Jaargang 65 Nummer 3

Pokrof 1 7 Engels, behalve de Ektenie van de Catechumenen . Die vierde hij steeds in het Kerkslavisch, want voor hem was het Russische volk (in de Sovjet- Unie) in een staat van catechumenaat, zolang het communisme duurde. Overigens was hij heel uitgesproken als het over taal ging. Je kunt niet eenvoudig de Kerkslavische teksten omzetten in Engelse. ‘Want dan krijg je alleen maar een Russische liturgie in het Engels . Het moet een Ameri- kaanse liturgie worden. Dat betekent theologi- sche kennis en poëtische creativiteit.’ Kerkelijk recht als theologische discipline Op Saint Vladimir’s was professor Bogoljepov (86 jaar!) de docent voor kerkelijk recht. Hij had nog les gegeven in Sint Petersburg vóór de Russische revolutie. Hij werd ziek en Father Schmemann nam zijn colleges over. Een zegen! Want we konden enkele weken genieten van een stuk theologie van het kerkelijk recht, waar ik nog dankbaar voor ben. Het gaat niet om wetten en regels. Het gaat er om de Kerk te hel- pen haar weg naar het Koninkrijk zo zuiver en geordend mogelijk te begeleiden. In dit verband was de zorg voor een authentie- ke integratie van de Orthodoxie een belangrijke drijfveer van zijn handelen. En daarbij was de geschiedenis van het kerkelijk recht een prach- tige leerschool. Father Schmemann leed onder de verdeeldheid van de Amerikaanse Ortho- doxen over de vele ‘nationale’ jurisdicties. Voor hem was het nationalisme de ziekte van de Orthodoxie. Daarom steunde hij met alle kracht de ontwikkeling van de samenwerking van de verschillende Orthodoxe bisschoppen in de SCOBA, de Standing Conference of Orthodox Bishops of America . Maar hij wilde meer en het was hem dan ook een geweldige vreugdevolle beslissing toen in 1970 het Patriarchaat van Moskou aan de Orthodox Church in America autocefalie verleende. Niet de Orthodox Church of America, maar in America, een open uitnodiging naar alle jurisdicties op de weg van eenheid. Zo maar enkele gedachten, feiten en gevoelens, als ik terugdenk aan die mooie tijd op Saint Vladimir’s. Ja, het was een feest college te heb- ben van Father Schmemann. Maar ook hem te mogen kennen. Helaas hebben niet meer mensen van deze pro- fetische man kunnen genieten, want hij stierf veel te jong, op 62-jarige leeftijd. Eeuwige gedachtenis! Johan Meijer Father Alexander Schmemann tijdens de Grote Intocht in de Goddelijke Liturgie, ‘Christus vol- gend in zijn doortocht van deze wereld naar de Vader’ (Foto: K. Sokolov / Wikimedia Commons).