwse esthetiek. Kerkelijke kunst moet benaderd worden vanuit liturgisch perspectief, door mensen van deze tijd tot leven gebracht. En wel in een actuele culture- le context. We worden uitgedaagd om deze actu- ele culturele context te transformeren, hoe moei- lijk dit ook lijkt. In de Late Oudheid scheen het haast onmogelijk om de Romeinse cultuur, met keizers die als goden vereerd werden, te veran- deren. Maar christenen deden dit wel door hun geloof en met de hulp van God. Van ons wordt niet verwacht dat we het geloof van mensen die hier vroeger geleefd hebben tot expressie bren- gen, maar ons eigen geloof. We kunnen niet naar de kerk gaan en zeggen: “God heeft genade met ons omdat we de afstammelingen zijn van vrome mensen die hier vóór ons woonden”. Maar zo wordt hedendaagse kerkelijke kunst vaak wel opgevat. Omdat het ons aan talent of vertrouwen Moderne Servische iconen Genezing van een lamme. / / /