Jaargang 65 Nummer 1

Pokrof 1 6 pen om de Kerk binnen te stappen met zijn eigen specifieke gave.” Krstic benadrukt dat vrijheid van geloofsover- tuiging een absoluut vereiste is voor een gezon- de religieuze beleving. Omdat wij de Kerk bin- nenstappen en daar blijven uit vrije wil. Als Serviërs geboren zijn als agnostici of atheïsten – wat bijvoorbeeld het geval was tijdens het com- munistische regime –, dan kunnen ze elke ge- loofsovertuiging omarmen waar ze bewust en vrijwillig voor gekozen hebben. Het gegeven dat individuen gedwongen zijn, nu of in het verle- den, om in bepaalde situaties een andere religie te accepteren verwijst naar de zonde van diege- nen die dat hebben afgedwongen: “Het is wel belangrijk dat wij de geloofs- overtuiging van onze naasten onvoorwaar- delijk respecteren, zelfs als we het soms niet met ze mee eens zijn. Naast misstanden be- treffende de vrijheid van religie, kent de Kerk ook het misbruik van religie en chris- tendom voor nationalistische of politieke doeleinden. Elke natie kan haar eigen plek binnen de Kerk vinden, maar de Kerk is niet in dienst van welke natie dan ook. Dat soort misstanden waren nadrukkelijk aanwezig in de 19 e en 20 e eeuw tijdens de totstandko- ming van de jonge en instabiele Balkan-na- tiestaten, en waren bedoeld voor de interne integratie van de bevolking, maar ook voor externe confrontatie […]” (Ibid.) Krstic staat bekend voor zijn werken Orthodoxie en moderniteit: thema’s uit de praktische theologie (Belgrado 2012) en De kerk in de maatschappij: in verleden en heden (Belgrado 2014, beide in Ser- visch). Daarinwordt hij herkend als eenmoder- ne stem en een volgeling van de Griekse theolo- gische denkerGeorgiosMantzarides. Krstic on- derbouwt zijn visie van de moderniteit als een bijzondere uitdaging voor de religie, die de be- tekenis en de relevantie van het geloof en van de sociale rol van de Kerk op de proef stelt. Krstic stelt vast dat indien er eventuele moei- lijkheden zijn in de verhouding van de Ortho- doxie ten opzichte van de moderniteit, dat dan vooral temaken heeftmet eenmoeilijker accep- tatie van de latere fasen van de moderniteit, maar niet met de moderniteit zelf. Een van de voornaamste en belangrijke kenmerken van de moderniteit is volgens hem het vermogen om te reflecteren. De Servische aartspriester erkent dat de mo- derne, maar ook de postmoderne mens, in gro- te mate religieus en zoekend naar God blijft, en dat hij zich vaak eenzaam in deze zoektocht voelt, o.a. vanwege het wegvallen van de officië- le Kerk als een autoriteit. “Alles wat wij vandaag de dag zien als chaos en oproer, is in essentie een zoektocht naar betekenis. De moderne mens, onze maat- - - Prof. Georgios Mantzarides