Jaargang 64 Nummer 5

Pokrof 1 8 In de drie volgende Pokrofs wordt aan- dacht besteed aan de Kerkvaders. Dit eerste artikel fungeert als een korte algemene inleiding. De volgende keer tasten we af wat de Kerkvaders beteke- nen in de orthodoxe kerken, in de derde bijdrage reflecteren we over wat Kerkvaders zouden kunnen betekenen voor hedendaagse christenen, met name in het Westen. D eze keer kijken we naar hoe de Kerkva- ders in de moderne wetenschap zijn be- studeerd. Omdat dit zich aanvankelijk grotendeels in hetWesten heeft ontwikkeld, vin- denwe er ook de westerse opvatting(en) vanwat Kerkvaders zijn. Kerkvaderstudies Het bestuderen van de Kerkvaders kwam al voor in de lange periode die wij ‘middeleeuwen’ noe- men. Tijdens de Renaissance aan het einde van die middeleeuwen ontwikkelde zich in de gees- teswetenschappen het humanisme. Vergeten we niet dat Byzantijnse geleerden (die zowel de ver- banning van de Griekse filosofie binnen de Orthodoxe Kerk als de steeds verder om zich heen grijpende Turkokratie ontvluchtten, rich- ting Italië) hierin een belangrijk aandeel had- den. Men keek graag terug naar de Klassieke Oudheid van Grieken en Romeinen als ideaal en voorbeeld voor de eigen tijd. Niet alleen de niet- christelijke antieke culturen stonden daarbij hevig in de belangstelling, ook nam de aandacht toe voor de bronnen van het christelijke geloof: de Hebreeuwse Bijbel – het ‘Oude Testament’ – en het Griekstalige Nieuwe Testament, alsook de vroege na-Bijbelse auteurs: de ‘Kerkvaders’. Vanaf het ontstaan – begin 16 e eeuw – van de Hervorming in het westerse christendom, die zich ook als een herbronning presenteerde, wer- den de Kerkvaders ingezet in de debatten en polemieken tussen protestanten en katholieken. De vier belangrijkste kerkvaders van het Westen op een vierluik door Carlo Bracceso, Italië, late 15 e eeuw : vlnr paus Gregorius de Grote, Ambrosius van Milaan, Augustinus van Hippo en Hiëronymus. (Foto: Wikimedia Commons) De Kerkvaders 1. In westers christendom en weten schap