Perspectief 2020-47

2020-47 Synodaliteit: idee en realiteit in een protestantse kerk 37 een begroting voor de komende jaren voorlegt en de meerderheid van de gemeentever- gadering wijst dat af, kan de kerkenraad dat stuk in beginsel toch gewoon aanvaarden. Maar wijs is dat in het algemeen niet. In veel (vooral wat meer traditionele) gemeenten werkt het zo al eeuwen. Maar in veel gemeenten is het ook niet meer zo. Dat komt onder meer omdat nog maar weinig mensen waarde hechten aan het afleggen van de openbare geloofsbelijdenis: het wordt als te for- meel en te institutioneel ervaren. Kun je zo op één moment een keuze maken voor je hele leven? Moet je als het ware niet elke dag opnieuw kiezen? In de kerkorde is daarom de mogelijkheid opgenomen dat een kerkenraad – na raadpleging van de gemeenteleden – ook anderen, zoals doopleden boven de leeftijd van achttien jaar, het stemrecht verleend. Een tweede ervaring in veel gemeenten is dat het moeilijk is voldoende ouderlingen en diakenen te vinden. Waar in meer behoudende gemeenten inderdaad nog een kieslijst wordt opgemaakt, waarna de gemeenteleden kiezen uit de voorgedragen kandidaten, is het in veel andere gemeenten zo dat de kerkenraad voor een vacature meestal maar één kandidaat kan vinden, die dan door de kerkenraad verkozen wordt verklaard zonder ver- kiezing door de gemeenteleden. Op een derde punt honoreert de kerkorde het beginsel dat alle gemeenteleden mee ver- antwoordelijk zijn voor het leven van de gemeente. De kerkorde schrijft namelijk voor dat de kerkenraad op een aantal punten alleen tot een koerswijziging kan komen nadat de gemeenteleden in de gelegenheid zijn gesteld daarover hun mening te geven. 12 Dat geldt voor zaken als het verlenen van het stemrecht aan doopleden, maar bijvoorbeeld ook voor het toelaten van kinderen tot de maaltijd van de Heer, voor het zegenen van huwelijken van mensen van hetzelfde geslacht of voor het ingrijpend verbouwen van een kerkge- bouw. In al deze zaken is het, nadat de gemeente gehoord is, de eigen verantwoordelijkheid van de kerkenraad om een besluit te nemen. Overigens zijn in de meeste gemeenten veel niet-ambtelijke vrijwilligers actief op deelter- reinen van het kerkelijk leven, veelal in commissies en werkgroepen. Daarmee ligt de uitvoering van allerlei vormen van kerkelijk werk (jeugdwerk, pastoraal bezoekwerk, (we- reld)diaconaat, vorming en toerusting) voor een kleiner of groter deel buiten de kerkenraad, die echter wel de eindverantwoordelijkheid draagt.