Perspectief 2021-54

10 Dr. Vincent Hunink Perspectief 2. Latere fasen Daarna gaat de VA verder met een meer beschrijvende passage. Antonius, trekt verder de woestijn, naar een nieuwe eenzaamheid, waarbij hij opnieuw door veel mensen wordt ge- volgd. Zijn manier van leven leidt tot zoveel belangstelling, dat de woestijn ‘ een bloeiende stad ’ wordt, zoals Athanasius het in een fraaie paradox verwoordt. De ooit verlaten streken raken dicht bewoond door kluizenaars en monastieke groepjes. En vervolgens gaat Anto- nius een nóg grotere eenzaamheid opzoeken. Het is een fascinerende beweging: mensen komen naar hem toe, ze gaan volgen, hij treedt ook af en toe gericht naar buiten, maar zoekt aansluitend dan steeds grotere eenzaam- heid. Een paar voorbeelden waar dit goed te zien is: Toen Antonius zag dat hij door veel mensen werd lastig gevallen en niet de kans kreeg om naar zijn zin teruggetrokken te leven zoals hij verlangde, zette hem dat aan het denken: het mocht niet zo zijn dat hij door alles wat de Heer via hem deed verwaand werd of dat iemand anders hem daardoor te hoog aansloeg. Na ampel beraad besloot hij de Opper-Thebaïs in te trekken, waar niemand hem kende (...) Op een keer kreeg hij van de monniken het verzoek naar hen af te dalen en hen enige tijd op hun eigen plekken te bezoeken. Hij ging op weg (…) Bij aan- komst bij de buitenste kluizen werd Antonius door iedereen omhelsd, want men beschouwde hem als een vader. En op zijn beurt bracht hij voor hen een soort proviand vanuit het gebergte mee: hij trakteerde hen op zijn woorden en liet hen delen in het goeds dat hij gevonden had. (…) Na een pa ar dagen keerde Antonius weer terug naar de berg. Vanaf die tijd trokken vele mensen naar hem toe, en ook zieken waagden zich aan de tocht. (fragmenten uit VA 49-55) In het slotstuk van de VA, als het verhaal van Antonius ’ leven en de innerlijke dynamiek ervan duidelijk zijn geworden, krijgt de lezer nog een reeks boeiende passages te lezen. Het betreft elementen zoals die in de latere traditie van heiligenlevens vaste onderdelen zouden worden: verhalen over bijzondere genezingen en wonderen, over visioenen en