Jaargang 61 Nummer 4

Informatie over de toestand in Oekraïne in augustus 2014 kan niet meer zijn dan een snapshot , een momentopname. Want de oorlog die daar aan de gang is, duurt voort. Dagelijks vallen er slachtoffers en de emoties van de bevolking worden steeds heftiger. Het gaat om een dyna- miek van dreiging en geweldpleging die de westerse wereld ten nauwste aangaat. Ze moet zich steeds afvragen wat haar volgende stap zal zijn in dit machtsspel en kan niet blijven stilstaan bij eenmaal getrokken conclusies. I n het afgelopen voorjaar, toen de Krim in een oogwenk van Oekraïens Russisch was geworden, konden wij nog proberen beide kanten van de zaak te belichten. De Krim was vanwege zijn strategische ligging altijd al betwist gebied: Grieken, Goten, Byzantijnen en Turken hadden er beurtelings de macht. Sinds 1783 behoorde de Krim toe aan Rusland, hoewel er nog een eeuw lang bloedige conflic- ten tussen Rusland en Turkije uitgevochten werden. Na een korte periode van onafhanke- lijkheid werd het schiereiland in 1921 een deel van de Sovjet-Unie, dat vervolgens in 1954 door Nikita Chroesjtsjov aan Oekraïne werd toegewezen. Poetins “correctie” De verhoudingen kwamen opnieuw op scherp te staan toen in 1991 de Sovjet-Unie uiteenviel en Oekraïne onafhankelijk werd. Rusland wil- de ten behoeve van zijn Zwarte Zee-vloot de militaire haven van Sebastopol niet verliezen en kreeg deze daarom voor beperkte tijd van Oekraïne in pacht. President Poetin evenwel beschouwt, zoals wij weten, het uiteenvallen van de Sovjet-Unie als “de grootste geopolitieke ramp van de 20 e eeuw” en maakt nu aanstalten om deze zover mogelijk in haar oude omvang te herstellen. De inlijving van de Krim bij Rus- land, op 16 maart van dit jaar, noemde hij “de correctie van een politieke vergissing uit 1954”. Ons, westerse toeschouwers, wordt geleerd dat wij deze beslissing van zijn kant moeten begrij- pen. Kreeg Poetin niet van het Russische parle- ment een daverend applaus? ‘Eindelijk echt een sterke man! Zo’n goeie hebben we sinds Stalin niet meer gehad...’ En inderdaad: iets negatiefs over Stalin te schrijven is nu in Rus- land bij de wet strafbaar gesteld. Hoe de bevol- Oekraïne in oorlog 3 Kerk in de schaduw…Wellicht symbolisch voor de posi- tie van de kerken in de Oekraïne-crisis. Een van de kerkgebouwen van het Oekraïens-orthodoxe Holenklooster (onder patriarchaat Moskou) te Kiev (Foto: P. Brenninkmeijer). Pokrof