Perspectief 2021-53

2021-53 Van algemeen priesterschap tot nieuwe evangelisatie 15 Een priester brengt God bij de mensen, de mensen bij God. Waar het gaat om het alge- meen priesterschap, denk ik dat de vraag niet zou moeten zijn: hebben ‘gewone gelovigen’ directe toegang tot God, maar: Hoe kunnen zij God present stellen in deze wereld? En, omgekeerd: hoe kunnen zij deze wereld bij God brengen? Ook in Lumen gentium zie ik dit tweerichtingsverkeer. Enerzijds gaat het om verkeer van de mens richting God; daarover spreekt Lumen gentium 11, over de uitoefening van het algemeen priesterschap in de sa- cramenten. Door het doopsel worden gelovigen ‘ingelijfd in de Kerk,’ door het vormsel ‘hechter met de Kerk verbonden,’ in de eucharistie ‘dragen zij het goddelijk Offerlam en met het lam ook zichzelf aan God op,’ enzovoort. Maar tegelijkertijd vragen die sacramen- ten om een omgekeerde beweging; van God naar de wereld. Door de doop worden mensen ‘eraan gehouden het geloof … tegenover de mensen te belijden,’ door het vormsel worden zij ‘nog meer ertoe ver plicht als ware getuigen van Christus in woord en daad het geloof te verspreiden en te verdedigen,’ door de eucharistie gevoed ‘geven zij concreet gestalte aan de eenheid van het Godsvolk’ (LG 11), enzovoort. ‘Op grond van hun speci- fieke roeping moeten de leken Gods koninkrijk zoeken door tijdelijke aangelegenheden te behartigen en overeenkomstig Gods wil te besturen … en als zuurdesem als het waren van binnenuit bij te dragen aan de heiliging van de wereld’ (LG 31). In de nadere uitwerking van deze dubbele beweging kan de Katholieke theologie opnieuw veel leren van de protestantse. De gedachte van een algemeen priesterschap gaat terug op 1 Petrus 2:6.9, waar aan de ontvangers van de brief wordt geschreven: Laat ook uzelf als levende stenen voegen in de bouw van de geestelijke tem- pel. Draagt als een heilig priesterschap geestelijke offers op, die welgevallig zijn aan God door Jezus Christus. … Gij zijt een uitverkoren geslacht, een ko- ninklijk priesterschap, een heilige natie, Gods eigen volk, bestemd om de roemruchte daden te verkondigen van Hem die u uit de duisternis heeft ge- roepen tot zijn wonderbaar licht. De beste actualiserende uitleg van wat er in 1 Petrus staat over het algemeen priesterschap tref ik bij de protestantse theoloog Stefan Paas. Deze wijst erop dat de Kerk waarvoor Petrus schreef zich net als de Kerk in onze tijd in een minderheidspositie bevond. De chris- tenen zijn vreemdelingen in hun eigen land: anders dan de anderen en relatief machteloos