Jaargang 49 Nummer 3

POKROF 4 Tijdens mijn theologiestudie in Utrecht bezocht ik Byzantijnse vieringen. Ik had een groeiende belangstelling voor de liturgie, de iconen, de koorzang. Na mijn stu- die wees pater Johan Meijer mij op de cursus voor toekomstige celebranten van de Byzantijnse ritus. Ik heb tijdens die cursus veel geleerd van Johan Meijer en Piet Al, ook veel gelezen en veel inspiratie ervaren. Ik zeg dit in alle bescheidenheid, omdat ik weet dat de wereld van de ooster- se liturgie, spiritualiteit, kerken en culturen zeer omvattend en rijk is. De gezangen, de iconen, de gebe- den: het is mooi en aangrijpend, maar er is meer dat mij boeit, en dat heeft alles te maken met ons verbeeldend bewustzijn. Ik denk dat de liturgie bestaat bij de gratie van een verbeelde werkelijkheid. Dat geldt voor de westerse litur- gie, maar het komt naar mijn beleving intenser tot uitdrukking in de Byzantijnse liturgie. Iconen willen in de liturgie niet alleen schoonheid creëren, maar op de eerste plaats een werkelijkheid verbeelden: de werkelijkheid van God en zijn Rijk. Al degenen die ons zijn voorgegaan in geloof, hoop en liefde, zijn niet weg. In de iconen zijn zij nog steeds bij ons aanwezig. Dat is een hoopvolle gedachte. In de Byzantijnse liturgie is reali- teit niet in tegenspraak met sym- boliek of mystiek. In onze wester- se cultuur, die zo rationeel is ingesteld, lijkt het wel of ver-beel- ding meteen wordt gezien als in- beelding. Maar dat is het voor mij allerminst. De liturgie tilt ons op in Gods aanwezigheid, of laat die Werkelijkheid over ons neerdalen. Ik zie het als een wederzijdse ver- rijking. Parochiepriester zijn in de Nederlandse bisdommen brengt helaas steeds meer (re-)organisa- tie en management met zich mee. Mijn omgaan met de Byzantijnse traditie, mijn liefde voor de litur- gie en de iconen heeft mij weer laten zien waar het als priester en als gelovige om gaat, wat blijvend en onaantastbaar moet zijn. Ik wil meer en meer groeien in de spiritualiteit en de vreugde van deze liturgie. Als celebrant ben je voorganger, maar evenzeer gelovi- ge die in overgave moet kunnen vieren en bidden. Alleen iemand wiens hart is geraakt door Gods aanwezigheid in de liturgie kan anderen raken om die Aanwezig- heid op het spoor te komen. Ik hoop daar een bijdrage aan te mogen leveren, ook in samenwer- king met de Byzantijnse koren. Koorzangers wens ik toe, dat de spiritualiteit van de liturgie hen mag blijven boeien. Het zou goed zijn als de Byzantijnse liturgie meer gevierd zou worden in Nederland, maar dan ook in de Nederlands taal. Het geeft mensen een kans om vertrouwd te raken met de rijkdom van de Byzantijn- se traditie. In kranten en tijdschriften lees ik regelmatig dat mensen op zoek zijn naar zingeving en spirituali- teit. In mijn pastorale werk ervaar ik dat dit waar is. Maar zingeving en spiritualiteit vragen wel inves- tering. Wie dat durft zal ervaren dat het de moeite loont. NIEUWE VOORGANGERS BYZANTIJNSE LITURGIE BYZANTIJNSE Dolf Langerhuizen werkt als priester van het bis- dom Rotterdam in Voorburg. Sinds vorig jaar kan hij voorgaan in de Byzantijnse liturgie. Verbeelde werkelijkheid Dolf Langerhuizen