Perspectief 2018-39

Perspectief Symposium: De impact van de Hervorming in onze kerken 57 Luthers hervorming gisteren en vandaag Met Angelus Silesius keren we terug naar de Rijnlandse mystiek die nooit ver weg is bij de noodzakelijke toe-eigening van het geloof: “Al zou Christus duizend keer in Bethlehem geboren zijn, indien hij niet in jou geboren was, zou je voor altijd verloren zijn.” 22 Het gaat bij Luther om een existentiële theologie waar de hel niet de anderen zijn maar waar het paradijs de Andere is, de Gans Andere die niettemin in jou leeft. “Mens, als het paradijs niet eerst in u is, weet goed dat je er nooit in zult binnengaan. Christen, waar ben je dan? De hemel is in jezelf. Waarom dan hem gaan zoeken bij de deur van iemand an- ders?” 23 4 Martin Luther: een hervormer die een voorbijganger geworden is Als ik de taal van de coaching of van managers zou moeten gebruiken, zou ik stellen dat Martin Luther zich uiteindelijk gedragen heeft als een voorbijganger, dit wil zeggen als een stichter die zelf naar een andere voorbijganger, Christus, verwezen heeft. Aan een samen- leving die in volle omwenteling was, heeft hij opnieuw zin gegeven door de oorspronkelijke zin terug te vinden, door hem te vertalen en er zijn medegelovigen toe- gang toe te geven. Vandaar zijn onverzettelijkheid op het vlak van het gezag, of nog preciezer, van de norm. De Schrift is de norma normans , de Kerk de norma normata . De Schrift is de bron van de Openbaring die het Woord van God is. De kerk is er de vector van. Ze manifesteert de presentie van die Openbaring aan de wereld zonder er de exclu- sieve bezitter van te zijn. Onze wereld maakt vandaag omwentelingen door die zeer sterk gelijken op die aan het einde van de middeleeuwen en aan het begin van de moderne tijd (op vlak van communicatie, informatie-uitwisseling, het kleiner worden van de wereld). We weten wat we achterlaten, weten we waar we naartoe gaan? Hoe vermijden dat we niet verliezen en dat we onszelf niet verliezen, “aangezien alles te herdoen is en aangezien alles uitgevonden moet worden,”24 om de uitdrukking van Michel Serres te gebruiken in zijn analyses van de veranderingen in onze samenleving. 5 De moed om te zijn Het is misschien daar dat ik de erfenis van Luther voor vandaag zou willen zien. In een post-postmoderne samenleving waar de mens op zoek is naar zichzelf, naar zijn ziel, naar