Jaargang 49 Nummer 3

POKROF 5 In de vorige Pokrof poneerde Herman Teule elf stellingen over oosterse christe- nen en de migratie. Mevrouw dr. Elham Khalil, specialist Internationale Com- municatie en directeur van het Koptisch Museum reageert op enkele stellingen uit zijn artikel. De migratie van christenen uit het Midden- Oosten kwam echt op gang na de politieke onafhankelijkheid van verschillende Ara- bische landen rond 1950-1960, die was ver- bonden met Arabisch nationalisme en een islamitische opleving. Herman Teule stelt dat het niet juist is om ‘globale uitspraken te doen over de oorzaken van deze migratie’ (stelling 2), omdat rekening moet worden gehouden met de omstandigheden van de afzonderlijke regio's of nationale staten en de individuele religieuze gemeenschap. Maar als academici de geschiedenis zouden bestuderen en zouden analyseren in de hui- dige context, zouden ze heel goed de reden van de migratie aan kunnen geven, name- lijk de discriminatie en de sociale en poli- tieke beperkingen waar christenen mee te maken hebben sinds de overheersing van de islam vanaf 641. De vrijheid van christenen wordt beperkt op de arbeidsmarkt, in de handel, bij het bouwen van kerken en in het culturele en politieke leven. Christenen spelen geen rol in de media en hebben geen vrijheid van pers, of onderwijs. Voeg daar- aan nog toe de non-tolerante sfeer in het alledaagse leven. Teule noemt als voornaamste oorzaken van de migratie economische en politieke facto- ren (3). Maar dat zijn de gevolgen van die achterliggende oorzaak: de religieuze dis- criminatie. De economische en politieke factoren staan niet op zichzelf. Als je geen winkel kunt openen, omdat je christen bent, of als je als dokter patiënten kwijt- raakt, omdat je christen bent, vindt de eco- nomische reden voor migratie zijn dieper- liggende oorzaak in de religieuze discriminatie. Volgens Teule emigreren christenen mak- kelijker dan moslims vanwege hun langere OOSTERSE CHRISTENEN EN DE MIGRATIE S HR S E I migratiegeschiedenis (3), maar wat belang- rijker is, is dat moslims kunnen kiezen of ze in hun land blijven of niet. Christenen heb- ben eigenlijk geen keuze. Teule wil de isla- mistische factor niet te sterk benadrukken, omdat dat naar de toekomst toe een grote druk legt op het samenleven van moslims en christenen in het Midden-Oosten (4), maar zwijgen over de echte reden van de migratie zal de situatie van de christenen die in het Midden-Oosten wonen niet ver- beteren. Kopten in Eindhoven Het geloof is nu verbonden met plaatsen, kloosters en kerken. Als deze zouden ver- dwijnen, zou er een sluier over het verleden komen te liggen. Oosterse christenen in de diaspora zullen hun geloofsinspiratie uit boeken en de kerk in het buitenland moe- ten putten. Als Teule zegt dat oosters-chris- telijke gemeenschappen in de diaspora onvermijdelijk hun eigen identiteit verlie- zen, zowel op etnisch als religieus gebied (5), hoeft dat niet negatief te zijn. Oosterse christenen in de diaspora blijven actieve participanten in hun eigen kerk, ook al ken- nen ze geen Arabisch meer en worden de diensten in het Engels of de plaatselijke Europese taal gehouden. Aan de andere kant trekken oosterse kerken andere men- sen uit het immigratieland aan. De kerken worden er meer divers door. Ook u kunt reageren. Reacties kunnen worden ver- stuurd naar het redactiesecretariaat (voor het adres zie de colofon). De redactie kan ingezonden reacties inkorten en behoudt zich het recht voor reacties te weigeren. Foto: K. van Hasselt