Jaargang 61 Nummer 2

Pokrof 1 3 ken. In veel plaatsen delen zij hetzelfde kerkge- bouw. Koptische christenen vind je in alle bevolkingsklassen in Egypte. Tot 1952, het jaar van de revolutie door de legerofficieren, behoorden de Koptische christenen tot de lei- dende klasse. Zij hadden een belangrijke rol in het landsbestuur. Een vorige secretaris-gene- raal van de Verenigde Naties, Boutros Bou- tros-Ghali (1992-1997), was een Kopt. Hij is afkomstig uit een voorname Koptische familie in Caïro. Economisch gezien zijn de Kopten in Egypte een sterke groep. Zij werken veel in de zogenoemde vrije sector, waaronder het toe- risme. In de industrie en in de handel zijn de Kopten ook goed vertegenwoordigd. Slechte economie Cees van Dam vertelt verder over het onder- wijs in Egypte, dat hij van relatief goede kwali- teit vindt. Ik vraag hem of er sinds de ontwik- kelingen van de laatste jaren veel Kopten naar het buitenland vertrekken en waarom zij dat doen. Vervolgens vraag ik hem naar de zeven Koptische parochies in Nederland. ‘Vanwege de sterk verslechterde economische omstandigheden en ook wel om de spanningen tussen de verschillende bevolkingsgroepen hebben veel Koptische christenen hun toe- vlucht in het buitenland gezocht. Ik merk daarbij op dat westerse media en buitenlandse Koptische organisaties sterk de nadruk leggen op allerlei incidenten waarbij Kopten het slachtoffer zijn van agressie en terreur door moslims. De werkelijk is echter een stuk genu- anceerder. Veel Koptische christenen in Nederland zijn hier om economische redenen. Dat is al vele jaren gaande. Onder president Nasser was het de sterk verslechterende eco- nomische situatie die veel Koptische christe- nen maar zeker ook moslim-Egyptenaren er toe bracht hun heil te zoeken in het buiten- land. Ze zochten een beter leven in de Ara- bische buurlanden, met name in de Golfstaten, maar ook in Europa en de Verenigde Staten. Vaak met succes. De meeste emigranten wis- ten een goed leven op te bouwen in hun nieuwe land. Zo ook in Nederland. In de jaren ’70 en ’80 kwamen de nodige studenten naar Neder- land om o.a. te werken in het Westland en Den Haag. Egypte is allerminst een vergrijsde sa- menleving. De helft van Egyptische bevolking (ruim 85 miljoen in 2013) is jonger dan 25 jaar. Het is voor deze hele jonge bevolking, moslim zowel als Koptisch, al jarenlang duidelijk dat welk regiem dan ook, zelfs onder buitenge- woon gunstige economische omstandigheden, niet in staat zal zijn dat enorme potentieel aan jonge mensen en arbeidskracht werkgelegen- heid en perspectief te bieden. Men trekt naar buiten, o.a. naar Nederland, maar bijvoorbeeld ook veel naar Canada. Mede hierdoor zijn de Koptische parochies in Nederland sinds de jaren ’80 enorm gegroeid. In 2013 werd het bis- dom Nederland ingesteld. Anba Arseny werd op 16 juni 2013 benoemd tot eerste bisschop. De Koptische parochies in Nederland zijn tamelijk welvarend’. De Koptisch-orthodoxe paus Paus Tawadros II is opvolger van paus Shenouda die in 2012 overleed. In de politieke verschuivingen het afgelopen jaar kwam ook paus Tawadros in het nieuws. Hoe is zijn invloed in de samenleving? Heeft hij veel invloed op de Koptische christenen? ‘Paus Tawadros – Theodorus – is heel voorzich- tig in zijn relatie tot de islam. Wanneer je kijkt naar het samenleven in dorpen en steden, dan zie je dat het samenleven van moslims en christenen over het algemeen niet verkeerd is. Egyptenaren zijn geen scherpslijpers. Dat men nu voor de voortzetting van een militair regi- me heeft gekozen, wil zeggen dat de meerder- heid van de bevolking geen islamitische staat wil. Paus Tawadros is een gematigd man. Ik zie die houding ook in zijn ontmoeting met de grootmoefti van Egypte en met andere kerke- lijke leiders. Paus Tawadros heeft geen heel grote invloed op de ontwikkeling in de samen- leving; hij mist ook het retorische talent van zijn voorganger. Hij is echter wel een man van gezag waarnaar geluisterd wordt: hij is immers door God zelf gekozen. Hij, en ook de Kopten, vinden dat een bisschop dicht bij de mensen moet staan. Men luistert naar de bisschoppen, maar men loopt zeker niet slaafs achter hen aan.’ Huidige situatie Kopten Sinds het aftreden van president Morsi zijn er regelmatig aanslagen op kerken gepleegd. U heeft contact met Koptische christenen in Egypte. Hoe kijken zij tegen de situatie aan? Is er nog vertrou- wen in de toekomst? ‘Aanslagen zijn er zeker geweest. Er zijn momenten waar opgebouwde spanning tot ontlading komt. Midden-Egypte is een gebied waar al tientallen jaren lang – soms – de vlam in de pan slaat. Allerlei culturele en economi- sche redenen zijn daartoe aanleiding. De situ- atie nu is er een van anarchie. Allerlei extreme