Jaargang 65 Nummer 2

Een klassiek poëem in de Russische literatuur is ‘Demon’ van Michail Lermontov (1814-1841). De symbolistische schilder Michail Vrubel (1856-1910) was gegrepen door het thema en was een groot deel van zijn leven bezig met demonen. Hierover geven we een klein tweeluik. L ermontov, vijftien jaar jonger dan Poesj- kin en even bekend en belangrijk, is nog steeds een geliefd dichter. Uit zijn niet lang maar wel schilderachtig leven noteren we een paar feiten. Hij werd in Moskou geboren, opgevoed door zijn niet onbemiddelde groot- moeder en beleefde zijn puberteit in de woelige jaren ’20 van de 19 e eeuw. Een studie aan de universiteit maakte hij niet af. In 1837 werd Poesjkin in een duel ge- dood; Lermontov gaf in een gedicht het regime hiervan de schuld. Voor straf werd hij voor enige tijd naar een legeronder- deel in de Kaukasus ver- bannen. Hij schreef zich in op een militaire school, nam deel aan het solda- tenleven en werd officier. Inmiddels publiceerde hij gedichten, had affaires, en was een lastig mens, met nogal wat conflicten. Na wat vervelende grappen op een feestje daagde hij zijn vriend Martynov, net zo’n branieschopper als hij, uit voor een duel. Hij werd in de borst geschoten en stierf tweeminuten later. De demon van Lermontov Op de enorme betekenis vanLermontov voor de Russische literatuur kunnen we hier niet in- gaan. In Nederland kennen we vooral zijn ver- taalde roman Een held van onze tijd ; hier gaat het om zijn poëem: Demon . Hij schreef de eerste regels op vijftienjarige leeftijd, en na zijn ver- blijf in de Kaukasus, geïnspireerd door Geor- gische legenden, schreef hij de rest. De demon vliegt doelloos boven de Kaukasus. Zijn bestaan – zijn eindeloze bemoeienis met het kwaad – verveelt hem. In Georgië ziet hij de Russische Demonen 3 Pokrof Michail Lermontov, door Kirill Gorbunov, 1841. (Foto: Wikimedia Commons)