Jaargang 61 Nummer 4

Pokrof 4 king van de Krim er werkelijk over denkt, komen wij niet te weten. Alle protesten – onder andere die van de 17% autochtone Krim-Tata- ren – worden door het propagandamechanisme zorgvuldig afgeschermd. Ontevredenheid uitgebuit Maar hier staat al Europees belang op het spel! Want de tactiek die Poetin voor de Krim gebruikte, leent zich voortreffelijk voor herge- bruik. Het gaat hem immers niet om een mili- taire invasie, niet om oorlog voeren of om gebiedsuitbreiding ten koste van een ander land. Waar het hem om gaat is om de bescher- ming van ‘etnische Russen‘ waar ook ter wereld. Dat is een humanitair doel, en zo wil Poetin graag gezien worden. Wat wij vóór de verdrijving van Viktor Janoekovitsj nooit ge- merkt hadden, bleek sinds 22 februari zonne- klaar: langs de hele zuid- en oostrand van Oe- kraïne doken lieden op die er naar snakten door Rusland ‘bevrijd’ te worden! Wie had dat gedacht? Nee, er komt nog steeds geen invasie van troepen in Russisch legeruniform. Maar er zijn sinds lang – zeker al sinds de tijd van Viktor Janoekovitsj – Russische infiltranten die, onder een perfect geleide propaganda, doordringen op die plekkenwaar zij de grootste ontevreden- heid verwachten. En wie zou onder de Oe- kraïense bevolking, na 23 jaar van uitbuiting door de ‘oligarchen’, geen reden tot ontevre- denheid hebben? Behalve infiltranten komen er ook individuele vechtersbazen, avonturiers, een soort vreemdelingenlegioen ofwel ‘een zootje ongeregeld’, die merkwaardigerwijze over de meest geavanceerde Russische wapen- technologie blijken te beschikken. Velen ko- men uit Tsjetsjenië, waar ze in hun recente oor- log tegen de Russen alle morele normen verlo- ren hebben. Geen stem van het volk De reactie van de interim-regering in Kiev was eerst wat aarzelend – men wilde vooral de Rus- sen niet provoceren –, maar sinds de verkiezing van de nieuwe president Petro Porosjenko doet de regering al het mogelijke ommet haar slecht toegeruste leger deze ontwikkeling te stoppen. Geweld wordt beantwoord met tegengeweld. Het beeld van een regionale burgeroorlog is compleet. Gespeelde verontwaardiging bij Poe- tin: “Oekraïense strafexpedities richten zich tegen het eigen volk!” Van eigen volk is inmid- dels al geen sprake meer, want de separatisten beschouwen Oekraïne als buitenland. Van de ene dag op de andere werden er een Onafhan- kelijke Volksrepubliek Donetsk en een Onaf- hankelijke Volksrepubliek Loegansk uitgeroe- pen – zonder grondwet, zonder rechtspraak, zonder eenduidige doelstelling, ja zonder eco- nomische basis. Eén ding is duidelijk: het ‘volk’ van deze volksrepublieken heeft nauwelijks een stem in het kapittel. De nationale verkie- zingen op 25 mei werden door de machtheb- bers van het ogenblik getorpedeerd, onder andere door de vernieling van stemhokjes en de verbranding van stembiljetten. Gevaar voor lijf en leden Ten tijde dat ik dit schrijf zoeken vele families uit de Krim en de oostelijke Oekraïne een goed heenkomen in Kiev of verder in het westen. Het kan zijn dat ze nog steeds geloven in de Russi- sche propaganda, maar omwille van hun lijfs- behoud menen ze te moeten vluchten. De uit- reis van andere Oekraïners naar Rusland wordt aldaar in de media breed uitgemeten: zie je wel, ze ontvluchten de sinds februari losgebarsten machtsgreep van “extremisten, fascisten, nazi’s... Want dit wordt hun door de Russische propa- ganda voorgehouden! Er wordt geschoten en gebombardeerd. Het aantal dodelijke slachtoffers heeft de tweedui- zend al overschreden. Westerse reacties Voor de Oekraïense regering zou het van levensbelang zijn de penetratie van steeds nieuwe, anonieme terroristen en de toevoer van oorlogsmaterieel uit Rusland te kunnen tegenhouden, want nu is de verdediging van haar grondgebied zoveel als dweilen met de kraan open. “Poetin heeft zijn parlement ge- vraagd een eerder gegeven machtiging tot mili- taire invasie van Oekraïne in te trekken”, zo lezen wij eind juni in de westerse media. In de commentaren klinken goedhartige woorden als ‘ontdooiing’ en ‘doorbraak’. Maar militaire invasie is van het begin af nooit Poetins bedoe- ling geweest – hij weet veel slimmere methoden om Oekraïne in zijn macht te krijgen. De Oe- kraïense autoriteiten kunnen een aantal toe- gangswegen afsluiten, maar een efficiënte be- waking van de hele 2.200 km lange grens met Rusland is onmogelijk. De reacties uit de westerse wereld lopen uit- een. In de Baltische landen, in Polen en in Mol- davië is men geschokt; want wat Poetin zich nu met betrekking tot Oekraïne veroorlooft, kan zich weldra ook tegen hén keren. De NAVO