Jaargang 62 Nummer 1

Pokrof 1 3 Het Laatste Oordeel I ‘Then the boneswill rise inHades and seek their parts’ 1 (Eng. vert. citaat uit Efrem’s Preek over de Wederkomst ) Aan deWederkomst van de Heer en het LaatsteOordeel werden vooral in de 15 e en 16 e eeuw vele voorstellingen in de sacrale kunst gewijd. Aan de hand van relevante Bijbelcitaten (in cursief) en vertalingen van de opschriften (tussen aanhalingste- kens) leiden Victoria van Aalst en Annette Rijtma u in twee artikelen door zo’n voorstelling. Uitgangspunt voor dit artikel is eenwel zeer gedetailleerde icoon van het LaatsteOordeel. Deze icoon, met zijn afmetingen van 170 x 130 cm, dateert uit de eerste helft van de 16 e eeuw en bevindt zich nu in de achttiende-eeuwse houten kerk van de H.H. Cosmas enDamianus in het dorp Lukov-Venécia inOost- Slowakije. Lukov-Venécia ligt in het Karpatengebergte dat delen van het huidige Slowakije, Polen, Oekraïne en Roemenië beslaat. De nummers van de verschillende scènes corresponderenmet die op de afbeelding. In het eerste artikel ligt de nadruk op het goddelijke en het goede; in het tweede wordt dat tegenover het kwaad gesteld en komen de duivel, de zonden en de straffen die daarvoor staan aan bod. 1 ‘Dan zullen de beenderen opstaan in het Dodenrijk en zoeken naar hun lichaamsdelen’. Uit: ‘Ephraim the Syrian’s Sermon on the Second Coming of our Lord Jesus Christ’, in: John-Paul Himka, Last Judgement Iconogra- phy in the Carpathians , Toronto 2009 p. 208, waaruit voor dit artikel o.a. is geput ( red .). De Grieks- katholieke hou- ten kerk van Lukov-Venécia stond eerst in Zuid-Polen, werd uit elkaar gehaald en weer opge- bouwd in begin 18 e eeuw (1708) in het oosten van Slowakije. De icoon van het Laatste Oordeel is van veel eerdere datum: 16 e eeuw (1500- 1600). (Foto: H. Moravec/ Wikipedia)