Jaargang 61 Nummer 2

Pokrof 1 8 Recensie Reading the Gospels with the Early Church. A Guide (= De Evangelies lezen met de Vroege Kerk. Een gids) Edited by Tamara Grdzelidze, Faith and Order Paper 213, World Council of Churches Publications, 2013. I n Pokrof 2013-4 verwees pater Michel Van Parys in een interview over de actuele bete- kenis van de Kerkvaders, naar bovenstaan- de uitgave van de Wereldraad van Kerken. Hij is zelf een van de samenstellers. Het bracht mij ertoe het boekje als uitganspunt te gebruiken voor Be- t Dra- sha- -Oosters christelijk Leerhuis 2014-2016 in Den Bosch. 1 Wat is er zo inspire- rend aan? Bij zes toegankelijke Evangelieteksten (para- bels van de Zaaier en van de Verloren Zoon, het Onze Vader, de Bruiloft van Kana, het verhaal van Martha en Maria en de verrezen Christus verschijnend aan Maria Magdalena) plaatst het korte commentaren van Kerkvaders van Oost en West – Syriërs, Grieken en Latijnen. Chrysostomus, Augustinus en Efrem e.a. pas- seren de revue. Er wordt uitgelegd wie deze of gene kerkvader was, er zijn aanzetten “Voor reflectie, discussie en gebed”. Eenmeditatieve, biddende benadering is in de behandeling van de bijbel- en kerkvaderteksten geweven. Elk van de zes hoofdstukjes eindigt met een kort gebed uit de Bijbel, van een kerkvader of van een hedendaagse iemand. Het boekje is bedoeld als oecumenische gids,“om onze gemeenschappelijke bronnen van christelijke spiritualiteit op een creatieve manier opnieuw tot ons te nemen”. Het gaat daarbij om de eerste vormgevers van de chris- telijke traditie, hier – om een zo groot mogelijk bereik te hebben en niet vast te houden aan een erg mannelijke benaming – geen ‘kerkva- ders’ genoemd, maar samengevat onder de term ‘Vroege Kerk’. Het Concilie van Chalce- don (451) markeert dit tijdperk, “voordat er langdurige scheuringen in de ene, heilige, katholieke en apostolische kerk kwamen”. De plaats en (verschillende) methodes van bijbel- uitleg in de Vroege Kerk worden kort uitgelegd (pp xiii-xix). En – oecumenisch uitgangspunt – “wij geloven dat het bestuderen van de leraren van de Vroege (ongedeelde) Kerk meer deuren kan openen naar de zichtbare kerkelijke een- heid: één geloof en één eucharistische commu- nio” (alle citaten: pp ix-x). Het boekje is gemaakt door protestanten, orthodoxen en katholieken, allen leden van Faith and Order (Geloof en Kerkorde) van de Wereldraad, waaraan ook de Rooms-katholie- ke Kerk – hoewel geen Wereldraad-lid – parti- cipeert. Het eigenlijke werk deden metropo- liet Hilarion Alfeyev, archimandriet Cyril Hovorun (beiden Russisch-orthodoxe Kerk), ds Susan Durber (United Reformed Church in Britain), dr Tamara Grdzelidze (Georgisch- orthodoxe Kerk) en de reeds genoemde katho- lieke Michel Van Parys. Het belang van het boekje wordt mooi uitge- drukt in het Voorwoord: “Degenen die niet vertrouwd zijn met de gang naar de vroege bronnen (van de Kerk), zullen hier een leven- dig gevoel van continuïteit met het geloof van de Kerk van alle eeuwen ontdekken; degenen die meer vertrouwd zijn met de ontmoeting met de geschriften van de vroege heiligen en getuigen van de Kerk, zullen ontdekken dat de inzichten van anderen, wier eerste toevlucht naar de Schrift was, hun eigen lezing van deze teksten verrijkt” (p. viii). De Wereldraad-uitgave heet ‘De Evangelies lezen met de Vroege Kerk’: een sympatieke be- schrijving van hoe wij de geschriften van de Vroege Kerk (en oosterse Kerken) vruchtbaar kunnen maken, zowel oecumenisch als per- soonlijk. Lezen-mét laat ruimte voor het inspi- rerende van (vroege en oosterse) kerkvaders vanuit hun achtergrond én voor de context van nu, waarin wij met onze vragen en uitdagingen het bijbelse getuigenis tot ons nemen. 1 De Katholieke Vereniging voor Oecumene heeft twee leerhuizen: Be- t Dra- sha- -Oosters christelijk Leerhuis (sinds 2006) samen met de Protestantse Gemeente van ’s-Hertogenbosch en het leerhuis Didaskalíon (sinds 2010) te Hernen samen met de A.A. Brediusstichting.