Perspectief 2020-47

2020-47 De Church of England en synodes 49 elkaar krijgen om in de eerste plaats reeds rond de tafel te zitten. Dit lijkt een uitermate risicovol mechanisme te zijn voor een Kerk die een systeem van synodaal bestuur heeft omarmd: er zou door alle partijen, inclusief de bisschoppen, vertrouwen gesteld moeten worden in dat bestuur. Uiteindelijk zijn deze luidruchtige stemmen, samen met vele andere en vaak rustigere stemmen, vertegenwoordigd – wellicht oververtegenwoordigd – in de Synode, en het is door de mechanismes van geïnstitutionaliseerd conflict dat deze stem- men het best gehoord worden. 7. Synodofobie en de vertegenwoordiging van de leken De rol van de synodes is zelfs nog complexer in het wereldwijde Anglicanisme. Het concept ‘episcopacy’ dat in de Anglicaanse gemeenschap is ontstaan, heeft, door de grillen van de geschiedenis, meermaals gefaald om gepast gewicht te geven aan de rol van synodes en de rol van de leken. Bisschoppelijk leiderschap werd vaak verward met bisschoppelijk au- toritarisme. Het is waarschijnlijk om deze reden dat, zoals Valliere schrijft, de aanblik van conciliair of synodale autoriteit ‘als intrinsiek tegengesteld aan vrijheid… krachtig blijft in het An glicanisme tot op vandaag’. 20 Het principe van synodaliteit is nauwelijks ontwikkeld in de structuren van de Anglicaanse Gemeenschap. Dit betekent dat er de kerken die net als de Church of England door synodes bestuurd worden niet echt gevoelig zijn voor wat ‘conciliaire legitimiteit’ genoemd kan worden in de bredere Anglicaanse Ge meenschap. De leken, die betalen voor de Kerk, zullen het afkeuren om door de bisschoppen verteld te worden wat zij zouden moeten doen, ongeacht of die bisschoppen van thuis of elders komen, wanneer zij weinig tot geen formele vertegenwoordiging hebben. Zoals Valliere schrijft, ‘heeft de wankelende Anglicaanse gemeenschap meer dan ooit behoefte aan een wereldwijd conci lie’. 21 Een Concilie of synode ‘zou het Anglicanisme kunnen veranderen’ 22 door voor de eerste maal het principe van leken-synodaliteit te introduceren in de grond- slagen van het Anglicanisme. 23 Tegelijkertijd kunnen de harde rechten van de leken in de Church of England niet als van- zelfsprekend beschouwd worden. Zoals Aartsbisschop Lang opmerkte in een preek kort na de instelling van de Church Assembly in 1919: ‘iedere man of vrouw die trouw aan de Kerk betuigt wordt nu bekleed met een persoonlijke verantwoordelijkheid voor het welzijn van de Kerk, voor het succes of het misl ukken van haar goddelijke zending.’ Verder merkte