Jaargang 62 Nummer 3

1 9 Pokrof Vader Pavel Adelgeim (Pskov, Rusland) preekte vanuit een diepe en brede ach- tergrond. Hij putte uit het ‘oude’ en het ‘nieuwe’ testament, uit de kerkvaders, de gebeden van de liturgie en uit zijn persoonlijke ontmoetingen met inspire- rende mensen. Hij liet zich met name inspireren door de zogeheten ‘Zilveren Eeuw’ van de Russische cultuur en theo- logie: de periode 1860-1920. Een bijzon- der aspect van zijn prediking waren de gedichten die hij in zijn preken ver- werkte. Schrijver, acteur en regisseur Viktor Jakovlev hield daarover een inleiding op de conferentie ‘Een bijzon- dere visie op de kerk’, die het Instituur voor Oosters Christendom (Nijmegen) in november jl. organiseerde over deze bijzondere priester. Jakovlev was twin- tig jaar lang voorzitter van de parochie van de Myrrhedragende Vrouwen te Pskov, waar vader Pavel van 1989 tot 2013 diende. I n de preken van vader Pavel klonken vaak gedichten, klassieke en hedendaagse. Meestal verwerkte hij die in zijn preken, maar een enkele keer ook op andere plaatsen in de liturgie. Hij vlocht bijvoor- beeld het gedicht van Aleksej Tolstoj ‘Johannes Damascenus’ in tussen de verzen van de Zaligsprekingen. Ook tijdens een begrafenisdienst citeerde hij soms een gedicht, staande naast de kist. Hij was zelf ook een verdienstelijk dichter. Op zijn 75 e verjaardag op 1 aug. 2013, enkele dagen voor zijn tragische dood, reciteerde hij vlak voor de communie het volgen- de gedicht van Osip Mandelstam over de eucha- ristie: Zie hier de kelk, die als een gouden zon prijkt in de lucht op dit grootse moment. Hier moet alleen de Griekse taal klinken. De hele wereld wordt handzaam als een gewone appel. De gebedsdienst is als een feestelijke straal, het licht in de koepel van een ronde kerk in juli. Wij kunnen volop op adem komen in een tijdloze ruimte, waar de tijd geen betekenis heeft. De eucharistie is als een eeuwigheid op het mid- den van de dag. Iedereen neemt deel, jubelt en zingt. De goddelijke kelk is voor iedereen zicht- baar en blijft maar overstromen van onuitputte- lijke vreugde. Harmonie tussen vorm en inhoud We moeten hier eerst ingaan op de relatie tussen vormen inhoud bij de liturgische diensten. Pries- ters hechten niet altijd veel waarde aan de vorm- geving van de diensten. Maar vader Pavel had juist veel aandacht voor een verzorgde vormge- Een soort aardverschuiving Vader Pavel Adelgeim en Viktor Jakovlev (Foto: archief P. Baars).